من وقتی که کلاه خود را قاضی می کنم، تصدیق می کنم که سر و کله زدن با نوجوانان کار آسانی نیست؛ و چون خودم هم پدرم و صاحب سه فرزند پسر، که هر کدام در سنین رشد خود، مدتی افکار مرا به خود مشغول داشته اند، به شما پدر مادرها حق می دهم که نگران فرزندان خود باشید اما دخالت و کنجکاوی والدین در کارهای نوجوان حد و اندازه ای دارد. فرزندانی که آنان را با خون دل بزرگ کرده اید و پرورش داده اید. همیشه به فکرشان بوده اید و برای آینده شان نقشه ها کشیده اید، بنابراین هیچ کس از پدر و مادر عاشق تر و شیداتر و صادق تر نیست.

دلبستگی شدید شما به فرزندانتان از آن رو قابل اهمیت است که آنها بخشی از وجود شما را تشکیل می دهند. چه پدر مادرهایی را دیده ام که شب و روز کار کرده اند تا بتوانند لباس نو برای فرزندشان تهیه کنند و یا بخشی از مخارج تحصیل آنها را فراهم سازند این تنها پدر و مادرند که می توانند سهم خود را رایگان و بدون چشم داشتی به فرزندان خود ببخشند. بنابراین من به خود حق نمی دهم که پی در پی به شما بگویم که چه کاری خوبست و چه کاری بد، آن چه را که در اینجا می آورم، حاصل تجربه هایی است که در مشاوره با نوجوانان داشته ام، بنابراین به اجمال، آنها را با شما درمیان می گذارم.

کنجکاوی پدر و مادر

یکی از نگرانی ها و یا کنجکاوی پدر و مادر این است که نوجوان وقتی در اتاق خودش هست و در را بسته است چه می کند. دلشان شور می زند که آیا درس می خواند؟ آیا خوابیده است و یا به کار دیگری مشغول است؟ بنابراین بعضی از پدر مادرها ناگهان و بدون در زدن وارد اتاق فرزند می شوند و به خیال خود از او مچ گیری می کنند. انجام این عمل هرگز و در هیچ شرایطی خوشایند نوجوان ما نیست. هیچ کس نمی تواند به شما بگوید فرزند خود را یکسره رها کنید و در کارهایش دخالت و کنجکاوی نکنید؛ اما باید یادتان باشد که دخالت های بی جا و کنجکاوی های بیش از حد، نتیجه خوبی ندارد. در ارتباط با نوجوان به حریمی که آن را «حریم احترام» می گویند، توجه کنید.

کنجکاوی والدین ممکن است برای نوجوان آزار دهنده و ناراحت کننده باشد. گاهی پدر و مادر برای توجیه کنجکاوی خود می گویند: «من حق دارم بدانم» یا «من بزرگت کرده ام بنابراین انتظار دارم همه چیز را برایم بگویی» اما حس استقلال ‌طلبی نوجوان باعث می شود که سعی کنند تا والدین کمتر از کار آنها سر در بیاورند که البته همین مخفی کاری های نوجوان و در مقابل، کنجکاوی والدین و برخوردهای شدید آنها برای دانستن همه چیز فاصله میان والدین و نوجوان را زیاد می‌ کند و حتی ممکن است کار را به جاهای باریک بکشاند.

کنجکاوی والدین

رضا، چهارده ساله، به من می گفت: «پدرم می گوید تو هیچ کاری را نباید بدون اجازه من انجام دهی. من موی خود را بی خودی سفید نکرده ام. هر چه می گویم به صلاح توست.» پدر من می گوید چون در پنج سالگی پدش را از دست داده و کسی نبوده که او را راهنمایی کند، دلش می خواهد که این کمبود را من نداشته باشم، بنابراین وظیفه خود می داند که در همه کارهایم دخالت و کنجکاوی کند. هر پانزده روز یکبار در غیابم اتاقم را به هم می ریزد و تمام کشوها را بازدید می کند و همه چیز را زیرو رو می کند. آخر و عاقبت، برای اینکه به من ثابت کند که وارد اتاقم نشده و دست به چیزی نزده، ظاهر اتاق را به شکل اول درمی آورد، ولی من که احمق نیستم تا این موضوع را نفهمم. پدرم حتی تمام نوارهای کاست مرا آزمایش می کند تا مبادا نوار مبتذل گوش کنم. از این همه دخالت ها و کنجکاوی والدین بیزار شدم.

از آن طرف، مادرم دائماً از من می پرسد که رفقای تو چه کسانی هستند؟ پدر و مادرشان چه کاره اند؟ آخر یکی نیست که از مادرم بپرسد که من دوستانم را به خاطر پدر و مادرهایشان انتخاب نمی کنم، دوستی ما از پشت میز مدرسه شروع می شود. به من چه مربوط است بدانم پدر و مادر دوستم چه کاره اند؟ ولی مادرم دست بردار نیست. اگر شما بتوانید به آنها بقبولانید که در کارهای من دخالت و کنجکاوی نکنند و مرا آزاد بگذارند، من هم قول می دهم که رفتار بهتری داشته باشم.

به عنوان نکته آخر باید بگویم مراقب فرزندتان باشید البته به طور غیر مستقیم و سعی نکنید از تمام مسائل نوجوان خود سردر بیاورید و همیشه کنجکاوی بیش از اندازه در کارهایش نداشته باشید. کلیات را بدانید اما دنبال جزییات نباشید مثلاً همین که بدانید دوست او فردی قابل اعتماد و خوب است دیگر کنجکاوی نکنید که پدر و مادرش چه کاره اند، کجا زندگی می کنند، خانه و زندگی آنها چگونه است و … زیرا کنجکاوی بیش از حد، باعث خراب شدن رابطه والدین و نوجوان می شود. البته نوجوان هم نباید پنهان کاری کند و حس کنجکاوی پدر و مادر را نسبت به خود تحریک کند.