آسترولوژی چیست؟ آیا طالع بینی حقیقت دارد؟ آسترولوژی و هوروسکوپ از دیدگاه علمی
برای قرون متمادی انسانها در آسمان به دنبال راهنما میگشتند. از همین رو به بیان ساده میتوان گفت که آسترولوژی (ستارهشناسی) مطالعهی ارتباط بین موقعیت نجومی سیارات و اتفاقات روی زمین است. ستارهشناسان معتقدند موقعیت خورشید، ماه و سیارات در زمان تولد یک فرد تاثیر مستقیمی بر شخصیت او دارد. باور بر این بوده که این موقعیتها بر سرنوشت انسان تاثیر میگذارند ولی بسیاری از آسترولوژرها (ستارهشناسان) معتقدند اراده انسان نقش مهمی در زندگی هر فرد بازی میکند.
آسترولوژی چیست؟
با وجود این باور، آسترولوژی وسیلهای قدرتمند و سرگرمکننده برای شناخت خودمان، دیگران و جهان پیرامونمان است. ما از ابزار و زبانهای مختلفی برای فهمیدن و تعریف کردن دنیایمان استفاده میکنیم. برای مثال برای جست و جو در رفتار انسان از روانشناسی و واژگان تخصصی استفاده میکنیم. طالع بینی به همین شکل ابزاری قوی برای فهمیدن شخصیت انسان به ما میدهد و زبانی را در اختیارمان میگذارد تا مشاهداتمان را با دیگران در میان بگذاریم.
هنگامی که از چارت تولد یا همان طالعبینی به مثابهی پنجرهای به درون هر فرد یا رخدادی استفاده میکنیم، هرگز نباید با آن به قضاوت بنشینیم یا به دیگران برچسب بزنیم.
همچنین نباید از آن به عنوان بهانهای برای رفتارمان استفاده کنیم. هیچگاه نمیتوانیم ادعا کنیم که صرفا با داشتن چارت تولد کسی او را تمام و کمال میشناسیم.
بهترین ایده این است که به آسترولوژی به عنوان زبانی ناکامل نگاه کنیم. حتی اگرهم بینقص بود، ما نیستیم، پس درکمان نیز هرگز کامل و بینقص نمیشد.
به همین دلیل است که هر کس که خود را ستارهشناس مینامد نیز همیشه جوانبی از احتیاط دارد، و همینطور کسی که مدعیست همه چیز را میداند، گاهی پیشگوییهایی بسیار اشتباه میکند. این نوع عمل نه تنها غیر مسئولانه و گمراه کننده است بلکه می تواند بر زندگی کسانی که به آنها اعتقاد دارند به طرق نامطلوبی تاثیر بگذارد.
خوشبختانه به دست آوردن چارت تولدتان بسیار آسان است؛ فقط کافیست اطلاعات تولدتان را جمعآوری کنید و با مرورگرتان وارد سایتی بشوید که از نرمافزار خوبی برای گرفتن این نمودار استفاده میکند.
به محض پیدا کردن نمودار تولدتان، با یاد گرفتن این شروع کنید که هر نشانهای چه معنایی دارد تا کل نمودار را بفهمید.
نشان ماه تولد شما چیست؟
وقتی کسی درباره «نشان» شما میپرسد حتی اگر چیزی راجع به آن نمیداند، منظورش نشان خورشیدی شماست که همان موقعیت علامت زودیاک خورشید در زمان تولد شماست.
در آسترولوژی نشان خورشیدی توجه زیادی به خود جلب میکند. اما با اندکی فکر درمیابیم که محدود کردن جمعیت بشر تنها به دوازده دسته (۱۲ نشان خورشیدی) بسیار سادهانگارانه است هنگامی که نوع بشر از پیچیدگی بسیاری برخوردار است.
با اینکه جایگاه خورشید بسیار حائز اهمیت است، طالع بینی و هوروسکوپ از چیزهای بیشمار دیگری به جز خورشید نیز بهره میگیرد. در حقیقت، طالع بینی دقیقاً به همان اندازه لذت بخش (و گاهی اوقات به طرز دیوانه کننده ای) پیچیده است که خود مردم هستند.
علاوه بر علامت خورشید، هر فرد دارای علامت ماه، علامت عطارد، علامت زهره، علامت مریخ و غیره نیز هست. مضاف بر این، یکی از سیارات و اجرام آسمانی در خانههای خاص (در کل ۱۲ عدد) در نمودارهای تولد خود قرار دارند (که به آن نمودار ناتال یا تولد نیز گفته میشود)
تصور میشود که شخصیت ما متاثر از رابطهی سیارات، اجرام آسمانی و نقاط تلاقی آنها با یکدیگر است. اخترشناسان این روابط را با تعداد درجهای که بین آنها وجود دارد اندازه میگیرند. اصطلاحات بی شمار دیگری وجود دارد که می توان مورد مطالعه قرار داد، و این فقط تجزیه و تحلیل نمودار ناتال است.
آسترولوژرها میتوانند به انواع سیستم های دیگر مانند تکنیکهای طالع بینی پیشبینی کننده، سیناستری (مطالعه روابط) و موارد دیگر هم روی آورند.
در واقع مطالعه نجوم پیچیده است. شما حقیقتا می توانید تمام عمرتان را صرف مطالعهی این موضوع کنید. [۱]
آسترولوژی و طالع بینی از دیدگاه علمی
آسترولوژی و هوروسکوپ چگونه کار میکند؟
دانشمندان سختگیر به شما میگویند فال و طالع بینی کار نمیکند. آنها که باور دارند، میگویند که جواب میدهد. کدام گروه راست میگویند؟ هر دویشان؛ بستگی دارد که «کار کردن و جواب دادن» را چگونه معنا کنید.
آسترولوژی باور به این است که نظم قرارگیری ستارهها و سیارات بسته به اینکه هر فرد در چه زمانی به دنیا آمده، میتواند احوال، شخصیت و محیط او را تحت تاثیر قرار بدهد.
ستارهشناسان طالعبینی هایی که بر اساس تاریخ تولد شخصیسازی شدهاند را در روزنامه به چاپ میرسانند. این طالعبینیها شامل پیشگوییهایی در زندگی شخصی میشوند، شخصیت افراد را توصیف میکنند، و به آنها نصیحتهایی میکنند؛ همگی بر اساس محل قرارگیری اجرام نجومی.
یک نظرسنجی توسط بنیاد ملی علوم در آمریکا انجام شد که نشان داد ۴۱درصد از پاسخدهندگان معتقدند آسترولوژی یا ستاره شناسی کاملا علمی و یا به نوعی علمی است.
حال ما سوال کلی را به دو سوال مجزا و مشخصتر تقسیم میکنیم:
۱- آیا جایگاه اجرام نجومی زندگی یک فرد را تحت تاثیر قرار میدهد؟
۲- آیا طالعبینی میتواند باعث شود فرد حس بهتری پیدا کند؟
این سوالها هر دو بسیار متفاوتاند و به هر دویشان میتوان کاملا علمی پاسخ داد.
آیا جایگاه اجرام نجومی زندگی یک فرد را تحت تاثیر قرار میدهد؟ (فراتر از تغییرات آب و هوایی)
خیر. جایگاه خورشید و چرخش آن نسبت به زمین باعث ایجاد فصلها میشود. هر کسی که در دی ماه مشغول پارو کردن برف از جلوی منزلش بوده در حالی که آرزو میکرده به جای آن در ساحلی آفتابی باشد، میتواند به شما بگوید که این اجرام قطعا زندگی ما را تحتتاثیر خود قرار میدهند.
فوران خورشیدی باعث ایجاد اختلالات الکترومغناطیسی روی زمین میشود که می تواند ماهواره ها را مختل کرده و حتی باعث خاموشی و قطعی برق شود.
جایگاه ماه باعث جزر و مد اقیانوسها میشود. اگر شما یک ماهیگیر باشید، موقعیت ماه میتواند تاثیر به سزایی در معیشت شما داشته باشد.
باد خورشیدی موجب ایجاد شفقهای قطبی خیرهکننده میشود و نور خورشید خود به تنهایی اصلیترین منبع انرژی برای حیات است.
ولی همهی این تاثیرات تحت عنوان آب و هوای پایهای قرار میگیرند، نه ستارهشناسی. آسترولوژی ادعا میکند که تاثیر اجرام آسمانی بر زندگی انسانها چیزی وابسته به تاریخ تولدشان و فراتر از الگوهای آب و هواییست. علم این ادعا را رد میکند.
آیا طالع بینی حقیقت دارد؟
این داده که اجرام نجومی میتوانند براساس تاریخ تولد، زندگی ما را تحتالشعاع قرار دهند، از منظر مطالعات علمی بیشماری که انجام شده اشتباه است. برای مثال، پیتر هارتمن و همکارانش با مطالعهی بیش از ۴۰۰۰نفر دریافتند که هیچ ارتباطی بین تاریخ تولد، شخصیت و هوش وجود ندارد. [۲]
در یکی از مشهورترین تجارب، شاون کارلسون از ۲۸ ستارهشناس خواست که پیشگوییهایی کنند و صحت این پیشگوییها را آزمایش کرد.
قبل از انجام این تجربه، روش مد نظرش را برای این کار تنظیم کرد به طوری که دانشمندان مستقل مختلفی میزان علمی بودن آن را تائید کردند و تمام ستارهشناسان موافق بودند که آزمایش، آزمایشی منصفانهست.
دراین آزمایش که نتیجهاش در Nature به چاپ رسید، کارلسون پی برد: پیشگویی ستارهشناسان چیزی کاملا شانسی بوده و در نهایت یک اتفاق تصادفیست نه بیشتر. این نتایج با پایه و اساس علم همخوانی داشت.
علم، صحت فال و طالع بینی را رد میکند
خوشبختانه طبیعت چهار نیرو دارد: جاذبه، الکترومغناطیس، انرژی هستهای قوی و انرژی هستهای ضعیف. اگر یک موضوع شخصی را تحتتاثیر قرار دهد، باید از طریق تعامل با یکی از این نیروهای اساسی این کار را به انجام برساند.
به عنوان مثال اسید قوی پوست شما را میسوزاند چرا که قدرت الکترومغناطیسی موجود در اسید انقدر قوی است که میتواند مولکولهای پوست شما را جوری به خود بکشد که آنها از همدیگر جدا شوند.
یک سنگ در حال افتادن به شما اصابت میکند چرا که توسط نیروی جاذبه کشیده میشود.
بمب هستهای به دلیل نیروی هستهایست که میتواند شما را تبخیر کند. هر کدام از این نیروهای بنیادین میتوانند بسیار پرقدرت باشند. مسئله این است که این نیروها در فاصله از بین میروند.
نیروهای هستهای به سرعت از بین میروند تا جایی که در بیش از چند نانومتر، تقریبا به صفر میرسند. نیروهای الکترومغناطیسی معمولاً از نانومتر تا کیلومتر گسترش می یابند. تجهیزات حساس می توانند امواج الکترومغناطیسی (نور) را از سطح قابل مشاهدهی جهان تشخیص دهند، اما این نور فوق العاده ضعیف است.
گرانش یک ستاره از نظر علمی در سراسر جهان گسترش می یابد، اما تأثیر آن بر کیهان از منظومه شمسیاش فراتر نمیرود. به دلیل تاثیر فاصله، کشش گرانشی یک ستاره قطبی بر انسانی روی زمین کمتر است از کشش گرانشی حشراتی که دور سرش پرواز میکنند.
همینطور، امواج مغناطیسی (نور) که از صورت فلکی شباهنگ یا شِعرای یمانی به چشم انسان در زمین میرسد نیز ضعیفتر از نور ساطع شده از کرم شبتابیست که اطراف او در حال چرخش است.
اگر ستارهها و سیارات واقعا تاثیری روی انسانها داشتند پس حشرات و کرمهای شبتاب میبایست تاثیری بیشتر میداشتند.
حتی اگر جاذبهی سیارات آنقدر قوی بود که روی شما تاثیری بگذارد، محل قرارگیری سیارات نمیتوانست باعث شود مثلا شما برندهی لاتاری شوید به این دلیل ساده که همترازی دقیق سیارات در دنیای واقعی اصلا اتفاق نمیافتد. [۳]
آیا آسترولوژی و طالعبینی میتواند باعث شود افراد حس بهتری داشته باشند؟
بله، ولی این به معنای درست بودن طالعبینی نیست. طالعبینی حال انسانها را به دلیل تاثیری روانشناسانه که معروف به «اثر پلاسیبو یا دارونما (تلقینی)» است بهتر میکند. اثر «دارونما» وقتی است که روشی در حقیقت بیفایده باعث میشود شخصی واقعا حال بهتری پیدا کند. این باور فرد و نه روش به کار رفته است که موجب پیشرفت میشود. [۴]
علم اثر دارونما را تائید کرده. اگر به ده فرد بیمار داروهایی بدهید که در واقع تنها از آب درست شدهاند اما به آنها بگویید که این ماده دارویی جدیدیست که بهشان کمک خواهد کرد، و از طرفی به ده بیمار دیگر آن دارو را ندهید، به مرور زمان بیمارانی که دارو را مصرف میکنند وضعیت سلامتیشان رو به بهبود میرود.
به دلیل اثر پروانهای، یک داروی جدید تنها در عملکردی که برای بهتر شدن حال بیماران دارد نباید سنجیده شود، بلکه باید ثابت شود تاثیری بهتر از اثر دارونما دارد.
در آزمایشهای دقیق پزشکی بیمارهایی تحت کنترل قرار میگیرند که متاثر از اثر دارونما هستند، نه آن گروهی که درمان نشدهاند. اثر دارونما همان ساز و کاریست که در ارتباط با آسترولوژی قرار میگیرد.
بسیاری از مردم به فال و طالع بینی و هوروسکوپ باور دارند. آنها وقتی که طالعشان را میخوانند و به نصایح آن گوش میدهند، احساس بهتری پیدا میکنند. این اما باور خود آنهاست که حال خوب میآورد و نه طالع بینی.
بسیاری از درمانهای شبه علمی، از درمان با کریستال گرفته تا هموپاتی، از طریق اثر دارونما به افراد کمک میکنند. اعتقاد به درمانی که در واقع کاری انجام ندهد ممکن است کمک کند، اما اعتقاد به درمانی که انجام میشود حتی نیز بهتر است.
هنوز هیچ دیدگاهی وجود ندارد.