آنچه در گذشته روی داده است می‌تواند ذهن ما را به خود مشغول کند، احساس گناه و پشیمانی وجود ما را فرا بگیرد و دائما بین آنچه می‌خواسته ایم که روی دهد و آنچه اتفاق افتاده است حسرت گذشته را یادآوری کنیم. اگر می‌خواهید از اتفاقات و حسرت گذشته عبور کنید، شما باید آنچه اتفاق افتاده را بپذیرید و سعی کنی از آن بگذرید.

زندگی هیچ کسی بدون حسرت گذشته نیست. حسرت گذشته هم نوعی احساس و هم الگوی فکری هست که فرد را دائما در یک وضعیت ذهنی ثابت نگه می‌دارد و سعی می‌کند که دائما درباره مسائل فکر کند و به اتفاقاتی که می‌توانست اتفاق بیفتد واکنش نشان دهد. حسرت گذشته اگر بیش از حد شود می‌تواند احساس خوشبختی و سرزندگی را به طور کامل از شما بگیرد و یاس و ناامیدی بوجود بیاورد و حتی بروی آینده شما تاثیر منفی بگذارد و مانع پیشرفت شما شود.

اگر خود را در حال دست و پنجه نرم کردن با اتفاقات و حسرت گذشته می‌بینید، بهتر است با تکنیک‌هایی برای مقابله با حسرت گذشته آشنا شوید و از آن بگذرید.

در این نوشته به شما این تکنیک‌ها را می‌آموزیم.

۱. حسرت گذشته چیست؟

حسرت گذشته یکی از روش‌های تفکر انتقادی نسبت به مسائل و احساسات هست که فرد در آن سعی می‌کند خود را برای اتفاقاتی که در گذشته روی داده است سرزنش کند. البته باید بگوییم که حسرت گذشته می‌تواند عامل مفیدی برای تغییر رفتار در آینده باشد اما اگر این موضوع به شکل منفی آن در ذهن شما دائما تکرار شود احتمالا در حال حاضر خود را فردی می‌بینید که دائما خودش را سرزنش می‌کند و استرس زیادی را برای آن تحمل می‌کنید که به مشکلات و بیماری‌های که سلامت جسمی و روحی می‌تواند منجر شود.

حسرت گذشته می‌تواند برای کارهایی که انجام داده اید و یا انجام نداده اید باشد. برای مثال، شما شاید از رفتار خود در گذشته پشیمان شده اید و یا حسرت آن را بخورید که چرا فلان موقعیت شغلی را نپذیرفتید.

۲. احساساتی که باعث ایجاد حسرت گذشته می‌شوند را تشخیص دهید

این موضوع که چه تجربیات و احساستی باعث بوجود آمدن حس حسرت گذشته شده اند برای هر فردی متفاوت هست، اما می‌توانیم بگوییم که احساسات به طور کلی دسته بندی مشخصی دارند: غم، از دست دادن دوستان و عزیزان، پشیمانی، عصبانیت، سرزش و اضطراب.

سعی کنید احساسات خود را به درستی تشخیص دهید، آیا از غم جدایی معشوقه خود دچار حسرت گذشته شده اید و یا با سرزنش خود به دلیل اخراج از محیط کاری این احساسات در شما بوجود آمده است؟  شاید برای این کار تمام روز را به فکر کردن درباره گذشته خود سپری کنید و با خود فکر کنید که چه کارهایی می‌توانسته اید انجام دهید تا شرایط در حال حاضر می‌توانست تغییر کند.

اما متوجه این موضوع باشید که فکر کردن دائمی درباره گذشته باعث ایجاد حس اضطراب و عصبانیت در شما خواهد شد و احتمالا نتوانید تصمیماتی بدون نگرانی برای آینده خود بگیرید، زیرا ترس از بوجود آمدن احساس حسرت در شما مانع تصمیم گیری‌های جدیدی برای آینده خود خواهد شد.

۳.منشا حسرت گذشته خود را پیدا کنید

آیا فکر کرده اید که منشا بوجود آمدن حسرت گذشته شما چه چیزی است؟ انسان‌ها به دلایل مختلفی احساس حسرت از گذشته می‌کنند.

سبک زندگی

بعضی از افراد وقتی که محل زندگی خود را تغییر می‌دهند، از جایی به جایی دیگر می‌روند و یا به کشور دیگری مهاجرت می‌کنند، به این موضوع فکر می‌کنند که ای کاش محل زندگی خود را تغییر نمی دادند.

برای مثال، شاید شما به دلیل اینکه در ایران فضای کار تخصصی وجود ندارد تصمیم به مهاجرت به یک کشور خارجی را گرفته اید اما پس از مدتی متوجه می‌شوید که فضای کاری خارج از کشور آنچنان سطح زندگی شما را تغییر نداده است و حسرت زندگی در ایران به سراغ شما بیاید.

شغل

بعضی از افراد به خاطر اینکه مسیر شغلی و تحصیلی مورد علاقه خود را دنبال نکرده اند حسرت گذشته را می‌خورند و یا اینکه چرا از موقعیت‌های پیشرفت و ارتقا شغلی خود بهره نگرفته اند. برای مثال شما هر روز به دفتر کار شرکت می‌روید و با خود فکر می‌کنید که چرا خودتان کسب و کاری را راه اندازی نکرده اید.

خانواده

بعضی از افراد شاید به خاطر نزاع‌های خانوادگی یا اختلاف نظر با دوستان خود احساس یاس و پشیمانی داشته باشند، مخصوصا با افرادی که در گذشته حضور داشته اند و یا حسرت گذراندن زمان بیشتر با افراد بزرگتر خانواده را داشته باشند.

برای مثال شاید شما مجبور باشید برای شغل همسرتان در کشور سفر کنید و به شهر دیگری بروید و در این صورت از دیدن مادربزرگ خودتان برای مدت طولانی محروم شوید. زیرا به اندازه کافی زمان برای ارتباط با او نداشته باشید و اگر مادربزرگ شما از دنیا برود حسرت گذشته را برای صحبت بیشتر با او را خواهید داشت.

فرزندان

شاید تشکیل خانواده یکی از آرزوهای شما باشد اما تولد فرزندان می‌تواند همراه با دوره‌های افسردگی باشد. زیرا شما شاید علاقه زیادی به داشتن بچه و تربیت کردن آن نداشته باشید و بیشتر خواسته همسرتان باشد و در این صورت زندگی برای شما کمی دشوار به نظر خواهد رسید و حسرت آزای گذشته خود را به همراه خواهید داشت.

ازدواج

بله ، ازدواج هم برای بعضی افراد حسرت گذشته را ایجاد می‌نماید، بعضی از افراد حسرت این را خواهند خورد که چرا فرد دیگری را برای ازدواج برنگزیده اند و یا کلا از موضوع ازدواج پشیمان شده باشند.

برای مثال شما با شخصی ازدواج می‌کنید که شایستگی او را خانواده شما تعیین کرده اند و پس از چند سال زندگی کردن متوجه می‌شوید که علایق مشترک زیادی با همسرتان ندارید و نمی توانید لحظات مشترک خوشایند زیادی داشته باشید و به این موضوع فکر کنید که اگر با فرد دیگری که می‌شناخته اید اگر ازدواج می‌کردید زندگی چگونه می‌توانست پیش برود.

راه‌های مقابله با حسرت گذشته

۱. از درمان روان شناختی (CBT) کمک بگیرید

روش‌های درمانی روان شناختی به شما کمک می‌کند که عادات و الگوهای فکری خود را تغییر دهید. با بکار گرفتن این روش شما احساس حسرت گذشته خود را تغییر خواهید داد. همچنین می‌توانید احساساتی مانند احساس شرمساری، خجالت، عصبانیت را نیز تغییر دهید و بروی احساسات خود شناخت و تمرکز داشته باشید.

روش‌های روان شناختی را تحت نظر روان شناسان حرفه ای می‌توانید انجام دهید تا احساسات پشیمانی و اضطراب و ناراحتی خود را درمان کنید و براحتی از افکار گذشته خود رهایی یابید.

۲. حسرت‌های گذشته خود را بنویسید

افرادی که احساس پشیمانی نسبت به گذشته خود دارند در اکثر مواقع با این سوال مواجه هستند که «چرا» فلان موضوع اتفاق افتاد و یا «چرا» کاری که می‌بایست انجام نداده اند. خب بیایید لیستی از حسرت‌ها گذشته خود را بنویسید و از خودتان بپرسید که چرا به صورت مداوم از خودتان درباره آنها سوال می‌کنید؟ برای مثال چرا از خودتان می‌پرسید که «چرا من در گذشته فلان رفتار را داشته ام؟» به این صورت می‌توانید راه حل مناسبی برای خارج شدن از فضای ذهنی بسته خود داشته باشید و بتوانید در آینده راه حل‌های مناسبی برای تصمیم گیری‌های بعدی خود انتخاب کنید.

۳. نامه ای به خودتان بنویسید

این کار تمرینی برای بخشیدن خود هست. این روش احساسی و روان شناختی به بهبود احساسات شما برای حسرت خوردن درباره گذشته‌تان کمک خواهد کرد. نامه ای به فردی که چندسال پیش بودید بنویسید. به این فکر کنید که به فردی که در آن سنین گذشته شما وجود داشت بخواهید راهنمایی‌هایی کنید و چه چیزی خواهید گفت. در نوشتن نامه خود از احساس مهربانی نسبت به خودتان کمک بگیرید و بدانید که شما شایسته بهترین راهنمایی‌ها برای گذشته خودتان هستید و سعی کنید بهترین راهنمایی که می‌توانید به خودتان در گذشته کنید را بنویسید.

حالا از گذشته خود درس بیاموزید

احساس حسرت گذشته همیشه هم بد نیست، می‌توانید به عنوان یک ابزار یادگیری برای آینده خود به آن نگاه کنید. سعی کنید درس‌هایی از دل اتفاقات گذشته خود بیرون بیاورید و برای آِینده خود بکار بگیرید. برای مثال شاید در گذشته از اینکه به همسر خود احترام نگذاشته اید احساس پشیمانی کنید و این موضوع درسی برای شما باشد تا بدانید در آینده چگونه بهتر است با او ارتباط برقرار کنید. دانستن این موضوع از شما فرد باهوش تر و بهتری می‌سازد.

در انتها خودتان را ببخشید و به سراغ آینده بروید …

بخشیدن خود یکی از بهترین مراحل برای عبور از حسرت‌های گذشته هست. احساس عزت نفس خود را دوباره بازیابی کنید زیرا برای روابط شما در آینده بسیار مهم است و باید بدانید که برای آینده خود باید دست به اقدام بزنید. شاید نتوانید تمام چیزها را دوباره درست کنید اما می‌توانید راه حل‌هایی به خودتان بدهید تا شرایط بهتر و جدیدی در زندگی خودتان بوجود بیاورید و از گذشته خود فاصله بگیرید. در این زمان به این نکته توجه کنید که چگونه گذشته خود را یادآوری می‌کنید. سعی کنید نحوه بیان خود درباره گذشته‌تان را تغییر دهید و به سمت آینده جدید حرکت کنید.