مشاوره کودک چیست:
مشاوره کودک به مجموعه فعالیت هایی گفته میشود که با هدف تشخیص و درمان مشکلات رفتاری، عاطفی و روانی کودکان انجام میشود. در این فرآیند، مشاور با کودک و خانواده آن به صورت جداگانه یا مشترک کار میکند و با استفاده از تکنیکهای مختلف در زمینه پرورش کودک، ارتباطات خانوادگی و حل مشکلات، سعی میکند به بهبود وضعیت کودک و خانواده اش کمک کند. مشاوره کودک به نوعی به عنوان یک حمایت روانی برای کودکان و خانواده هایشان در برابر مشکلات روانی و رفتاری، رویارویی با موقعیتهای استثنایی و به خصوص افزایش آگاهی و شناخت از خود و دیگران در کودکان خدمت میکند.
امروزه خدمات روانشناسی و مشاوره به کودکان به دلیل تاثیراتی که برآینده کودک می گذارد از اهمیت بالایی برخوردار است . مشاوران کودک در جلسات مشاوره سعی می کنند کودک را تشویق به ابراز احساساتش کنند و با انجام بازی و کارهای هنری آموزش های لازم را به او بدهند.
همچنین راهنمایی و مشاوره والدین در خصوص تربیت فرزند و انجام تست های اختصاصی در زمینه شیوه فرزندپروری والدین نیز به مشاوران کودک در بهبود شرابط کودک کمک فراوانی می کند. بنابراین جلسه مشاوران کودک فقط به خود کودک اختصاص ندارد بلکه مشاوران کودک سعی می کنند با آگاه سازی والدین از چگونگی سبک تربیت فرزند و اصلاحات تربیتی در شیوه فرزند پروری به والدین نیز آموزش های لازم را ارائه کنند.
علت مشکلات کودک:
مشکلات کودکان ممکن است علت های زیادی داشته باشد مثلا جدایی والدین یا مشکلات اقتصادی خانواده یا فقرفرهنگی و یا سواستفاده توسط افراد دیگر.
البته برخی مشکلات نیز ریشه ژنتیکی دارند و صرفا سبک فرزندپروری والدین می تواند این مشکلات را بدتر کند یا بهبود ببخشد.
همچنین برخی از کودکان در مدرسه و مهدکودک و در رابطه با همسن و سالان خود دچار مشکلاتی هستند که باید آموزش های لازم را به آن ها ارائه کرد.
مشکلات دوران کودکی اگر به موقع درمان نشوند اثرات بسیار جبران ناپذیری بر آینده کودک خواهند داشت ، اثراتی که شاید تا سال ها گریبان گیر او شود و باعث شود فرصت های زیادی را در مسیر زندگی خود از دست بدهد.
مشاوران و مدرسان حوزه کودک از دوران بارداری کودک تا سنین مهدکودک و مدرسه و بلوغ آموزش های لازم را به خانواده او می دهند تا بتوانند از بروز بسیاری از مشکلاتی که ممکن است در آینده برای کودک پیش بیاید جلوگیری کنند و یا درصدد رفع مشکلات موجود به کودک و خانواده وی کمک کنند.
مشاوره آنلاین کودک و تربیت فرزند:
امروزه خانواده ها در بستر اینترنت و فضای مجازی نیز می توانند با توجه به مشکلات کودک خود آموزش های لازم و اختصاصی را در آن حوزه دریافت کنند و با اصلاح سبک فرزندپروری خود و آشنایی با آموزش های پیشرفته در خصوص تربیت فرزند به کودک خود کمک فراوانی کنند.
مشاوره موفقیت کودک:
با پیشرفت جوامع و نیاز خانواده ها برای کمک به آینده بهتر کودک مشاوره اختصاصی برای موفقیت کودک نیز ارائه می شود که در این نوع مشاوره خانواده ها در راستای کمک به شخصیت پردازی کودک و اینکه شخصیت جامعه پسندی در آینده داشته باشد آموزش های لازم را در این خصوص می بینند.
مثلا ممکن خانواده ها در خصوص هوش مالی کودک و استعدادیابی کودکان نیاز به مشورت با افراد متخصص در این حوزه ها داشته باشند که مشاوران موفقیت کودکان کمک فراوانی به آن ها می کند.
زمینه های مشاوره کودک شامل چه چیزهایی می شود:
آموزش مهارت های موردنیاز کودکان برای زندگی
آموزش تربیت فرزند و مشاوره والدین
افسردگی و استرس و اضطراب کودکان
اختلال یادگیری و مشکل در توجه و تمرکز کودک
اختلالات رفتاری و مشکلات عصبی رشدی کودک
روانشناسی کودک و بررسی مشکلات زمینه ای کودک
کشف استعدادهای کودک و کمک به والدین در شناخت بهتر فرزند خود
مرکز مشاوره کودکان چه کمکی به کودک می کند؟
اغلب ما زمانی که عبارت بیماری روانی را می شنویم ناخودآگاه به فردی بزرگسال فکر می کنیم. بزرگسالی که تحت استرس های شدید شغلی، خانوادگی، مالی و… ممکن است به انواع مختلف بیماری های روانی دچار شود. اما اگر سری به مرکز مشاوره کودکان زده باشیم، می بینیم که این بیماری صرفاً مختص بزرگسالان نیست و طبق تحقیقات کودکان نیز ممکن است به بیماری های روانی متعددی مبتلا شوند.
در دنیای امروز بسیاری از کودکان، نوجوانان و جوانان با احساس و عواطف خود درگیر هستند. اغلب آنها با خانواده، دوستان و اطرافیان خود مشکل دارند و مضطرب، افسرده، عصبی و وحشت زده هستند. بنابراین احتیاج دارند که با فردی در مورد احساس خود صحبت کنند. اما برای اغلب این بیماران صبحت با یک فرد آشنا مشکل است. در نتیجه مراجعه به مراکز مشاوره بهترین راه حل به نظر می رسد.
خدمات مرکز مشاوره کودکان
کودکان نیز ممکن است بیماری های روانی مشابه بزرگسالان را تجربه کنند. در واقع بیمار هایی مانند افسردگی، اضطراب و… کودکان را هم می تواند درگیر کند. اما علائم آنها در کودکان اغلب متفاوت است. به طور مثال زمانی که کودکی دچار افسردگی می شود علائمی مانند گوشه گیری و منزوی شدن را نخواهد داشت. در کودکان علائم افسردگی ممکن است به صورت اختلالات رفتاری و یا طغیان های عاطفی (مانند مشکلات عصبی و رفتاری، پرتاب اشیاء، آسیب رساندن به خود و یا دیگران، تهدید به خودکشی و…) ظاهر شود. بنابراین مراجعه به مشاوره کودک الزامی است.
مشاوره و خدمات مشاوره ای می تواند شامل صحبت کردن با افراد در رابطه با احساس، عواطف و نظرات آنها و حمایت از افراد بدون هیچ گونه قضاوتی باشد. تمام صحبت ها و مشکلات مراجعین کاملاً محفوظ می باشد و مراجع می تواند در اطمینان کامل مشکلات خود را بازگو کند. مگر اینکه به درخواست خود بیمار و به دلیل امنیت شخصی او برخی از صحبت ها نزد فرد دلخواه بیمار انجام شود.
محدوده خدمات یک مرکز مشاوره کودکان شامل مشاوره رودررو، مشاوره تلفنی، وِب چَت، ایمیل، نشست های رودررو و… می شود. خدمات مشاوره ای تخصصی ما یک تغییر مثبت در زندگی کودک ایجاد می کند. همچنین این خدمات ارتباط با کودک و روحیات او را آموزش می دهد و برقراری ارتباط با او را تسهیل می کند.
به علاوه برخی از این اختلالات روانی ممکن است ناشی از ۱۸ طرحواره باشند. (این طرحواره ها به طور کامل در این وب سایت شرح داده شده اند). همانطور که در مقالات طرحواره نیز اشاره کرده ایم اغلب طرحواره ها از دوران کودکی آغاز شده و شکل می گیرند. بنابراین لازم است که مراکز مشاوره کودک به صورت تخصصی مجهز به طرحواره درمانی نیز باشند.
مشاوره چگونه به کودکان کمک می کند؟
دوران کودکی باید دورانی شاد برای هر انسان باشد. گرفتار شدن به بیماری های روانی می تواند این دوران طلایی را به دشورارترین دوران زندگی تبدیل کند. این مشکلات در صورت درمان نشدن می تواند آینده و بزرگسالی فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین توصیه ما این است که در صورت آگاهی از بیماری کودک خود با مراجعه به مراکز مشاوره به درمان بیماری او کمک کنید.
مشاوره می تواند با استفاده از روشی به نام “بازی درمانی” برخی از اختلالات روانی و عاطفی کودک را درمان کند. در این نوع روش درمانی کودکان تشویق به بازی کردن با یکدیگر و یا با اسباب بازی های مورد علاقه خود می شوند. پس از آن مشاوران بر فعالیت های کودک نظارت می کنند و تغییرات احساس و عواطف او را رصد می کنند. در صورت مشاهده عدم پیشرفت، می توان از روش های دیگر درمانی نیز استفاده کرد.
همچنین مشاوره معمول ترین روش صحبتدرمانی می باشد که می تواند به فرد در روبهرو شدن با مسائل، مشکلات و تأثیر آنها بر سلامت روانش کمک کند. در اصل ما مشاوره را به افراد سالم نیز پیشنهاد می کنیم. اما افرادی که از اختلالات روانی رنج می برند در اولویت هستند. مرکز مشاوره کودکان کمک به کشف مشکل، ریشه یابی آن و در نهایت درمان می کند.
انواع مختلف مشاوره در مرکز مشاوره کودکان
مشاوره کودکان انواع مختلف و متعددی دارد. ما در اینجا متداول ترین و البته مؤثرترین آنها را آورده ایم:
رفتاردرمانی
رویکرد رفتاردرمانی بیشتر در مورد داشتن نگاهی مثبت به زندگی و کمک به بیمار برای تغییر الگوهای رفتاری بیماری زای او می باشد. در این مراکز مشاوره معمولاً مشاور جلسات هفتگی به مدت ۶ تا ۱۲ هفته برای بیمار در نظر می گیرد و یک سری اهداف برای بیمار تعریف می کند. همچنین در طول این چند هفته تمریناتی به بیمار داده می شود تا در منزل آنها را انجام دهد.
ذهن آگاهی
مشاورین مرکز مشاوره کودکان معمولاً ذهن آگاهی را در همراهی با رفتاردرمانی به کار می برند. این روش کمک می کند که کودک به جای فرار و انکار افکار و احساسات آزاردهنده خود بر روی آنها تمرکز کند و به کمک مشاور به حل آنها بپردازد. در نتیجه در طی زمان، ترس از مشکلات و افکار آزاردهنده کمتر می شود. در این روش درمانی می توان از مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی نیز استفاده کرد.
روان درمانی
روان درمانی یک روش درمانی طولانی مدت است که با بیمار در مورد گذشته او و تمام اتفاقات گذشته اش صحبت می شود. این روش تأثیر درمانی بیشتری برای بیماری های روانی مزمن مانند افسردگی و یا اختلالات تغذیه ای (مانند عادات غذایی آشفته، بی اشتهایی عصبی و…) دارد.
در این روش مشاور با استفاده از کاربرد آگاهانه روش های بالینی و تخصص خود کمک به تغییر در جهت مطلوب رفتارها، عادات، هیجان ها و دیگر ویژگی های شخصیتی بیمار می کند. در واقع درمان بیماری های روانی در این روش از طریق صحبت کردن با بیمار و گوش دادن به حرف های او انجام می شود.
خانواده درمانی
در این روش درمانی تمام اعضای خانواده تحت نظارت متخصص روانشناسی خانواده مرکز مشاوره کودکان قرار می گیرند. در این صورت تمام مشکلات احتمالی خانواده شناخته می شود. همچنین این روش درمانی می تواند به بهبود روابط بین اعضای خانواده کمک کند و مسائلی مانند مشکلات رفتاری کودکان، مشکلات خانوادگی، اعتیاد، خشونت های خانوادگی و… را حل کند.
مشاوره تلفنی کودک چه کمکی به درمان بیماری های روانی کودکان می کند؟
مشاوره و بیماری های روانشناختی معمولاً افرادی بزرگسال را در ذهن همه تداعی می کنند. اما باید بدانیم که در پیچیدگی های دنیای امروز، اغلب کودکان نیز درگیر مشکلات روحی و روانی می شوند. آماری که مرکز مشاوره کودکان هر ساله ارائه می دهد، این موضوع را تأیید می کند. اما در این میان مشاوره تلفنی کودک چه نقشی در رفع این مشکل می تواند داشته باشد؟
مهارت های ارتباط با کودک
والدین اولین و مهم ترین افرادی هستند که با کودک ارتباط برقرار می کنند. بنابراین روش های صحیح ارتباط با کودک، از مهم ترین مسائلی است که آنها باید یاد بگیرند. زیرا برخی از والدین به روش های صحیح رفتار و گفتار با کودک آگاه نیستند و با عملکردی اشتباه، آسیب های زیادی بر روان کودک وارد می کنند.
یکی از این آسیب ها که جبران آن بسیار دشوار است، طرحواره ها هستند. ۱۸ طرحواره که تقریباً همه آنها ناشی از رفتار اشتباه والدین با کودک است، مشکلات عمده روانشناختی کودکان می باشد. در حقیقت والدینی که با فرزند خود ارتباطی سالم نداشته باشند، موجب شکل گیری طرحواره ها در وجود او می شوند. این مورد از مهم ترین مشکلاتی است که مراجعه کننده گان بسیاری به مراکز مشاوره کودک و حتی مشاوره تلفنی کودک دارد.
در حالی که والدین می توانند با ابراز صحیح و به جای عشق خود، با فرزند ارتباطی قوی و درست برقرار کنند و او را گرفتار شدن به تله های زندگی نجات دهند. ابراز عشق و علاقه به فرزندان، دادن حق اشتباه به آنها و… موجب تبدیل شدن آنها به بزرگسالی سالم خواهد شد.
مشاوره کودک
در صورتی که کودک مبتلا به بیماری های روحی باشد، درمان او هر چه سریع تر انجام شود بهتر است. باید دانست که علائم بیماری های روانی کودکان متفاوت تر از بزرگسالان است. به طور مثال در هنگام افسردگی، به جای گوشه گیر شدن، دچار اختلالات رفتاری می شوند و دست به اعمال خطرناک می زنند.
مشاوره کودک می تواند شامل صحبت کردن با او یا با والدین باشد. در این حالت ارتباط با کودک و روحیات او بسیار ساده تر خواهد شد و او را از حالت تهاجمی بیرون خواهد کشید. همانطور که اغلب سؤالات والدین حتی در مشاوره تلفنی کودک نیز در رابطه با چگونگی برقراری ارتباط با کودک برای کاهش پرخاشگری های او است.
روش های بازی درمانی نیز می تواند در درمان بیماری های روانشناختی کودکان بسیار تأثیر داشته باشد. در این روش کودک باید در طی یک دوره زمانی، در هنگام بازی با دوستان و یا اسباب بازی های خود، تحت نظر مشاوران قرار بگیرد. در این دوره، تغییرات رفتار و روحیات کودک رصد می شود و مشاور طبق آنها مراحل درمانی مختلفی را در پیش خواهد گرفت.
مشاوره تلفنی کودک
مشاوره تلفنی در برخی مواقع می تواند به خوبی پاسخگوی نیازهای بیماران باشد. به خصوص در مواقعی که نیاز فوری به دریافت پاسخ سؤال وجود دارد. در حقیقت زمانی که والدین راجع به مشکل فرزند خود سؤالی دارند، می توانند از طریق مشاوره تلفنی کودک پاسخ سؤال خود را بدون اتلاف وقت دریافت کنند.
همچنین در زمانی که مشغله کاری والدین بسیار زیاد باشد و امکان مشاوره حضوری وجود نداشته باشد، در این صورت نیز مشاوره تلفنی می تواند راه گشا باشد. به خصوص در شهرهای بزرگ که دغدغه ها بسیار زیاد است و زمان زیادی برای مشاوره حضوری و انتظار در مطب روانشناس وجود ندارد، این روش مناسب خواهد بود.
در مشاوره تلفنی کودک والدین می توانند در مورد شیوه صحیح تربیت کودک، سؤالات مربوط به مراحل رشد کودک، مشکلات رفتاری کودک، تغییرات روحی او و… سؤالات خود را با متخصصان مربوطه مطرح کنند و پاسخ مناسبی دریافت کنند.
مشاوره کودک چه زمانی ضروری است؟
زمانی که کودکی مبتلا به مشکلات روحی و یا رفتاری باشد، مراحل درمانی او هر چه سریع تر آغاز شود پاسخ بهتری حاصل خواهد شد. مشاوره کودک در چنین مواقعی بسیار کمک کننده است. اما گاهاً نیازی به درمان نیست و باید از درمان غیر ضروری و هزینه های اضافی جلوگیری کرد.
زمانی که مراجعه به مشاوره کودک ضروری است
برخی مواقع تعلل در مراجعه به مرکز مشاوره کودکان پیامد های خوشایندی نخواهد داشت و باید از مشاور کمک گرفت. به طور مثال زمانی که کودک دچار اختلالات غذایی است هر چه سریع تر درمان شود بهتر خواهد بود. چرا که این موضوع می تواند در طولانی مدت بر سلامت جسم او تأثیرات جبران ناپذیر بگذارد.
به علاوه، در مواقعی که سابقه اختلالات روحی و روانی در خانواده وجود داشته باشد، بهتر است که بیشتر مراقب کودک بود. چرا که سابقه بیماری های روانی در خانواده، کودک را از لحاظ روحی، روانی و عاطفی آسیب پذیرتر می کنند. در صورت مشاهده هر گونه علائم، مراجعه به مشاوره کودک الزامی است.
اگر در کودک علائم آسیب رساندن به خود مشاهده شود، باید هر چه سریع تر تحت درمان قرار گیرد. این رفتار بسیار خطرناک است و ممکن است نشان دهنده یک سری بیماری های روانی جدی باشد.
برخی از بیماری های روانی کودکان گاهاً می تواند از جانب طرحواره ها نیز باشد. اکثریت ۱۸ طرحواره موجود، ریشه در کودکی افراد دارند. بنابراین در برخی مواقع می توان با استفاده از طرحواره درمانی بیماری کودک را درمان کرد.
چه زمانی بهتر است کمی صبر کرد؟
برخی از حوادث در زندگی ممکن است موجب تغییراتی در روحیات کودک شود. این تغییرات می تواند قسمتی از پروسه سازگاری و انطباق با شرایط جدید باشد. به طور مثال در مواقعی مانند تغییر مدرسه، اضافه شدن خواهر و یا برادر جدید به خانواده و… تغییراتی در روحیات کودک ایجاد شود. در چنین مواقعی احتمالاً نیازی به مشاوره کودک وجود نداشته باشد و پس از مدت زمانی کوتاه مشکل برطرف شود.
تغییر مدرسه و آشنا شدن با افراد جدید ممکن است برای کودک دشوار و استرس زا باشد. اما می توان روش های برقراری ارتباط سالم با همکلاسی ها را به کودک آموزش داد و او را در ارتباط برقرار کردن با همکلاسی های جدیدش یاری نمود.
مشکلات رفتاری که نیاز به مشاوره کودک دارند
اگر رفتار کودک موجب مشکلات جدی در مدرسه شود و یا زندگی خانواده اش را مختل کند، باید مراحل درمانی را طی کند. رفتارهای مخرب، ویران گر و خطرناک می تواند نشاندهنده افسردگی و یا سایر بیماری های روحی و روانی در کودکان باشد.
برای رفع مشکلات رفتاری کودک می توان از مشاوره کودک کمک گرفت. یک متخصص رفتاردرمانی کودک می تواند در تشخیص و درمان مشکلات رفتاری او بسیار کمک کننده باشد. بیماری های روانی کودکان گاهاً بسیار جدی است. در نتیجه بهتر است تعللی صورت نگیرد.
مشکلات عاطفی که نیاز به مشاوره کودک دارند
اگر کودکی برای مدت طولانی استرس، اضطراب، غم و علائمی از این دست داشته باشد احتیاج به کمک دارد. این بیماری بخش مهمی از زندگی کودک را از بین می برد و باعث می شود که او نتواند مانند هم سن و سالان خود دوران کودکی عادی داشته باشد. در نتیجه باید درمان مشکلات عاطفی کودک را به صورت جدی پیگیری کرد.
به طور مثال اگر کودک با ترسی دائمی زندگی کند، در نوجوانی به فردی تبدیل می شود که نمی تواند دور از خانواده زندگی کند و یا نمی تواند با دوستان خود به اردوهای مدرسه برود. این کودک در بزرگسالی نیز از جامعه عقب می ماند و توانایی موفقیت در امور شخصی و حتی شغلی خود را نخواهد داشت.
تیم روانشناسی شیک اندیش و مشاوران کودک شیک اندیش دوره های اختصاصی برای والدین طراحی نموده اند تا در راستای تربیت فرزندی با استعداد و توانمند کمک های لازم را به خانواده ها ارائه دهند.
مدرسان و مشاوران کودک ودر خصوص مشاوره تربیت فرزند اقدام به طراحی دوره های آنلاین برای والدین نموده اند تا در هرجایی که هستند بتوانند از بهترین و بروزترین آموزش ها در خصوص فرزند خود استفاده ببرند و برای برنامه ریزی برای آینده درخشان فرزند خود اقدام کنند.
شما والدین عزیز می توانید از طریق لینک مشاوره رایگان واتساپ و تلگرام شیک اندیش به طور رایگان به کارشناسان شیک اندیش در ارتباط باشید و راهنمایی کلی در خصوص فرزند خود و آشنایی با دوره های آموزشی دریافت کنید.
مشاوره کودک
مشاوره کودک چیست؟
هر روش درمانی که تاکنون مطرح شده، در شرایطی نیز برای درمان کودکان و نوجوانان گرفتار اختلال روانشناختی به کار رفته است. بررسی دربارهی کارآیی درمانهای روانشناختی و دارویی روی هم رفته حاکی از آن است که کودکان و نوجوانانی که به هر ترتیب تدابیر درمانی دریافت میکنند نتایج بهتری میگیرند تا کسانی که تحت هیچگونه درمان قرار نمیگیرند. میزان کارآیی هر روش معین درمانی احتمالاً بیش از هر چیز به نوع اختلال کودک یا نوجوان بستگی دارد.
مشاوره کودک بیان میکند برنامهریزی و کاربرد شیوههای درمانی برای کودک و نوجوان، ازاین لحاظ که بایستی با ویژگیهای دورهی رشد آنان همخوانی داشته باشد، به صورت کار پیچیده و دشواری درمیآید؛ بایستی مراقب بود که بر رشد کودک اثرات منفی درازمدت نگذارد؛ بایستی کودک را در جمع خانواده در نظر گرفت، مخصوصاً از این جهت که خانواده نیز بایستی تدابیر درمانی داشته باشند و از این لحاظ که کودک و نوجوان به ندرت خودشان خواستار درمان میشوند و بنابراین انگیزه لازم برای درمان را ندارند.
غالب کودکانی که تدابیر درمانی برایشان مؤثر و مفید است، متأسفانه به آن دسترسی ندارند. احتمالاً پنجاه درصد از کودکانی را که گرفتار اختلال روانشناختی هستند پزشک خانوادگی مداوا یا نصیحت میکند که هیچ آموزشی در زمینهی ارزیابی و مداوای اختلالهای روانشناختی ندیده است. دستگاه مسئول رفاه کودک کشور، شمار کودکان گرفتار اختلال را بسیار زیاد میداند که غالباً کودکانی هستند مورد ستم و از یاد رفته. به جای تدارک تدابیر روانشناختی تخصصی، رفتهرفته تعداد بیشتر و بیشتری از این قبیل کودکان به مؤسسات شبانهروزی سپرده میشوند. بسیاری از نوجوانانی که با دادگاههای بزهکاری نوجوانان سروکار پیدا میکنند گرفتار اختلالات روانشناختی هستند با این حال برای تعداد انگشتشماری از آنان تدابیر درمانی گستردهی لازم به صورت درازمدت و پیگیر فراهم میشود. به این ترتیب زمینهی بسیار وسیعی برای گسترش خدمات برای آنان خالی مانده است.
عشق کافی نیست
چند بار تاکنون این سخن کلیشهای را شنیدهاید که «مهمترین چیزی که میتوانید به فرزندانتان بدهید عشق است؟» مهر و عشق از ضروریاتاند اما اگر تنها چیزی که به فرزندانتان دادهاید عشق باشد آنها را با دشواری روبهرو کردهاید.
مشاوره کودک میگوید بعضی از والدین تصور میکنند بچهها باید اجازه داشته باشند که آزادی عمل را تجربه کنند. باید بدانند که شما آنها را دوست دارید. با این حساب، هرگز نباید آنها را محدود کنید، نباید رفتارشان را کنترل کنید.
مشاوره کودک همچنین تأکید میکند درست است که باید به فرزندانتان عشق بدهید. اما چیزهای دیگری هم وجود دارد که باید به آنها بدهید: نظم و انضباط، ادب شخصی، ارزشها، توانایی شکل دادن به روابط خود، سبک سالم زندگی، علایق مختلف، آموزش مناسب، ذهن باز، توانایی داشتن فکر مستقل، درک کردن ارزش پول، مهارتهای ابراز وجود، توانایی آموختن و گهگاه موی سر خود را کوتاه کردن.
مطمئناً این کارها ساده نیست. وقتی صاحب اولاد شدید، کار دشواری را شروع کردید. اما درست نیست فکر کنید تنها کاری که باید بکنید این است که آنها را دوست بدارید و به آنها مهر بورزید و بعد بگویید: «من والد فوقالعادهای هستم.» اما اینکه اجازه بدهید به هر کاری که دلشان خواست دست بزنند هم به نفع آنها نیست، شما مجبورید که وارد میدان شوید و این یعنی تن دادن به کاری بسیار دشوار. اما به اطرافتان نگاه کنید. بسیاری از والدین از عهدهی انجام دادن این کار برمیآیند. با این حساب، آنقدرها هم نباید کار دشواری باشد. با این حال بدانید وظیفهی مهمی پیش روی خود دارید.
خود را از دیدن آنها خوشحال نشان بدهید
شمار بسیار زیادی از والدین خودشان را از دیدن فرزندانشان خوشحال نشان نمیدهند. فرزندشان از مدرسه به خانه میآید و قبل از هر چیز به او میگوید: “کفشهایت را دربیاور!” یا “زود برو تکالیف مدرسهات را انجام بده.”
بچهها از کجا باید بدانند که پدر و مادرشان آنها را دوست دارند؟ آن هم وقتی که والدینشان معمولاً با اقوام، بچههای اطرافیان و حتی با پستچی محله با روی گشادهتری برخورد میکنند.
مشاوره کودک تأکید میکند بعضی از والدین به قدری فرزندانشان را نادیده میانگارند که انگار آنها شیء هستند، یک تکه از مبلمان اتاقاند. بیتوجهی کردن به فرزندان به این میماند که به آنها حرفهای منفی بزنید.
درست است که در روزهای مدرسه صبحانه با شتاب صرف میشود و همه در تکاپو هستند، با این حال، پدر و مادر زمان اضافهای نمیخواهند که با فرزندان خود با رفتاری دوستانه برخورد کنند.
یک تبسم کردن به فرزندان و شاید در آغوش کشیدن آنها چقدر میتواند دشوار باشد؟ کار کوچکی است، اما برای بچهها بسیار تفاوت میکند. آنها میخواهند بدانند که شما از دیدن آنها خوشحال میشوید.
با فرزندانتان با احترام رفتار کنید
موضوع به شکل چشمگیری ساده است. بچهها قرار است که به حرف شما گوش بدهند، اما بزرگترها چنین اجباری ندارند. از این رو، شما از بزرگترها با زبان خودش تقاضای کاری میکنید اما به بچهها مستقیماً میگویید که چه باید بکنند. اشکال در این است که بچهها به موضوع اینگونه نگاه نمیکنند. آنها متوجه نیستند که شما با دیگران چطور سخن میگویید و با آنها چه رفتاری دارید؛ آنها هر طور که شما با آنها حرف بزنید با شما حرف میزنند.
مشاوره کودک عنوان میکند اگر بچههای شما اندکی حس داشته باشند بیشتر به رفتارتان توجه میکنند و نه حرفی که میزنید. بنابراین، نه تنها نمیتوانید آنها را به خاطر رفتارشان سرزنش کنید، بلکه باید به خاطر تقلیدی که از شما میکنند به آنها آفرین بگویید و در مقام تبریک گفتن با آنها حرف بزنید.
البته بچههای شما شایستهی احتراماند. دلیل سادهای دارد. آنها انساناند. اما موضوع اینجاست که تا به بچهها احترام نگذارید، آنها به شما احترام نخواهند گذاشت. اگر به بچهها احترام بگذارید، اختیار و اقتدار خود را به خاطر نینداختهاید. بچهها به این نتیجه میرسند که “لطفاً دندانهایت را مسواک بزن” و یا “ممکن است خواهش کنم میز را مرتب کنی” یک درخواست است، اما در برابر این درخواست، آنها نمیتوانند کار دیگری بکنند و باید به آن تریتب اثر بدهند. شما با الگو شدن، رعایت آداب زندگی و معاشرت را به آنها آموزش میدهید.
مشاوره کودک مطرح میکند که ادب و رعایت احترام تنها چیزی نیست که آنها باید با توجه به الگوهای زندگیشان زندگیشان بیاموزند. نباید هرگز قولی را که به آنها دادهاید زیر پا بگذارید. هرگز نباید به آنها دروغ بگویید. هرگز در حضور آنها ناسزا نگویید، تا روزی آنها ناسز نگویند. اگر این کارها را بکنید به صدای بلند و به روشنی به فرزندانتان پیام میدهید که آنها برای شما از دیگران اهمیت کمتری دارند. به آنها میگویید که مهم نیستند. اکنون ما میدانیم که این طور نیست. مهم است که فرزندان شما هم این را بدانند.
اگر فرزندانتان را بیش از هر کس دیگری دوست داشته باشید (غیر از همسرتان)، آنها بیش از هر کسی، و نه کمتر، شایستهی احترام شما خواهند بود. به این ترتیب، آنها به این نتیجه میرسند که باید با دیگران هم با ادب و احترام حرف بزنند.
در کار تربیت فرزندانتان ریسکهای حساب شده بکنید
مشاوره کودک پیشنهاد میکند باید بگذارید تا بچهها از تجارب خود درس بیاموزند؛ اشتباهات خودشان را بکنند. بچهها باید راههای سختی را طی کنند. اگر بچهها ریسک نکنند هرگز چیزی نمیآموزند. کسانی که اشتباه نمیکنند، تجربه نمیکنند و معنای این حرف این است که باید ریسک کنید. شما به عنوان یک والد پیرو قاعده باید به فرزندانتان اجازه بدهید از درخت بالا بروند، بگذارید بیش از آنچه در توان آنها میبینید واحدهای درسی بگیرند. بگذارید کولههایشان را به پشتشان بیندازند و به سفر بروند.
البته این شما هستید که ریسکها را محاسبه میکنید. مواقعی پیش میآید که احساس میکنید درجهی ریسک زیاد است و از این رو، جواب نه میدهید. اما همیشه نمیتوانید برحسب سناریوی بدترین اتفاقی که ممکن است بیفتد عمل کنید. اگر این طور باشد باید همیشه همهی فرصتها را به بهانهی تردید در امنیت آن رد کنید.
با این حساب انتظار ریسک کردن داشته باشید. و البته گاه وقتی ریسک میکنید، ممکن است مچ دستتان مو بردارد، ممکن است نتیجهی امتحاناتتان خراب شود. اما ممکن است بدتر از اینها هم اتفاق بیفتد. در آن صورت بچهها هم به اندازهی شما از آن موقعیت چیزی میآموزند. اما کار دیگری که میتوانید بکنید این است که اصولاً به آنها اجازه ندهید به استقبال خطر بروند که در بلندمدت خطر این تصمیم از ریسک نکردن بیشتر است.
از زاویهی دید آنها ببینید
بسیاری از بچهها معتقدند که والدینشان متوجه احساس آنها نیستند، آن هم صرفاً به این دلیل که آنها بچهاند. آنها فکر میکنند که والدین نادیدهشان میانگارند، به احساساتشان توجه ندارند و برای والدینشان مهم نیست اگر تصمیماتشان فرزندشان را ناراحت میکند. کاملاً حق با آنهاست.
همهی والدین این کار را میکنند. البته نه همیشه، اما در اغلب اوقات اینگونهاند. والدین به خودشان میگویند که ما میدانیم چه کاری به سود فرزندان ماست و خود بچههایمان اطلاعی از این موضوع ندارند. گاه همینطور است، اما نه لزوماً همیشه.
این امر تا حدی اجتنابناپذیر است. اغلب بچهها میخواهند دیرتر از ساعتی که برایشان تعیین شده به رختخواب بروند. دوست دارند فقط خود را به بستنی و شکلات ببندند. دوست دارند بیهیچ عذری از مدرسه غیبت کنند و در عوض، به ساحل دریا بروند. بسیار خب، ما هم میدانیم که کار درستی نمیکنند، میخواهیم کاری کنیم که مطابق میل ما رفتار کنند. اما این بدان معنا نیست که نمیتوانیم خودمان را جای آنها بگذاریم و از دریچهی چشم آنها به موضوع نگاه کنیم. اگر بچهها را به حال خود بگذاریم بیشتر آنها بهتر از آنچه ما تصور میکنم ظاهر میشوند و عمل میکنند.
مشاوره کودک توصیه میکند که توجه داشته باشید بچهها اغلب به شکلی متفاوت از ما به دنیا نگاه میکنند. بعضی وقتها همان دید ما را دارند، اما ما واقعاً به زاویهی دید آنها توجه نمیکنیم. به هر حال، وقتی فکر میکنند که ما نظر آنها را نادیده میگیریم، دلخور میشوند و این قابل درک است.