فوبی حیوانات یکی از نمونه های شایع فوبیا در تمامی جوامع است به طوری که در اکثر نظرسنجی‌ها مردم بیشتر از مرگ، از عنکبوت‌ها می‌ترسند! قبل از بررسی انواع فوبیا، علل و راه‌های درمان آن‌ها، بهتر است نگاهی به تعریف و ماهیت خود این مشکل بپردازیم. اصولا فوبیا به نوعی ترس شدید و غیرمنطقی درمورد موقعیت، شیء یا موجود است و می تواند همراه با حس ترس یا آسیب پذیری شدید باشد که بدنبال این احساسات مخرب، اقدامات و اعمال غیرمنطقی و غیرعقلانی از فرد مورد نظر سر می زند.

موردی که در اکثر افراد مبتلا به انواع فوبیا وجود دارد این است که آن‌ها بیشتر از اینکه از یک مورد مشخصی بترسند، از خودشان می‌ترسند که احساساتی غیرقابل کنترل را بروز خواهند داد و این باعث سرافکندگی آن‌ها خواهد شد.در نتیجه تصمیم بر این می‌گیرند که از مکان‌هایی که احتمال بروز چنین رخدادی در آن‌ها وجود دارد، دور بمانند. در موارد شدید این اختلال، افراد در محل‌های سرپوشیده و کوچک، دچار استرس می‌شوند. ازجمله این مکان‌ها می‌توان به آسانسورها یا مراکز خرید شلوغ اشاره کرد و باتوجه به این‌که تمامی این موقعیت‌ها به نوعی با فعالیت‌های اجتماعی گره خورده اند؛ اگر افراد مبتلا به فوبیا بخواهند این موقعیت‌ها را ترک کنند، مثلا اگر میز غذا را ترک کنند، زودتر از بقیه از یک جمع خارج شوند و یا حتی اگر گفتگویی را قطع کنند، افرادی غیر اجتماعی یا درواقع جامعه گریز شناخته می‌شوند.
در بین انواع فوبیاها، فوبی حیوانات از جمله موارد راحت برای درمان است؛ چراکه علت این فوبیا یا ترس موردی کاملا ملموس است. در فوبی حیوانات افراد بطور مشخص از حیوانات می‌ترسند. درواقع تصمیم به دوری از عامل ترس در فوبی حیوانات به اندازه سایر فوبیاها زننده و عجیب نخواهد بود. اما به این معنی هم نیست که فوبی حیوانات مورد خاصی نیست و جای نگرانی ندارد؛ نه!

فوبی حیوانات

ترس از حیوانات هم درحقیقت ترسی شدید و غیر منطقی از حیوانات است. اکثر افراد سطحی از ترس از حیوانات را همانطور که درمورد ترس از عنکبوت ها صحبت شد را دارند؛ ولی این ترس در افراد مبتلا به فوبی حیوانات، بسیار شدیدتر است.
دلیل بروز فوبی حیوانات
مانند سایر انواع فوبیاها، درمورد فوبی حیوانات هم دلیل مشخصی در دست نیست؛ بلکه بیشتر بخاطر تجارب گوناگون و شخصی افراد است که از فردی به فدر دیگر متفاوت است. یکی از دلایل عمده این اختلال مربوط به خاطرات تلخ و دردناک دوران کودکی است که مربوط به حیوانات است و ممکن است که فرد فقط شاهد آن حادثه بوده باشد و یا حتی شنونده آن بوده باشد؛ اما همین خاطره ای که توسط والدین، بدون توجه به سن پایین کودک و در حضور او تعریف میکنند، در وجود کودک نهادینه میشود و درصورت درمان نشدن، باعث حادتر شدن وضعیت در سنین بالاتر میشود؛ تا جاییکه ممکن است فرد در زندگی شخصی و اجتماعی خود هم دچار مشکلاتی شود.

علائم فوبی حیوانات

اگر فرد یا افرادی را میشناسید که فکر میکنید دچار فوبی حیوانات است، میتوانید علائم و نشانه های زیر را درمورد او بررسی کنید و ببینید که این نشانه ها تا چه اندازه در مورد او صادق میباشند. افراد مبتلا به فوبی حیوانات، در هنگام مواجه شدن، فکر کردن یا صحبت درمورد آنها، نشانه های زیر را نشان می‌دهند:

• دچار ترس و هراس میشوند
• واکنشهای ناخودآگاه یا غیرقابل کنترل از خود بروز می‌دهند
• ضربان قلبشان بشدت بالا میرود
• نفس هایشان بریده بریده میشود
• میلرزند
• شدیدا از تمام حیواناتی که از آنها می‌ترسند، دوری می‌کنند

راه‌های درمان فوبی حیوانات

بطور کلی بهترین روش برای رهایی از هر نوع ترسی، بررسی و روبرو شدن با اساس و ریشه هراس است و روش درمان فوبی حیوانات هم از این قاعده مستثنا نیست. در اینجا به معرفی و بررسی دومورد از روش های درمانی در رابطه با فوبی حیوانات می‌پردازیم:

روان درمانی

بهترین راه برای درمان هر اختلالی ازجمله انواع فوبیا ها، و مشخصا درمورد فوبی حیوانات، مراجعه و درخواست کمک از پزشک متخصص است. هدف اولیه هر پزشک و متخصص این امر، شناسایی دلیل اولیه و ریشه ای این ترس غیرمنطقی و شدید در فرد مبتلا می‌باشد. در روش روان درمانی، پزشک و بیمار در مورد دلایل ریشه ای این ترس شدید صحبت میکنند تا به ریشه این ترس مبهم برسند. البته در کنار این رویه، بررسی موارد ملموس را هم فراموش نمیکنند. اما تمرکزشان بیشتر روی مواردی است که موارد و تجارب تلخ مربوط به دوران کودکی و طفولیت میباشد که باعث شده این اختلال در بزرگسالی ظهور و بروز کند. روش مبتنی بر روان درمانی یکی از روش های کاملا موثر است که در این روش اکثریت قابل توجه افراد بطور کامل درمان میشوند و از شر محدودیت های ناشی از این فوبیا رها میشوند.

رفتار درمانی در درمان فوبی حیوانات

برخی از متخصصان تمایل دارند از روش شناختیِ رفتاردرمانی استفاده کنند. در این روش بیمار و پزشک در قالب جلسات سیستماتیک و تحت کنترل با سنجیدن تمامی جوانب در حضور عامل ترس (که در این مورد مشخصا حیوانات است)، با یکدیگر صحبت میکنند و بیمار در خلال صحبت هایش با پزشک معالج، کم کم تمرین میکند که بر ترس و واکنش های فیزیکی و روانی خور غلبه کند و آنها را تحت کنترل نگه دارد. با استفاده از این روش، بیمار با ترس خود روبرو شده و بعد از مدتی پی میبرد که دلیل ترسش آنقدرها هم وحشتناک نیست و این حس صرفا بخاطر تاثیراتی است که از کودکی از ذهن او باقی مانده است.