اعتیاد به اینترنت:
اعتیاد به اینترنت یکی از مشکلات روزانه جامعه امروزی است که به دلیل پراستفاده بودن از اینترنت و ابزارهای مرتبط با آن، به تدریج بیشتر شده است. این اعتیاد میتواند برای فرد به مشکلاتی نظیر اختلال در روابط اجتماعی، نقصان در عملکرد تحصیلی و شغلی، بهبود ندادن خودتنظیمی و بیشتر شدن اضطراب و افسردگی بیانجامد.
با توجه به مفهوم اعتیاد، باید به دو دستهی اعتیاد فیزیولوژیک و رفتاری توجه کرد. در اعتیاد فیزیولوژیک، مصرف مکرر و مداوم مواد معتاد باعث تغییرات شیمیایی در مغز و بدن فرد میشود که سبب بروز و نگهداری اعتیاد میشود. اما در اعتیاد رفتاری، فرد به عملکرد خاصی اعتیاد پیدا کرده و برای رضایت از آن عملکرد، به صورت مداوم به آن عمل میکند. در این مورد، اعتیاد به اینترنت به صورت رفتاری است و مصرف مداوم و پرتکرار اینترنت باعث بروز این اعتیاد میشود.
عوامل موثر در بروز اعتیاد به اینترنت شامل عوامل جامعهشناختی، فردی، فرهنگی و خانوادگی است. عوامل جامعهشناختی شامل عدم دسترسی به فرصتهای سرگرمی، نبود فرصتهای اجتماعی، عدم توجه به فعالیتهای خلاقانه و نبود انگیزه و اعتماد به نفس در فرد است. عوامل فردی نیز شامل نقصان در خودتنظیمی، اضطراب، افسردگی و اعتیاد به مواد مخدر است. عوامل فرهنگی شامل فرهنگ مصرف روزانه و فرهنگ استفاده از اینترنت هستند. در نهایت، عوامل خانوادگی شامل نوع تربیت، نقش پدر و مادر و رفتار والدین در قبال کاربری اینترنت است.
برای انجام درمان اعتیاد به اینترنت، میتوان از روشهای مختلفی مانند روشهای شناختی-رفتاری، روشهای خانوادگی و روشهای دارویی استفاده کرد. روش شناختی-رفتاری شامل نحوه مدیریت خود، تعیین هدفهای خود و تغییر الگوهای رفتاری است. در روش خانوادگی، باید با نقش والدین در آموزش و تربیت کودکان، مشکل اعتیاد به اینترنت برطرف شود. در نهایت، روش دارویی شامل مصرف داروهای ضداعتیاد است که برای کنترل و بهبود عملکرد مغز و بدن فرد استفاده میشود.
در نهایت، باید گفت که اعتیاد به اینترنت یک مشکل شایع است که باید با توجه به عوامل مختلفی که در بروز آن تاثیرگذار هستند، به دلیل پیشرفت تکنولوژی و بیشتر شدن استفاده از اینترنت، توجه بیشتری به آن شود. استفاده از اینترنت باید به گونهای باشد که به سلامت فرد و جامعه آسیب نرساند.
راهنمای استفاده از گوشی موبایل و روش رهایی از وابستگی به فضای مجازی
آیا شما هم جزو افرادی هستید که در تلاش برای یافتن رابطه بهتر با گوشی هوشمند و بازگرداندن تعادل به زندگی واقعی هستند؟ اگر چنین است، مطالعه این کتاب را به شما پیشنهاد میکنم: کتاب جدید کال نیوپورت با عنوان «مینیمالیسم دیجیتال» راهنماییهای عملی و مفیدی در رهایی از اعتیاد به تکنولوژی و اینترنت ارائه میدهد. من هم به عنوان یک متخصص تکنولوژی و سلامت، بسیار مشتاق و علاقمند به مطالعه این کتاب بودم.
روش رهایی از اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی
در اینجا نکات مورد علاقه خود از کتاب مذکور را در مورد چگونگی تبدیل شدن به یک مینیمالیست دیجیتال با شما به اشتراک میگذارم.
۱. داشتن فلسفه شخصی برای استفاده از اینترنت و تکنولوژی
شخصا تصمیم بگیرید که کی، کجا و چطور از تکنولوژی استفاده میکنید. تمرکز ویژهای به نحوه استفاده از تکنولوژی مبذول کنید، به شکلی که با ارزشهای فردی شما سازگار باشد. به عنوان مثال، از رسانههای اجتماعی فقط به روشی استفاده کنید که در راستای بهبود سلامت روانتان باشد (مثلا مطالبی را که باعث آشفتگی ذهنیتان میشود دنبال نکنید).
۲. نشانهگذاری (بوکمارک) صفحات اینترنت مورد علاقه
نشانهگذاری صفحات رسانههای اجتماعی یا وبسایتهای مشخص باعث میشود که هنگام جستجو برای یک مطلب خاص سر از ناکجا آباد در نیاورید. در نتیجه احتمال اینکه توسط سیاه چاله اینترنت مکیده شوید کمتر میشود.
۳. تحلیل سود و زیان استفاده از اینترنت و تکنولوژی
ما اغلب تحت تاثیر تبلیغات، تنها بر مزایای تکنولوژی تمرکز میکنیم؛ مثلا میتوانیم با دوستانمان صحبت کنیم یا مسیرهای رفت و آمد را دریافت کنیم. اما اغلب، هزینهها را در نظر نمیگیریم. در واقع اگر به هزینههای استفاده از تکنولوژی نگاه کنیم، میبینیم که چیزهای مهمی قربانی استفاده از فناوری میکنیم. به عنوان مثال، ممکن است به بدلیل اعتیاد به اینترنت به اندازه کافی با دوستانمان وقت نگذرانیم، دیگر تماشای برنامههای شبکههای تلویزیونی جدید واقعا حس خوبی به ما ندهد و یا در اثر صرف وقت زیاد در اینستاگرام دچار افسردگی شویم (نتایج مطالعات اخیر این مطلب را تایید میکنند که استفاده از تکنولوژی در خیلی موارد به احساس تنهایی دامن میزند. برای مطالعه بیشتر به مقاله «تنهایی: رسانههای اجتماعی، اینترنت و گوشیهای هوشمند» مراجعه کنید).
۴. استفاده از محصولات تکنولوژی با همراهی دیگران
اگر نمیتوانید جلوی خودتان را برای دیدن مداوم سریالهای محبوب تلویزیونی بگیرید، یا از شب تا صبح مشغول بازیهای ویدئویی هستید، برای خودتان قانونی بگذارید که فقط هنگام همراهی دوستان و عزیزانتان حق دارید از این فعالیتهای تکنولوژیکی بهره ببرید. به این ترتیب شما حتی زمانی که صرف تکنولوژی میکنید، جزوی از زمان فعالیت اجتماعیتان محسوب میشود. به عنوان مثال، شما میتوانید بازیهای ویدئویی را به صورت جمعی بازی کنید و یا سریالهای محبوب را با دوستان به تماشا بنشینید.
۵. اختصاص زمانی مشخص به تعمق در افکار و احساسات
هنگامی که تمام وقت خود را صرف گوشی همراهمان میکنیم و به فضای مجازی اعتیاد پیدا میکنیم، مسلما زمان کمتری برای توجه به خودمان باقی میماند. مغز ما همیشه مشغول و غافل است و ممکن است سبب شود ما از مسیر زندگی معنیدار خود خارج شویم. با اختصاص دادن زمان مشخصی برای تعمق و ذهنآگاهی، میتوانیم هر آنچه را که احتمالا در ارتباط با جهان اینترنت از دست دادهایم، مجددا از آن خود کنیم.
۶. محدود کردن بازه زمانی چَت در فضای مجازی و مکالمههای کاری
برای اطمینان از اینکه همه وقت خود را با اینترنت پر نمیکنید و زمانی برای ارتباطات دنیای واقعی خود پسانداز میکنید، لازم است ساعات چتهای مجازی در صفحات اجتماعی و یا مکالمههای کاری خود را مشخص کنید. برای انجام این کار بازه زمانی را که میتوانید در دسترس افراد باشید، معین کنید. در نتیجه، مجبور خواهید شد که در دنیای واقعی ارتباطات خود را داشته باشید.
۷. شرکت در فعالیتهای تناسب اجتماعی
عمده هدف استفاده از پیامکها، چتها و فضای مجازی و اینترنت، پاسخگویی به نیاز ارتباط جمعی است. اگر ما از این استراتژیهای تکنولوژیکی برای ارتباط اجتماعی استفاده نمیکنیم، باید راههای دیگری را برای پاسخگویی به این نیاز پیدا کنیم. یکی از این راهها تناسب اجتماعی است – شرکت در فعالیت های تناسبی هم ویژگیهای اجتماعی دارند و هم فیزیکی (فعالیتهایی همچون زومبا، رقصهای دسته جمعی و دیگر ورزشهای گروهی).
۸. عضویت در باشگاه کتابهای جیبی
کتابهای جیبی کتابهای کوچکی به اندازه گوشی هوشمند هستند، که میتوانید همراه گوشی خود داشته باشید. هر زمان که بخواهید گوشی خود را بیرون بیاورید، میتوانید کتاب جیبی خود را بیرون بکشید. راهی عالی برای دور زدن اعتیاد به فناوری و مقداری توجه به خود!
هنوز هیچ دیدگاهی وجود ندارد.