برون‌ریزی یا کنش‌نمایی یکی از مکانیسم‌های دفاعی است که در سطح نابالغ از دفاع‌های دسته‌بندی شده وایلانت قرار دارد. برون‌ریزی به معنی ابراز تمایلاتی است که سوپرایگوی ما، بخش مربوط به اصول اخلاقی، آن‌ها را منع می‌کند اما همچنان نهاد، بخش مربوط به تمایلات و غرایز، در پی دست یافتن به آن‌هاست. بنابراین ما برای پاسخ به این فشار، واکنش‌هایی نشان می‌دهیم که ممکن است برخلاف آنچه باشد که وجدانمان به ما می‌گوید و یا ممکن است بدون تفکر، آن‌ها را ابراز کنیم. به عبارت دیگر وقتی که ما تکانه‌ها یا غرایز ناهشیارمان را به صورت رفتارهایی نشان می‌دهیم اما از هیجان زیربنایی آن‌ها آگاهی نداریم، برون‌ریزی رخ می‌دهد.

برون‌ریزی به چه معناست؟

برون ریزی یکی از مفاهیمی است که محدوده آن دارای گستردگی زیادی بوده و از اولین باری که توسط زیگموند فروید معرفی شد، معانی آن دستخوش تغییراتی شده است. گستردگی تعاریف آن به حدی است که از یک طرف آن را واکنشی می‌دانند که فرد صرفاً در حین یا بعد از زمانی که مورد تحلیل روانکاوی قرار می‌گیرد، نشان می‌دهد. از طرف دیگر برون‌ریزی را واژه‌ای مناسب برای رفتارهای تکانشی، ضد اجتماعی یا خطرناک و حتی مشکلات رفتاری پایدار مثل بزهکاری، اعتیاد و مشکلات روان تنی دانسته اند. به علاوه در بعضی تعاریف، برون‌ریزی را هر شکلی از گرایش به بازگشت یا تلاش برای سرکوب هیجاناتی در نظر گرفته‌اند که شامل نشانه‌هایی می‌شوند که ما آن‌ها را به عنوان برون‌ریزی می‌شناسیم.

 

برون‌ریزی به عنوان مکانیسم دفاعی

برون‌ریزی را می‌توان مخالف مکانیسم دفاعی والایش در نظر گرفت که در آن، فرد تمایلات رفتاری‌اش را به شکلی جامعه‌پسند نشان می‌دهد. اما در برون‌ریزی، رفتارها و واکنش‌های فرد، به شکلی نامناسب و ناسازگارانه ابراز می‌شوند. این واکنش‌های نامناسب معمولاً در نتیجه احساسات یا هیجانات سرکوب‌شده یا انکار شده ابراز می‌شوند و انگار می‌خواهند به دیگران بگویند که هیجاناتی دارند که مخفی‌شان کرده‌اند. به همین دلیل، برون‌ریزی ممکن است به عنوان یک راهکار مقابله‌ای واقعی در نظر گرفته نشود. با این حال فشار وارد شده بر ما را کنترل می‌کند.

بیشتر بخوانید
روانشناسی مثبت نگر: تمرکز بر توانایی‌ها و استعداد افراد

انکار در نتیجه برون‌ریزی

هرجا ما بدانیم که واکنشمان اشتباه است، ممکن است بخواهیم که با پنهان کردن اعمال اشتباهمان، خودمان را در برابر نگاه‌های جامعه، محافظت کنیم. در چنین حالتی ما برای پاسخ به فشاری که با آن مواجه شده‌ایم از سایر مکانیسم‌های دفاعی مثل انکار استفاده می‌کنیم تا خودمان را از احساس شرم محافظت کنیم.

چه عواملی باعث برون‌ریزی می‌شوند؟

عوامل روان‌شناختی که باعث برون‌ریزی می‌شوند اغلب پیچیده هستند. اما در اینجا به تعدادی از این عوامل، اشاره می‌کنیم.

  • عدم دریافت توجه: افراد به ویژه کودکان نیاز به دریافت توجه مثبت از دیگران از جمله والدین، همسالان و دیگر منابع قدرت دارند. اما اگر نتوانند توجه مثبت را دریافت کنند سعی می‎‌کنند از طریق برون‌ریزی، توجه منفی را دریافت کنند.
  • میل به قدرت: وقتی که افراد احساس ضعف می‌کنند و برای کنترل شرایط محیطی، ناتوان هستند، سعی می‌کنند از طریق برون‌ریزی، بر شرایط محیطی کنترل پیدا کنند.
  • عزت نفس پایین: افرادی که عزت نفس پایینی دارند و برای انجام مسئولیت‌ها خود را ناتوان می‌بینند، با برون‌ریزی سعی در پرت کردن حواس اطرافیانشان دارند تا ناتوانی خود را از چشم آن‌ها دور نگه دارند.

برون‌ریزی و اختلالات شخصیت

برون‌ریزی می‌تواند یکی از دفاع‌هایی باشد که در بعضی اختلالات شخصیت، شاهد آن هستیم. اختلالاتی که از این دفاع استفاده می‌کنند شامل این موارد هستند:

  • اختلال شخصیت ضداجتماعی
  • اختلال شخصیت مرزی
  • اختلال شخصیت نمایشی
  • اختلال شخصیت خودشیفته
  • اختلالات رفتاری کودکان مثل نقص توجه-بیش فعالی، سلوک و نافرمانی مقابله‌ای

ذکر چند مثال

ممکن است فردی از دیگری بدش بیاید و همین احساس نفرتش منجر به آسیب واقعی به دیگری شود. یا کودکی به دلیل بی‌توجهی والدینش، از آن‌ها خشمگین می‌شود و آن را به صورت جیغ و داد نشان می‌دهد. یا فردی با اختلال شخصیت مرزی که در پاسخ به خشم ناشی از طرد شدن شریک رمانتیکش، خودزنی می‌کند. در مثال‌های ذکرشده، احساسی آزاردهنده در فرد وجود دارد که فرد آن را به گونه‌ای سازگارانه، تجربه نمی‌کند و نتیجه ‌آن، واکنش‌هایی مثل آسیب به دیگری، جیغ و داد یا آسیب به خود می‌شود. این رفتارها نمونه‌هایی از برون‌ریزی هستند.

بیشتر بخوانید
من چیست و خود (self) از کجا شکل گرفت: ادراکی در راستای تحول انسان