در آستانه روز ولنتاین، بسیاری از مقالات روان‌شناسی به راه و رسم حفظ ازدواج موفق اختصاص می‌یابد. توصیه‌های دم‌دستی که اغلب ارائه می‌شود، قرارهای عاشقانه یا شام دو نفره در فضای رمانتیک است.

اما ازآنجایی‌که افراد اغلب اوقات خود را جایی خارج از بستر از ازدواج می‌گذرانند، پرورش مهارت‌های مجرد بودن به اندازه یادگیری روابط زناشویی اهمیت دارد. یادگیری مهارت مجرد بودن نه تنها برای افرادی که هیچ‌گاه ازدواج نکرده‌اند بلکه برای داشتن یک ازدواج موفق هم ضروری است.

لزوم پرورش مهارت‌های دوران مجردی

فارغ از اینکه فرهنگ کنونی جامعه (آمریکا) چقدر برای ازدواج ارزش قائل می‌شود، باید بپذیریم که ما در این زمانه، بخش بزرگی از زندگی خود را در دوران مجردی سپری می‌کنیم. آمار ازدواج سال ۱۹۶۰ میلادی در آمریکا نشان می‌دهد که متوسط پایداری زندگی‌های زناشویی بین ۲۹ تا ۳۷ سال بود. در آن زمان که امید به زندگی به شکل متوسط ۵۵ سال بود، بازه زندگی زناشویی تقریبا ۸۰ درصد طول عمر فرد را در بر می‌گرفت. این رقم (پایداری ازدواج) در سال ۲۰۱۹ به ۱۰ سال کاهش پیدا کرده است که با احتساب میانگین افزایش طول عمر به حدود ۷۹ سال، این رقم چیزی در حدود ۱۳ درصد است.

از بسیاری جهات، این آمار و ارقام خبری خوب برای زوجین و افراد متاهل محسوب می‌شود. برخلاف برخی ادعاها، به‌طورکلی هر چه افراد در سنین بالاتری ازدواج کرده باشد، احتمال طلاق کاهش پیدا می‌کند. ازدواج در سن بالا به افراد فرصت کافی می‌دهد تا وضعیت مالی خود را سر و سامان دهند و تحصیلات دانشگاهی خود را به اتمام برسانند و مهارت‌های مختلفی را از آشپزی گرفته تا تعمیر وسایل خانه و مدیریت مالی را یاد بگیرند که باعث می‌شود در ادامه زندگی و احیانا در دوران متاهلی، جایگاه مناسبی داشته باشند.

معاشرت و اجتماعی بودن کلید ازدواج موفق

در حالت کلی، افراد مجرد، نسبت به زوج‌های متاهل، روابط اجتماعی گسترده‌تری دارند. به طور متوسط، افراد مجرد با دوستان، همسایگان، همکاران و فامیل خود تعامل بیشتری دارند.

معاشرت با دوستان و خانواده و شرکت در مجالس، رفتن به مجالس مذهبی و مراسم‌ها بخشی اساسی از آن چیزی است که جامعه‌شناسان بدان ائتلاف و یکپارچگی اجتماعی می‌گویند. به گفته محققان حوزه سلامت روان، بالا نگه داشتن سطح یکپارچگی اجتماعی، همان‌قدر از مرگ زودرس جلوگیری می‌کند که ترک سیگار! در حقیقت، داشتن روابط اجتماعی ضعیف، در مقایسه با چاقی یا کم‌تحرکی، احتمال پیش آمد خطر مرگ زودرس را برای فرد بیشتر می‌کند. یک مطالعه جامع نشان داد که احتمال مرگ زودرس افرادی که دایره دوستان و شبکه‌های اجتماعی خود را گسترش می‌دهند به نسبت افرادی که روابط اجتماعی ضعیفی دارند، ۵۰ درصد کاهش پیدا می‌کند.

داشتن شبکه‌ای گسترده از دوستان و آشنایان به جای تکیه صرف بر اعضای خانواده، بسیار مفید است. مطالعه‌ای طولانی‌مدت و جامع بر روی ۶۵۰۰ بریتانیایی نشان داد که فارغ از وضعیت تاهل، افرادی که در سن ۴۵ سالگی ۱۰ دوست یا بیشتر داشتند، وقتی به سن ۵۰ سالگی رسیدند، در مقایسه با دیگر افرادی که دوستان کمتری داشتند، از سلامت روان‌شناختی بیشتری برخوردار بودند. مطالعه‌ای که توسط محققان دانشگاه میشیگان بر روی ۲۸۰۰۰۰ نفر از ۱۰۰ کشور مختلف صورت گرفت، ثابت کرد که با افزایش سن و به خصوص در سنین سالمندی، داشتن روابط دوستی در سلامتی افراد نقش حیاتی ایفا می‌کنند. در مورد افراد سالمند اینکه فرد چه نوع رابطه‌ای با دوستانش داشته باشد، در مقایسه با اینکه روابط فرد با خانواده خود چگونه است، بهتر می‌تواند سلامت و خوشحالی شخص را پیش‌بینی کند.

تاثیر ازدواج بر شاد بودن و احساس خوشبختی افراد

اشتباه نکنید، ازدواج مزایای زیادی دارد و می‌تواند فرد را از نظر عاطفی، مالی و شغلی حمایت کند. اما پیدا کردن همسر مناسب، به‌هیچ‌عنوان جایگزین دوستان یا دیگر روابط ضروری نیست. در واقع افرادی که در زمان مجردی روابط خوب و مناسبی با دوستان خود داشته باشند، به‌احتمال‌زیاد یک ازدواج شاد و موفق خواهند داشت، عمده دلیل این امر آن است که مسلما در چنین شرایطی شخص مجرد توانسته است توانمندی‌های فردی و اجتماعی خود را قبل از ازدواج توسعه دهد. مطالعه‌ای که بر روی ۱۷۰۰۰ نفر انجام شده، نشان می‌دهد که به اذعان ۸۰ درصد افرادی که ازدواج کرده‌اند، آن‌ها پس از گذشت ۴ سال از زندگی زناشویی خود، همان سطح از سلامت و خوشحالی را دارند که ۴ سال قبل از ازدواج داشته‌اند.

درست است که به طور متوسط، افراد متاهل، به نسبت افراد مجرد سطح سلامت و خوشحالی بالاتری دارند، اما انبوهی از تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهد که در مقایسه با افراد متاهل، اکثر مشکلات افراد مجرد برآمده از درد و اندوه طلاقی است که اخیرا برایشان اتفاق افتاده و بیوه شده‌اند.

کریستی ویلیامز، جامعه‌شناس دانشگاه اوهایو و سردبیر مجله ازدواج و خانواده می‌گوید:

«اغلب مشکلات و مصائبی که مردان طلاق گرفته یا زنان بیوه تجربه می‌کنند به این دلیل نیست که ازدواجشان به طلاق ختم شده، بلکه بیشتر به این دلیل است که بیش‌ازاندازه به همسر / شوهر خود وابسته شده‌اند، به حدی که دیگر قادر نبوده‌اند روابط و شبکه‌های اجتماعی خود را حفظ کنند و مهارت اتکابه‌نفس خود را تقویت نکرده‌اند.»

در تحقیقات انجام‌گرفته توسط پرفسور چوپیک آشکار شد که افراد مجرد سالمندی که روابط دوستی مستحکمی دارند، فارغ از اینکه قبلا ازدواج کرده‌اند یا نه، به اندازه افراد مجرد خوشحال و سلامت هستند.

تاثیر برعکس شرایط مالی بر رضایت از ازدواج

مطالعه دیگری توسط دانیل کارلسون از دانشگاه یوتا و بن کاییل از دانشگاه جورجیا، نشان می‌دهد که تنها گروه از افراد مجردی که هیچ‌وقت ازدواج نکرده‌اند و نسبت به افراد متاهل سطح سلامت روان‌شناختی بدتری دارند، افراد مجرد فقیر هستند. بخشی از این موضوع به خاطر آن است که در این سطح از درآمد، افراد متاهل نسبت به افراد مجرد، ائتلاف و یکپارچگی اجتماعی بیشتری دارند.

اما با افزایش سطح درآمد، مزایای ازدواج و برتری افراد متاهل نسبت به افراد مجرد نه تنها از بین می‌رود که قضیه برعکس می‌شود و مجردها در جایگاه بهتری از نظر سطح سلامت روان‌شناختی قرار می‌گیرند. افراد مجرد ثروتمند رفته‌رفته بر تعداد روابط خود با دوستان، همسایه‌ها و فامیل می‌افزایند، درحالی‌که افراد متاهل این کار را نمی‌کنند. این موضوع می‌تواند به خوبی توضیح دهد که چرا در سطح درآمد بالا، به‌احتمال‌زیاد افراد متاهل نسبت به کسانی که هرگز ازدواج نکرده‌اند، علائم افسردگی بیشتری از خود نشان می‌دهند.

تاثیری که حفظ روابط اجتماعی و افزایش مهارت اتکابه‌نفس پس از ازدواج می‌گذارد، چیزی فراتر از محافظت شخص در برابر خطر افسردگی یا مقابله با پیامدهای طلاق یا مشکلات بیوه شدن زنان است. این کار باعث تقویت ارتباط زناشویی و حتی احیای ازدواج می‌شود.

تاثیر داشتن روابط دوستانه در زندگی مجردی و متاهلی

متاسفانه بسیاری از مشاوران ازدواج بدون در نظر گرفتن چندوچون روابط زوجین با دیگران، صرفا بر بهبود روابط بین زن و شوهر تمرکز می‌کنند. یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که هر چه میزان معاشرت اجتماعی فرد با دوستان خوبش بیشتر باشد، نه تنها خودشان علائم افسردگی کمتری دارند که همسرش نیز نشانه‌های افسردگی کمتری نشان می‌دهند.

وقتی یکی از زوجین روابط دوستانه خوبی داشته باشد، علاوه بر تاثیر مثبتی که روابط زناشویی می‌گذارد، همسر شخص نیز احساس بهتری پیدا می‌کند. برای تاکید بر نحوه تاثیر گذاری روابط دوستی بر روی ازدواج باید گفت که در حالت کلی، زنان متاهل و خوشحالی که گاها با شوهر خود تعارض پیدا می‌کنند و می‌توانند مشکلاتشان را با یک دوست خوب در میان بگذارند و موضوع را از دیدگاه یک رفیق ببینند، با شوهر خود احساس صمیمت و نزدیکی بیشتری می‌کنند.

دکتر بنیامین کارنی، روانشناس اجتماعی دانشگاه UCLA می‌گوید: «این که به شوهر / همسر خود بگویید تو همه‌چیز من هستی! راه‌حل مناسبی برای دست‌یابی به یک ازدواج موفق نیست.» تیم تحقیقاتی دکتر کارنی در طی مقاله‌ای نشان داد که داشتن دوستان حامی سبب رضایتمندی بیشتری از ازدواج می‌شود؛ این موضوع حتی در مورد زوج‌هایی که هم اکنون از یکدیگر پشتیبانی می‌کنند، نیز صدق می‌کند. دکتر کارنی خاطرنشان کرد: «حتی خوشبخت‌ترین زوجین نیز در صورت تقویت روابط خارج از ازدواج خود می‌توانند از مزیت ارتباطات اجتماعی بهره‌مند شوند.»

این همان مشکلی است که زوجین برای ترتیب داشتن یک قرار ملاقات ایده‌آل عصرگاهی با آن مواجه می‌شوند. به جز بحث سکس که مسلما نیازی به حضور افراد خارج از رابطه زناشویی در زمان خلوت نیست، اغلب افراد از فعالیت‌هایی که به همراه همسر و دوستانشان صورت پذیرد لذت بیشتری می‌برند تا اینکه تنها مخاطبشان همسر / شوهر باشد.

ادویه خوشبختی برای رسیدن به ازدواج موفق

معاشرت با دیگران تنوع و تازگی به همراه می‌آورد و همان چیزی است که روان‌شناسان اجتماعی به آن نام «ادویه خوشبختی» داده‌اند. همچنین معاشرت با دیگران، به زوجین این امکان را می‌دهد تا کمالات و نقاط قوت یکدیگر را نشان دهند. مثال؛ شوهر من داستان‌های معرکه‌ای تعریف می‌کند، اما من اغلب آن‌ها را شنیده‌ام و وقتی با هم هستیم علاقه‌ای به شنیدن مجدد آن‌ها ندارم. بااین‌حال و در حضور دیگران من با اصرار از او می‌خواهم که داستان‌هایش را تعریف کند. واکنش اطرافیان حرف مرا و نیز توانمندی او را تایید می‌کند.

آیا زوجین برای تجدید شور و شوق ازدواج خود، باید با هم قرار ملاقات عاشقانه بگذارند؟ در یک تحقیق، محققان از گروهی از زوجین درخواست کردند که با هم قرار بگذارند و زمان مشخصی را به مکالمه عمیق بین خود اختصاص دهند و از گروهی دیگر از افراد متاهل خواستند تا با دیگر زوج‌هایی که تابه‌حال به عمرشان ندیده‌اند، قرار ملاقات مشترک بگذارند و گفتگوهای عمیق و معنی‌دار کنند. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که اگرچه همه زوج‌ها پس از قرار ملاقات اذعان کردند که رضایت از رابطه‌شان افزایش یافته است، اما زوج‌هایی که با زوج‌های دیگر گفتگوی معنی‌دار داشته بودند، احساس شور و شوق عاشقانه بیشتری تجربه کردند.

بنابراین توصیه ما این است که در ولنتاین بعدی، اگر روابطتان تازه است، قرار ملاقاتتان را به تنهایی برگزار کنید. اما اگر شور و شوق اولیه عاشقی گذر کرده و در سال دوم ازدواج خود هستید، بهتر است از زوج دیگری دعوت کنید تا مهمان شام دورهمی‌تان باشد. اگر مجرد هستید و با کسی در رابطه عاشقانه نیستید، با ترتیب دادن یک مهمانی شام و دعوت از دوستانی که تمایل دارید بیشتر بشناسیدشان، مهارت‌های دوره مجرد بودن خود را تقویت کنید و شانس خود را برای داشتن ازدواج موفق در آینده افزایش دهید.