چگونه نوجوانان را به درس خواندن تشویق کنیم ؟ یکی از بیشترین دل مشغولی های والدین ، درس خواندن نوجوان و مدرک گرفتن آن ها است. حق هم دارند. این روز ها تب تند مدرک گرایی آن چنان پر حرارت است که هیچ کس نمی خواهد از قافله عقب بماند.

((بی سوادی موجب بد بختی است )) ورد زبان همه خانواده هاست. ((کسی که درس نخواند حمال می شود ))، چماقی است که دایما بر سر نوجوان فرود می آید . ترساندن نوجوان از درس نخواندن و بی سواد ماندن و بدبخت و بیچاره شدن صبحت همیشگی خانواده هاست. گر چه والدین حق دارند که نسبت به درس نخواندن نوجوانان خود بی تفاوت نباشند، ولی نگرانی بیش از حد، کار را انچه که هست بدتر می کند.

اجازه دهید با هم کمی در مورد نوجوان و درس خواندن صبحت کنیم تا مسئله بهتر روشن شود:

اولا داشتن مدرک تحصیلی بالا ، گر چه امکان رشد وشکوفایی را به شخص می دهد ، ولی تنها وسیله موفقیت در زندگی نیست.

ثانیا در گذشته ، خانواده ها معتقد بودند هر کس درس بخواند می تواند نوکر دولت شود و به آب باریکه ای بسازد ، در حالی که امروز نوکر دولت شدن باعث معطلی است و آب بازیکه چاره ساز زندگی نیست. امروزه برای پاسخگویی به نیازهای مادی ناچارند تخصص داشته باشید و تخصص الزاما فارغ التحصیل شدن در فلان رشته دانشگاهی نیست . این روز ها بالا ترین در آمد ها را کسانی دارند که تکنسین های ماهری هستند و متاسفانه تعداد آن ها در کشور بسیار کم است ، زیرا همه در فکر گرفتن دانشنامه مهندسی یا دکترا هستند .همه می دانند که پس از مدتی بالاخره مدرک دانشگاهی به دست می «ید ولی کار پیدا نخواهد شد.

یکی دیگر از نکاتی که خانواده ها را نگران می کند این است که فکر می کنند اگر فرزندانشان تحصیلات عالیه نداشتند ایراد و اشکالی در کار خود آن ها بوده است ، در صورتی که این فکر کاملا بیهوده است. هر دانش آموزی در زمینه خاصی استعداد و توانایی دارد. باید کوشش شود که نوجوان ، زمینه استعداد خود را پیدا کند و در آن رشته به خصوص به کار و تحصیل مشغول شود.

متاسفانه پدر و مادری که در مقابل نمره بد فرزندشان در درسی، بلافاصله عکس العمل خشم آلودی نشان می دهند باید منتظر عواقب بد آن هم باشند. یکی از پی آمد های این کار این است که نوجوان وقتی از نگرانی که می داند از مهر ومحبت بیش از اندازه پدر و مادر بر خورد دار است ، وقتی نمره بدی می گیرد ، برای اینکه مورد مواخذه قرار نگیرد ، متوسل به رنجور نمایی می شود.

مثلا می گوید: ((سرم درد می کند ، اشتها ندارم ، دلم درد می کند)) و دهها ناراحتی های جسمی برای خود می تراشد . پدر ومادر که از همه جا بی خبرند دستپاچه شده و شروع به دوا درمان می کنند ، در حالی که موضوع از جای دیگری آب می خورد و فرزندی که از تنبیه رهایی یافته این کار را جزو عادت های خود قرار می دهد.

در این گونه موارد ، پدر و مادر هوشیار باید مساله بیماری را جدی نگیرند و پس از کمی مورد توجه قرار دادن او ، رهایش سازند . نوجوان که می داند بیماری خاصی ندارد ، به تدریج به سراغ پدر و مادر می آید و با نگرانی نمره بد خود را به اطلاع آنان می رسند .اینجاست که پدر و مادر برای تنبیه فرزند خود رفتار جدیدی را در پیش گیرند.، مثلا موقتا به او کم اعتنایی کنند یا از تفریحاتی که مورد علاقه اش می باشد محرومش سازند.

چگونه نوجوانان را به درس خواندن تشویق کنیم

اگر فرزندی نتوانست درس بخواند ، نباید به او گفت که تو بی استعدادی، تکرار این جمله باعث می شود که فرزند ما فکر کند در تمام زمینه ها بی استعداد است. در صورتی که ممکن است او در سایر زمینه ها بسیار هم ممتاز باشد.

اصولا به جای این که به فرزندمان بگوئیم: (( تو در درس بی استعدادی ))، باید به او گفت: ((تو در زمینه های دیگر بسیار با استعدادی ، چرا از هوش و حواست برای درس خوندن استفاده کامل نمی بری ؟ )) بیان این مطلب به نوجوان یادآورمی شود که او به حد کافی استعداد دارد و در سایر زمینه ها مورد تایید پدر و مادر است فقط در درس خواندن کمی تامل وتردید می کند.

چگونه نوجوانان را به درس خواندن تشویق کنیم ؟ نکته دیگری در مورد نوجوان و درس باید مورد توجه خانواده ها قرار گیرد . این است که اگر مادری دایما نگران درس خواندن و احتمالا نمره بد فرزندش باشد ومرتبا او را بترساند ، و یا فرزندش را در تب وتاب بی سواد ماندن قرار دهد ، متاسفنه نتیجه ای جز آن چه که مادر قبلا تصورش را کرده و مرتبا آن را به زبان آورده به بار نخواهد آمد. زیرا به قول معروف ، مادر از آن چه که می ترسیده به سرش آمده است. بدین معنی که مادر ندانسته، پیشاپیش تصویر منفی شکست را در خود و فرزندش باور ساخته و سرانجام هم میوه تلخی به بار نشسته است. یک مادر و پدر خوب ضمن این که مراقب درس خواندن فرزندان خود هستند ، نگرانی بی جا و بی حاصل را به خود راه نمی دهند.

اما خانواده ها چگونه می توانند فرق بین نگرانی های بی جا و بی توجهی به تکالیف دانش آموزان را بدانند، اگر فرزند شما به درس و مشق علاقه مند است و نمراتی بیش از ۱۶ می گیرد جای هیچ گونه نگرانی نیست.

طبیعی است که اگر به درس او بی توجهی می شده ، باید کمی دقت بیشتر به خرج داد. ولی اگر دانش آموزی تمام تلاشش را بکار برده و شما هم توجه لازم را به کار برده اید، ولی نتیجه بیش از نمره ۱۶ نشده ، از تحت فشار قرار دادن او دست بردارید و نگرانی را از خود دور سازید و به انتظار تغییرات در سال های بعد بنشیینید که درسش بهبود یابد.

بعضی از والدین می پرسند فرزندم درس نمی خواند چه کنم آیا باید برای فرزندانمان معلم خصوصی بگیریم یانه ؟ پاسخ این است که اگر فرزند شما تلاش کافی از خود نشان می دهد ولی باز هم موفق نمی شوند معلم خصوصی می تواند کمک کارش باشد ولی دانش آموزی که تلاش کافی را به طور معمول انجام نمی دهد ، معلم خصوصی هم نمی تواند برایش کاری بکند.

والدینی که بیش از حد مراقب تکلیف فرزندشان هستند و دایما ازآن ها جویا می شوند که آیا تکالیفت را انجام داده ای یا نه و دایما به آن ها می گویند که تکلیفت را بیاور تا من ببینم یا من انجام بدهم ، باید بدانند که فرزندشان در ضمن این که به آن ها متکی می شود احساس مسئولیتی هم نسبت به تکلیف خود نمی کند ، برای این که آموخته است که مادر نگرانش بالاخره به سراغش می آید و تکلیف را برایش انجام می دهد.

درپایان این بحث اضافه کنم که مراجعه گهگاهی به مدرسه و مذاکره با معلم فرزندان و شناخت بیشتر از وضعیت فرزندان به همان اندازه مهم وضروری است که داشتن دغدغه خاطر دایمی و مراقبت بیش از حد برای درس فرزندان بی مورد است.

دانلود PDF این مقاله