انواع اختلالات افسردگی :
افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روان‌شناختی است که ممکن است برای هر فردی اتفاق بیفتد. علائم افسردگی شامل احساس ناخوشایند، بی‌خیالی، فراموشی، مشکل در تمرکز و تعامل با دیگران، افزایش وزن یا کاهش وزن، بی‌اشتهایی، خواب بیش از حد یا خواب نداشتن، اضطراب و ترس بیش از حد، افکار منفی و ناامیدی می‌شود.
افسردگی را می‌توان به دو دسته تقسیم بندی کرد: افسردگی تیپیکال (Major Depression) و افسردگی استثنایی (Atypical Depression).
افسردگی تیپیکال یا افسردگی اصلی، شامل علائمی است که در خیلی از بیماران با افسردگی روی می‌دهد. این بیماری معمولاً شدیدترین و پایدارترین نوع افسردگی است و ممکن است برای مدت طولانی به طول بیانجامد. علائم افسردگی تیپیکال عبارتند از احساس ناراحتی، افت انرژی، کاهش علاقه و لذت بردن، تغییرات شدید در خواب، افکار منفی و خودکشی.
افسردگی استثنایی یا افسردگی غیرتیپیکال، شامل علائمی است که در برخی از بیماران با افسردگی روی می‌دهد. علائم افسردگی استثنایی عبارتند از افزایش وزن، خواب بیش از حد، اشتهای زیاد، پاسخ به رویدادهای مثبت، بی‌اشتهایی، افکار منفی و خودکشی.
علاوه بر این دو نوع افسردگی، افسردگی همراه با اضطراب، افسردگی بعد از زایمان (Postpartum Depression)، افسردگی فصلی (Seasonal Affective Disorder) و افسردگی وابسته به مواد (Substance-Induced Depression) نیز وجود دارد.
افسردگی همراه با اضطراب، شامل علائمی است که همراه با اضطراب هستند، از جمله افکار وسواسی و ترس بیش از حد.
افسردگی بعد از زایمان، شامل علائمی است که در بعضی از زنان پس از زایمان روی می‌دهد، از جمله احساس ناراحتی، افت انرژی، کاهش علاقه و لذت بردن، تغییرات شدید در خواب، افکار منفی و خودکشی.
افسردگی فصلی، شامل علائمی است که در فصل‌های سرد سال روی می‌دهد و ممکن است به دلیل کمبود نور خورشید باشد.
افسردگی وابسته به مواد، شامل علائمی است که به دلیل استفاده از مواد مخدر و الکل روی می‌دهد.
در نهایت، برای درمان افسردگی، باید به بیماری خود توجه کنید و با پزشک خود صحبت کنید. این مهم است که درمان افسردگی را با داروهای متنوع و درمان‌های روان‌شناختی مانند روان‌درمانی، شناختی‌رفتاری و مراقبت‌های پرستاری آغاز کنید.
با ۱۱ نوع مختلف افسردگی آشنا شویم!
انواع اختلالات افسردگی : فراتر از غم
هر انسانی گاهی اوقات و در لحظات خاصی از زندگی ممکن است کمی احساس رخوت و غم داشته باشد. اما اگر شما بیش از ۲ هفته است که غمگین و خالی هستید، نمی‌توانید تمرکز کنید، غذا بخورید و یا بخوابید، ممکن است دچار افسردگی باشید. افسردگی اختلالی نیست که به راحتی به همه‌ی شرایط بتوان تعمیم داد. اختلال افسردگی انواع مختلفی دارد که این گونه‌های مختلف با یکدیگر در برخی علائم متفاوتند. اما انواع اختلالات افسردگی نیز قابل درمان هستند که معمولا با دارو و کمک روانشناسان متخصص این کار به راحتی قابل انجام است.
اختلال افسردگی اصلی :
این اختلال یکی از انواع اختلالات افسردگی است که گاهی اختلال افسردگی بالینی نیز نامیده می‌شود. این نوع افسردگی یکی از رایج‌ترین انواع است. بیشتر از ۱۶ میلیون انسان بالغ بخشی از این افسردگی را تجربه کرده‌اند. برای تشخیص این اختلال پزشک حداقل ۵ نشانه را بر احساس، رفتار و افکار شما تاثیر می‌گذارد در نظر می‌گیرد.
- غم
- از دست دادن علاقه به انجام کارهای روزانه
- خوابالودگی
- ناتوانی در تصمیم‌گیری
- ناتوانی در تمرکز
- بی‌خوابی
- افکار منفی و یا افکار مربوط به خودکشی
اختلال افسردگی مداوم :
این وضعیت را بر خلاف دو اختلال قبلی، در مدت طولانی یعنی حداقل دو سال و با شدت کمتر نسبت به افسردگی عمده، تجربه می‌کنیم. علائم افسردگی مداوم عبارت است از: خلق افسرده، اشتهای کم یا پرخوری، کم‌خوابی یا پرخوابی، انرژی کم یا خستگی، عزت‌نفس پایین، مشکل در تمرکز و تصمیم‌گیری، و احساس ناامیدی که در تحصیل، شغل یا روابط‌مان، اخلال ایجاد کرده است. در سیر این اختلال ممکن است علائم افسردگی عمده را هم برای مدتی تجربه کنیم و بعد از آن مدت، دوباره علائم، به حد کمتری فروکش کنند.
اگر شما حداقل به مدت ۲ سال است که احساس افسردگی می‌کنید ممکن است مبتلا به اختلال افسردگی مداوم باشید. اختلال افسردگی مداوم یکی از انواع افسردگی است که پزشکان ممکن است آن را دیستیمیا نیز بنامند. به نظر می‌رسد که زنان بیش از مردان به این اختلال دچار باشند. کودکان و نوجوانان نیز ممکن است به این نوع افسردگی مبتلا باشند. این اختلال باعث می‌شود که آن‌ها بیشتر تحریک‌پذیر باشند تا افسرده و برای تشخیص این بیماری در آن‌ها باید علائم آن حداقل تا یک سال به طول انجامد.
اختلال دوقطبی :
تصور کنید افسردگی، روی دیگر خودش را به ما نشان بدهد؛ یعنی با وجودی که افسرده هستیم اما خلق‌مان بالا یا گشاده و یا حتی تحریک‌پذیر شود، انرژی‌مان افزایش پیدا کند و فعالیت‌های هدفمند بیشتری از حد عادی‌مان انجام دهیم. همچنین ممکن است در کنار پرکار بودن‌مان، احساس عزت نفس بالا یا خودبزرگ بینی داشته باشیم.
ممکن است نیاز به خواب کمتری نسبت به حد معمول داشته باشیم؛ مثلا سه ساعت خواب در روز را کافی بدانیم. پرحرف‌تر از سابق شویم و نسبت به حالت معمول، یک فشاری در ما دیده شود مبنی بر این‌که مدام حرف بزنیم. ممکن است افکارمان از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر بپرد، یا افکارمان از هم سبقت بگیرند. همچنین امکان این وجود دارد که حواسمان خیلی سریع، به موضوعات مختلف پرت شود. این وضعیت ممکن است به همراه افسردگی عمده وجود داشته باشد و یا این‌که فقط همین وضعیت را به تنهایی تجربه کنیم.
قبلا این اختلال به افسردگی مانیا معروف بود. چرا که شامل بخشی از احساسات و موود بالا به نام مانیا و موود پایین به نام افسردگی است. این نوسانات نه تنها احساسات شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد بلکه رفتار و قضاوت شما را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. این نوع اختلال ممکن است مشکلاتی در کار، روابط و زندگی روزمره‌ی شما ایجاد کند. افکارها و رفتارهای مربوط به خودکشی نیز در افراد دارای این اختلال رایج است.
اختلال افسردگی فصلی :
افسردگی فصلی، از دیگر انواع افسردگی است. وقتی علائم افسردگی عمده با تغییر فصل، در فرد، ظاهر شود؛ افسردگی فصلی نامیده می‌شود. این علائم باید با تغییر فصل در دو سال اخیر، رخ داده باشند. این نوع افسردگی در طول ماه های فصول پاییز و زمستان، ظاهر می شود؛ یعنی زمانی که نور خورشید، کمتر است. تفاوت این اختلال با سایر اختلالات افسردگی این است که به طور مشخص، در موقع خاصی از سال علائم کاهش پیدا می‌کنند.
روزهای دلگیر پاییز و زمستان ممکن برای آن‌هایی که دچار افسردگی فصلی هستند بسیار سخت باشد.افسردگی فصلی نیز یکی از انواع اختلالات افسردگی است که علائمی همچون افسردگی دارد اما زمانی که طول روزها کم و نور خانه نیز کم است اتفاق می‌افتد. حدود ۵ درصد از بزرگسالان در آمریکا به این اختلال افسردگی فصلی مبتلا هستند. درمان‌هایی همانند نوردرمانی یا دارو ممکن است به سرعت باعث کاهش علائم شود. با این حال هنگامی که بهار از راه می‌رسد این افراد خودبخود بهبود میابند.
افسردگی سایکوتیک :
افسردگی سایکوتیک یکی از شدیدترین انواع اختلالات افسردگی است. علائم آن شامل توهم و تصورات اشتباه است. شما ممکن است تحریک شده و نتوانید آرام بگیرید. توانایی شما در واضح فکر کردن و یا حرکت‌های معمول ممکن است کاهش یابد. افسردگی سایکوتیک معمولا نیاز به بستری کوتاه در بیمارستان دارد.
افسردگی پس از زایمان :
اکثر مادران پس از زایمان فرزند خود کمی احساس افسردگی می‌کنند. اما اگر این احساس شدید باشد ممکن است به افسردگی پس از زایمان مبتلا شده باشید. علائم ممکن است چند هفته پس از تولد نوزاد و یا حتی یک سال پس از آن خود را نشان دهند. نوسانات خلق و خوی، دشواری در برقراری ارتباط با نوزادتان، تغییر در افکار و رفتار و ترس از مادرانگی از علائم شایع در این اختلال است. اگر فکر می‌کنید احساسات شما بیش از یک دلگرفتگی ساده و کوتاه مدت است حتما با یک روانشناس ملاقات کنید.
اختلال افسردگی قبل از قاعدگی یا دوران پریود :
علائم این نوع افسردگی در اکثر دوره‌های قاعدگی، از یک هفته قبل از قاعدگی، شروع می‌شود و رفته‌رفته تا هفته بعد از اتمام قاعدگی، کمتر می‌شود یا از بین می‌رود. این علائم عبارتند از: احساسات نامتعادل، مانند این‌که فرد به صورت ناگهانی، غمگین و اشک‌آلود می‌شود یا نسبت به طرد، حساسیت بیشتری پیدا می‌کند و خلق افسرده‌ی بیشتری را تجربه می‌کند؛ مثلا احساساتی مانند ناامیدی، اضطراب، تنش، تحریک‌پذیری و یا افکار ناراضی بودن از خود را تجربه می‌کند.
علائمی مانند کاهش علاقه نسبت به فعالیت‌ها، مشکل در تمرکز، کم‌انرژی بودن، تغییر قابل توجه در اشتها یا نسبت به خوراکی خاصی هوس داشتن، پرخوابی یا کم‌خوابی، حس غوطه‌ور شدن در کاری یا عدم کنترل برای انجام ندادن آن، و در نهایت علائم جسمی مانند حساس‌شدن سینه‌ها یا بادکردن، تورم یا درد ماهیچه‌ها و همچنین افزایش وزن، می‌توانند به علائم ذکر شده، اضافه شوند.
یکی دیگر از انواع اختلالات افسردگی ، افسردگی قبل از پریود است. بسیاری از خانوم‌ها قبل از شروع قاعدگی ممکن است دچار احساساتی شامل افسردگی شوند که به آن سندرم قبل از قاعدگی یا (PMS) گفته می‌شود. اما اگر PMS چنان شدید باشد که بر روی شغل و روابط شما اثر گذارد شما دچار PMDD هستید. نشانه‌ها ۷ تا ۱۰ روز قبل از قاعدگی آغاز می‌شوند و تا چند روز بعد از شروع افسردگی از بین می‌روند.
اگر فکر می‌کنید دچار PMDD هستید حتما به پزشک مراجعه کنید. او در این مورد می‌تواند به شما کمک بسیاری کند. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تغییر سبک زندگی همچون رژیم غذایی و ورزش
- داروهای ضدبارداری خوراکی
- داروهای ضدافسردگی
اختلال سازگاری :
هریک از اتفاقات غیرمنتظره در زندگی می‌توان تنش به همراه آورد. با این حال اگر کنار آمدن با این اتفاقات و حرکت رو به جلو برای شما دشوار است ممکن است دچار اختلال سازگاری باشید که ممکن است افسردگی، اضطراب و یا هردو را در پی داشته باشد. علائم ممکن است در طی ۳ ماه از بروز اتفاقی استرس‌زا شروع شده و تا ۶ ماه به طول انجامد. البته بسته به علت بروز این اختلال، ممکن است بیشتر نیز به طول انجامد. معمولا یکی از درمان‌های موثر در این اختلال صحبت درمانی است.
افسردگی غیرمعمول :
این نوع افسردگی ، زمانی اتفاق می‌افتد که در حین افسردگی عمده یا افسردگی مداوم، تجاربی متفاوت از آن‌چه گفته شد، داشته باشیم. یکی از این تجارب ،خلق واکنشی است. خلق واکنشی به این معناست که فرد نسبت به اتفاقات مثبتی که برایش رخ می‌دهد، خلقش بالا می‌رود و حالش بهتر می‌شود. در این نوع افسردگی ، ممکن است به طور مشخصی، وزن‌مان یا اشتهایمان، افزایش پیدا کند یا ممکن است پرخواب شویم.
یکی دیگر از علائم افسردگی غیرمعمول، فلج سربی است. یعنی انگار در دست یا پایمان، سرب ریخته‌اند؛ بنابراین، احساس سنگینی در آن‌ها را تجربه می‌کنیم. همچنین، ممکن است ترس از این داشته باشیم که اتفاقی بد، در حال رخ دادن است. علامت آخر نیز مربوط به این است که احساس کنیم نتوانیم خودمان را کنترل کنیم.
اکثر انواع اختلالات افسردگی شما را غمگین و خالی می‌کند. اما اگر شما بلافاصله بعد از یک خبر خوب یا تجربه‌ی مثبت این احساس را تجربه کنید ممکن است دچار افسردگی غیرمعمول باشید.
این افسردگی نادر نیست اما علائم آن کمی متفاوت است. پس از داشتن یک احساس موقتی خوب ممکن است:
- اشتهای بیشتری داشته باشید.
- خواب بیش از ۱۰ ساعت در روز داشته باشید.
- نسبت به انتقاد بسیار حساس باشید.
- احساس سنگینی در دست‌ها و پاهایتان که به دلیل خستگی نیستند.
افسردگی مقاوم در برابر درمان :
برای اکثر بیماران مبتلا به انواع اختلالات افسردگی ، درمان‌های امروزی کمک می‌کنند که بیمار به خوبی مسیر پیشرفت و غلبه بر این اختلال را در پیش گیرد. اما تا حدود یک سوم این افراد نیاز به کمک بیشتری دارند.
پزشکان به دنبال این هستند که دریابند چرا برخی افراد به درمان پاسخ خوبی می‌دهند اما برخی نه. بعضی از این افراد نیز ممکن است برای مدتی به درمانی موفق دست یابند اما پس از مدتی آن را رها کنند.
حتی اگر افسردگی شما سرسخت‌تر به نظر برسد باید مداوم روانشناس خود را ملاقات کنید.
افسردگی زیرنشانگانی (Subsyndromal) :
زیرنشانگانی به این معنی است که شما ممکن است برخی علائم یک اختلال را داشته باشید اما برای تشخیص کافی نباشد. افسردگی زبرنشانگانی به این معنی است که شما برای مثال دو نشانه از یکی از انواع اختلالات افسردگی را دارید اما برای تشخیص مناسب این اختلال حداقل ۵ نشانه لازم باشد.
برای تشخیص این نوع افسردگی این علائم می‌بایست حداقل ۲ هفته زندگی و روابط شما را تحت تاثیر قرار دهد.
هنوز هیچ دیدگاهی وجود ندارد.