مهارت گوش دادن، یکی از مهارت‌هایی است که برای ایجاد روابط سالم حیاتی است. فرقی نمی‌کند که شما در حال تقویت یک رابطه، حل و فصل یک مشاجره و یا برطرف نمودن یک بحران باشید، مهارت گوش دادن خوب می‌تواند موجب برقراری آرامش شود.

یاد بگیرید که یک شنونده حامی باشید؛ چرا که تنها در این شرایط است که شما خود را در میان افرادی خواهید دید که همین رفتار را با شما تکرار خواهند کرد. در زیر به چند گام مهم برای توسعه مهارت‌های مناسب شنیداری اشاره خواهد شد:

۱. گوش کن، گوش کن، گوش کن

از دوست خود سوال کنید مشکل چیست؟ و پس از آن، به پاسخ‌های او خوب گوش کنید. اجازه دهید او ترس‌ها، ناامیدی و سایر احساسات مهم خود را بیرون بریزد، تماس چشمی‌تان را حفظ نمایید و نشان دهید که به شنیدن سخنانش علاقه مند هستید. از اصرار بر توصیه‌های ناکارامد بپرهیزید  و فقط اجازه دهید او حرفش را بزند. مهارت گوش دادن نیاز به صبر کافی نیز دارد.

۲.  آن‌چه را که می‌شنوید تحلیل کنید

آن‌چه را که شنیده‌اید خلاصه نموده و تکرار کنید تا مخاطبتان بداند که به حرف‌های او گوش می‌دادید. و علاوه بر این بر احساساتی که ممکن است بروز دهد تمرکز کنید.

به عنوان مثال، اگر دوست شما در مورد مشکلات خانوادگی اش صحبت می‌کند، ممکن است بگویید: «به نظر می‌رسد همه چیز به هم ریخته است. صدای تو نشان می‌دهد که احساس خوبی نداری.» این چنین مهارت گوش دادن خود را تقویت کنید.

۳. درباره احساسات دوستتان از او سوال کنید

از او بخواهید تا آن‌چه را که احساس می‌کند، عنوان نموده و شرح دهد . سوال در مورد احساسات، یک حس آزادی عاطفی مطلوب را در فرد ایجاد می‌کند و ممکن است نسبت به تمرکز بر شرایط واقعی، مطلوب‌تر باشد. مهارت گوش دادن همراه با درک احساسات و عواطف دیگران است.

۴. بر روی رفتار و صحبت‌های دوستتان تمرکز کنید

به جای اصرار بر این‌که شرایط شما نیز به همین گونه است، بر روی صحبت‌ها و رفتار او تمرکز کنید تا احساس خوبی پیدا کند. اگر مخاطبتان دریابد که شما واقعا به او توجه می‌کنید، ممکن است به سخنان شما در مورد وضعیت مشابه ای که برای‌تان رخ داده توجه کند. مخاطبین، قرار گرفتن در مرکز توجه را دوست دارند چرا که این امر به آن‌ها کمک می‌کند احساس بهتری داشته باشند.

۵. به آشفتگی فکری مخاطبتان کمک کنید

یکی دیگر از تاکتیک‌های موثر، جهت ارتقای مهارت گوش دادن این است که به جای ارائه مشاوره‌های بی اساس در همان ابتدای مکالمه، که مانع از درک احساسات شده و ارتباط را قطع می‌کند، منتظر بمانید تا مخاطب، کاملا احساسات خود را بروز دهد، و سپس راه حل‌های خود را برای کمک به او عنوان کنید.

اگر شما به دوستتان کمک کنید تا ایده‌های خود را مطرح کنند و جوانب مثبت و منفی هر کدام را بسنجد، احتمالا راه حلی برای مشکلش پیدا خواهد کرد و یا حداقل پس از پایان صحبت، با دریافت این حس که شنیده شده است، احساس بهتری خواهد داشت.

۶. برای افزایش مهارت گوش دادن حضور خود را نشان دهید

گاهی اوقات، مردم تظاهر می‌کنند که به سخنان مخاطبشان گوش می‌دهند، اما در حقیقت، آن‌ها فقط منتظرند تا صحبت‌های دوستشان تمام شود تا بتوانند آن‌چه را که در حین وانمود کردن به گوش دادن، تمرین کرده بودند، عنوان کنند.

دیگران معمولا به سرعت متوجه این رفتار می‌شوند و احساس بدی خواهند یافت. همچنین،  ممکن است انچه را که می‌خواستند بگویند فراموش کنند زیرا دیگر تمرکزی بر سخنانشان نخواهند داشت. مهارت گوش دادن نیاز به تمرین و دقت دارد.

۷. از نصیحت کردن بپرهیزید

من چند بار این نکته را ذکر نمودم و هم اکنون نیز بر آن پافشاری می‌کنم : برای افزایش مهارت گوش دادن از ارائه نصایح بی پایه و اساس بپرهیزید زیرا این کار، واقعا می‌تواند باعث ایجاد استرس شود. البته طبیعی است که شما می‌خواهید بلافاصله در مورد مشکلات دوستتان اطلاعات کسب کنید  و مشکل او را حل کنید.

اما این کار را انجام ندهید مگر اینکه خود او از شما بخواهد نصیحتش کنید؛ چرا که آن‌چه برای شما کاربرد داشته ممکن است برای دوستتان کاربردی نداشته باشد . پند و نصیحت، می‌تواند احساس ترحم را نیز در فرد ایجاد کند. شاید آنچه دوست شما می‌خواهد این است که فقط شنیده شود مگر این‌که خودش  از شما بخواهد راهنمایی اش کنید.

۸. به این روند اعتماد کنید

ممکن است برای شما گوش دادن به احساسات فرد قبل از ارائه سیلی از راه حل‌ها اندکی ناگوار باشد و حتی شنیدن احساسات ناگوار دوستان‌تان باعث ناراحتی شما شود.

اما برای بهبود مهارت گوش دادن در بیشتر موارد، نشستن در کنار دوستتان و شنیدن احساسات تلخش، مفیدترین کاریست که می‌توانید انجام دهید، و هنگامی که احساسات بیان شدند، راه حل‌ها می‌توانند یک به یک خود را نشان دهند.

۹. اجازه دهید امور در طول زمان رخ دهند

با توجه به اینکه وظیفه شما این است که بر مشکلات دوستتان تمرکز کنید، ممکن است اختصاص  زمان مساوی به خودتان دشوار باشد. آرام باشید و بدانید، هنگامی که شما نیز به یک شنونده نیاز پیدا کنید، دوست شما احتمالا یک شنونده بسیار عالی خواهد بود.

اگر این فقط شما هستید که دائما به سخنان دوستتان گوش فرا می‌دهید و به وی آرامش می‌بخشید، بهتر است رابطه‌تان را دوباره ارزیابی کنید. داشتن مهارت گوش دادن می‌تواند از شما یک شخص قوی‌تر و باهوش‌تر بسازد و همیشه می‌توانید بر روابط حمایتی دوستتان حساب کنید .