مد و مدگرایی پدیده ای است که کم و زیاد در میان همه‏ اقشار جامعه وجود دارد، اما در این میان، جوانان و نوجوانان بیش از دیگران به مد اهمیت می دهند و مدگرا هستند.

یکی از نیازهایی که به شکل مستقیم با سن نوجوانی ارتباط دارد، نیاز به آراستگی است. نوجوانان به پوشیدن انواع خاصی از لباسها و آرایش موها نیاز دارند تا بتوانند خودنمایی کنند و از طرفی لباس‌ هایی که می‌ پوشند دارای رنگ ‌های شاد و جذاب باشد. نوجوانی که به شدت مدگرا است هر لباسی که مد می‌شود، تا آن را نخرد آرام و قرار ندارد و وقتی که خرید، بی‌صبرانه منتظر موقعیتی است که آن لباس را بپوشند و دیگران او را ببینند.

آنچه مسلم است مدگرایی در نوجوانان تا حدودی طبیعی و اقتضای سن آنهاست. والدین وقتی به طبیعی بودن این گونه عکس العمل ها واقف باشند صبوری لازم را برای تغییرات خواهند داشت و در مقابل چنین رفتارهایی برخوردهای از پیش تعیین شده انتخاب خواهند کرد.

مدگرایی در نوجوانان

مادری به من مراجعه کرده بود و می گفت: «یک شلوار لی برای فرزندم خریدم که هم بسیار گران بود ولی دو سه روز بعد دیدم رنگ و رو رفته است. از او پرسیدم: چرا به این روز در آمده؟ گفت: اون رو توی آب اکسیژنه زیاد گذاشتم تا رنگ به رنگ بشه. گاهی هم بعد از خرید شلوار لی با سنگ پا به جون اون می افته تا قیافه اش رو کهنه کنه بعد بپوشه! من که از دست این پسر به ستوه آمدم این ادا و اطوارها چیه از خودش در میاره؟

اگر پدر بالای سرش بود حتماً می تونست قانعش کنه آخه بچه ها از پدرشون بیشتر حساب می برند چه کنم مدتی است شوهرم فوت کرده از طرفی نمی خواهم بچه ام عقده ای شود ولی هر چه فکر می کنم می بینم این قدر پول برای یک کفش زیاده تازه کفش را که خرید بلوز و عینک دودی فلان مارک رو می خواد مگه من چقدر درآمد دارم که بخواهم یا بتونم این خرج ها را بکنم آخه کی می تونه از پس این مخارج بربیاد؟»

دیدم مادر دلش پر است با او همدلی کردم و گفتم: حق با شماست من حرفهای شما را تصدیق می کنم. ولی اجازه دهید دو نکته را به شما بگویم:

۱- من اعتقاد ندارم که کمبود اقتصادی و یا در جایی کمتر خرج کردن موجب عقده ای شدن فرزند شود. فرزند باید با حقیقت زندگی و مقدار درآمد شما آشنا باشد سعی کنید او را در مخارج خانه سهیم کنید تا به میزان درآمد شما و میزان مخارج ماهانه پی ببرد آن وقت مطمئن باشید توفعاتی خارج از عرف نخواهد داشت.
۲- دیگر اینکه خیلی از نوجوان ها پدر بالای سرشان است ولی باز هم چنین توقعاتی دارند. شما باید از نداشتن پدر حسن استفاده را کرده و خود را در پناه او قرار دهید و مسئولیت های او را در غیاب پدرش یادآور شوید تا او به تدریج نقش خود را به عنوان مرد خانه بیشتر کند.

مدگرایی در نوجوانان و پیروی نوجوان از مد مقوله­ای دیگر است. اساساً پیدایش مد نوعی تنوع طلبی است که هر انسان زیاده خواهی ممکن است از آن پیروی کند پیروی از مد اگر به منزله استفاده از رنگ های زیبا و طرح های قشنگ باشد عیبی ندارد اشکال کار موقعی است که با شرایط زندگی اجتماعی ما مغایرت داشته باشد. بعضی از نوجوانان بدان جهت به طرف مد می روند چون مایلند مورد توجه قرار گیرند.

غربی ها برای نفوذ در میان ما شگردهای خاصی دارند، انتقال مد هم یکی از این حیله هاست. متأسفانه نوجوانان به علت نداشتن اعتماد به نفس کافی، خود را باور ندارند و ناخودآگاه فکر می کنند اگر از مد پیروی کنند، شایستگی بیشتری خواهند داشت. درست است که شما خانمی موقر و متین هستید و لباس پوشیدن شما هم مطابق معیارهای جامعه تان می باشد، ولی من و شما از کجا می دانیم که والدین دوستان فرزندمان از مد پیروی نمی کنند؟

شما می دانید که فرزند الگوی اولیه را از والدین می گیرد. وقتی فلان خانم تحت تأثیر مد، هر هفته موی خود را به رنگی در می آورد، و کفش لژدار می پوشد و دهها تقلید کورکورانه از فرهنگ غرب می کند، نمی تواند فرزندان خود را نسبت به پیروی از مد بازدارد. متأسفانه فرزندان این خانواده ها به مدرسه ای می روند که فرزند من و شما هم به آنجا می رود. بنابراین اگر فرزند شما از آنها پیروی کند، نیاز به این موضوع که نباید از قافله عقب بیافتد، او را به این راه کشیده است پس غیر مستقیم به رفت و آمد فرزندتان با دوستان و همسالانش نظارت داشته باشید.

همان طوری که قبلا در مورد مدگرایی در نوجوانان اشاره کردم، سعی کنید با فرزندتان صحبت کنید و شرایط زندگی خود را با او درمیان بگذارید، و به جای سرزنش او، تلاش کنید هویت او را که یک ایرانی است به وی تفهیم کنید، تا باور او نسبت به خودش و کشورش بیشتر شود. مشکل ما این است که خودمان و فرهنگمان را دست کم می گیریم.