چگونه هوش هیجانی می‎تواند به بهبود زندگی مشترک کمک نماید؟

پژوهشهای زیادی نشان داده اند که (( هوش عاطفی )) یکی از مهمترین عوامل موفقیت ازدواج است.هوش عاطفی نوعی از هوش است که به ما کمک میکند به احساساتمان آگاه باشیم ، بتوانیم عواطفمان را خوب بیان کنیم ، آنها را خوب کنترل و هدایت کنیم ، ظرفیت های خودمان را بشناسیم و در مجموع یک حس مثبت کلی نسبت به خودمان داشته باشیم. از طرف دیگر بتوانیم عواطف فرد مقابلمان را درک کنیم و نسبت به آن واکنش اجتماعی یا بین فردی مناسب داشته باشیم. هوش عاطفی به ما کمک میکند که وقتی دچار تعارض در احساساتمان می شویم فرو نریزیم و بتوانیم به عنوان مسئله ای معمولی حلش کنیم . این نوع هوش یک چیز ذاتی نیست و در شرایط محیطی شکل میگیرد و در میان تمام عوامل مؤثر در موفقیت در ازدواج ، کلیدی ترین نقش را دارد. اگر دو طرف دارای هوش عاطفی بالایی باشند می توانند بفهمند که چطور همراه و همگام با تغییر احساسات و عواطف یکدیگر تغییر کنند تا به زندگی شان به رشد و صمیمیت بیشتری منجر شود.

عواملی که نشان می‎دهد هر کدام از ما کمتر از هوش عاطفی برخورداریم عبارتند از: ترس و اضطراب، ذهنیت منفی در مورد خود، توقعات غیرمعقول از زندگی و توقعات بیش از اندازه از دیگران که منجر به سرزنش آنها نیز می‎شود نشانه‎هایی است که معلوم می‎سازد هر یک از ما به چه میزانی از هوش عاطفی بهره‎مند هستیم.

حال سوال اینجاست که مولفه‎ های هوش عاطفی چیست و چگونه می‎توان آن را تقویت کرد؟

۱-خودشناسی:

آگاهی از ویژگی‎های فردی و شناخت احساسات و روحیات و خلقیات به فرد کمک می‎کند تا بهتر بتواند آنها را کنترل و یا ابراز کند و در جهت هدایت آن به سمت مطلوب به ما کمک می‎سازد.

۲-مدیریت احساسات:

آیا دیده‎اید افرادی که وقتی عصبانی می‎شوند کنترلی بر خود ندارند و خشم خود را به صورت‎های مختلف بروز می‎دهند؟ در واقع این افراد از هوش عاطفی یا هیجانی کمی برخوردارند. چرا که اگر فرد هوش هیجانی مطلوبی داشته باشد یکی از علایم آن کنترل احساسات و بیان آنها به شیوه‎ی درست و معقول است. هوش هیجانی به فرد کمک می‎کند تا ترس و عصبانیت خود را کنترل نماید. هم‎چنین او می تواند احساسات دیگران را نیز درک کرده و به آنها کمک نماید.

۳-مهارت‎های اجتماعی:

به فرد کمک می‎کند تا در اجتماع بتواند تعاملات خوبی با دیگران برقرار سازد و توانایی ادامه‎ی رابطه با افراد را داشته باشد.

۴-مدیریت و کنترل صحیح هیجانات:

یعنی توانایی اداره کردن هیجان ها در خود و دیگران، به کارگیری عواطف برای حل مسایل و هماهنگ کردن هیجان و تفکر.

هدف از تقویت هوش هیجانی، درک احساسات و کنترل آنهاست. زمانی که همسرتان عصبانی است شما باید بتوانید با تحمل و خویشتن‎داری و سکوت به موقع، عصبانیت او را کنترل نمایید. در واقع دانستن اینکه قرار گرفتن در چه موقعیت‎هایی باعث عصبانیت همسرتان می‎شود نشانه‎ی بالا بودن هوش عاطفی شماست. چرا که درک درست این موقعیت‎ها و جلوگیری از قرار گرفتن او در این شرایط به شما کمک می‎کند تا بتوانید هم احساسات خود و هم احساسات او را کنترل نمایید. ازدواج و زندگی مشترک بر پایه‎ی عاطفه تشکیل شده و به مرور شکل می‎گیرد. پژوهشگران دریافته‌اند که ارتباط با ثبات و معناداری بین توانایی ابراز دقیق و صحیح عواطف با شادی‌های زندگی و روابط زناشویی مطلوب وجود دارد. زوج‌های خرسند در مقایسه با زوج‌هایی که رابطه زناشویی و هیجانی خوبی با هم ندارند، احساس همدلی بیشتری به هم نشان می‌دهند و نسبت به احساسات یکدیگر حساسیت بیشتری به خرج می‌دهند. زوج‌های ناراضی از زندگی زناشویی در عکس‌العمل به رفتار نامناسب همسرشان مقابله به مثل می‌کنند. زنان بهتر از مردان در ابراز دقیق عواطف و تشخیص آن‌ها عمل می‌نمایند و این ضعف در مردان، خود از عوامل عدم موفقیت در زندگی است. طبق گفته دانیل گلمن، هوش هیجانی نقش مهمی در برقراری و ادامه ارتباطات بازی می کند، بنابراین می توان انتظار داشت فردی با هوش هیجانی بالا که در ارتباطات اجتماعی و همچنین در ارتباطات نزدیک موفق تر است، در ارتباطات زناشویی نیز بهتر عمل کند. جان گاتمن از روانشناسان دانشگاه واشنگتن طی تحقیقاتی به این نتیجه رسیده است که زوجینی که روی هیجانات خود کنترلی ندارند، تکانشی هستند و قادر به تفکر و صحبت به طور واضح و موثر نیستند، نیاز به آموزش خودآگاهی هیجانی دارند؛ این افراد باید یاد بگیرند که چطور زوج های با هوش هیجانی بالایی باشند و از لحاظ هیجانی بیدار شوند. اگر شرایطی پیش می‎آید که همسرتان عصبانی می‎شود، اگر در موقعیت‎هایی قرار می‎گیرید که نمی‎توانید از همسرتان عذرخواهی کنید و یا به جای اینکه به فکر حل این مسأله باشید دوست دارید شخص قاصر و مقصر را پیدا کنید، اگر به هر دلیلی احساسات و هیجانات خود را به درستی نمی‎توانید کنترل نمایید باید تلاش و همت‎تان این باشد که هوش هیجانی و عاطفی خود را بالا ببرید. هوش عاطفی کابردهای فراوانی در زندگی دارد که شما می‎توانید برای مطالعه‎ی بیشتر به کتاب‎های مرتبط مراجعه بفرمایید.