از جمله مشکلات و اختلالات پیچیده روانی می‌توان به بیماری چند شخصیتی اشاره کرد. عوامل مختلفی می‌تواند باعث شکل‌گیری این بیماری شود. در این مقاله به شناخت بیشتر بیماری چند شخصیتی ، علائم و نشانه های آن، علل شکل‌گیری، تشخیص و درمان آن می‌پردازیم.

بیماری چند شخصیتی چیست ؟

برای بسیاری از ما پیش آمده است که در زمان انجام کار لحظه‌ای از خود بی خود شده و غرق رویا می‌شویم. در بیماری چند‌شخصیتی چنین حالتی به صورت پیشرفته‌تر و شدیدتر تمام ذهن و افکار فرد را تحت تاثیر قرار داده و کنترل افکار، ذهن و خاطرات خود را از دست می‌دهد.

روان شناسان عقیده دارند مهم‌ترین عواملی که موجب بروز این بیماری در فرد می‌شود، آسیب‌ها و ضربه‌های دوران کودکی است. یعنی فرد تجربه‌ای بسیار دردناک داشته است که به صورت خودآگاه قادر به پذیرفتن آن نمی‌باشد؛ به همین دلیل از شخصیت اصلی خود گسیخته و سعی می‌کند برای تحمل این شرایط دردناک به قالب‌های شخصیتی دیگر متوسل گردد.

علائم بیماری چند شخصیتی :

بارزترین نشانه‌ای که در بیمار چند شخصیتی بروز می‌کند، نمایان شدن چند شخصیت یا هویت جداگانه در فرد است. به قدری شکل‌گیری این هویت‌ها در بیمار تاثیرگذار و جدی است که فرد برای هر کدام از این شخصیت‌ها خاطره‌ای جداگانه از خاطرات شخصی خود دارد.

این شخصیت‌ها هر کدام از لحاظ صحبت کردن، جنسیت، سن یا حتی نژاد با یکدیگر کاملا تفاوت دارند. بعضی از افراد هر چند دقیقه یا چند ثانیه یک بار و بعضی هر چند روز یک بار دچار این تعویض شخصیت می‌شوند.

بیمار مبتلا به بیماری چند شخصیتی ممکن است در کنار علائم گفته شده اختلالات دیگری نیز داشته باشد. تعدادی از رایج‌ترین این اختلالات شامل: افسردگی، تمایلات خود کشی، اختلال‌های مربوط به خواب، نوسان خلقی، وحشت زدگی، اضطراب، فوبیا، مصرف بیش از حد الکل و مواد مخدر، آداب وسواسی و جبری، نشانه‌هایی شبیه به نشانه‌های روان‌پریشی، اختلالات مربوط به تغذیه، سر درد، فراموشی، نداشتن درک از زمان، رفتارهای خود آزارانه، خشونت در قبال خود و دیگران و غیره می‌باشد. این افراد ممکن است دست به انجام کارهایی بزنند که در حالت عادی به هیچ عنوان این کارها را انجام نمی‌دهند.

افراد در معرض خطر ابتلا به این بیماری

هنوز به طور قطع و با اطمینان نمی‌توان دلایل شکل‌گیری این بیماری را مشخص کرد. اما با توجه به تحقیقات نزدیک به ۹۹ درصد کسانی که به این بیماری مبتلا شده اند افرادی هستند که در دوران حساس کودکی تجربه‌های ناخوشایند و دردناکی را تجربه کرده‌اند یا حتی مورد سوء استفاده عاطفی یا جنسی قرار گرفته اند.

این بیماری تا چه اندازه رایج است؟

بر اساس آمار وتحقیقات بین ۰.۰۱ تا ۱ درصد افراد مبتلا به بیماری چند شخصیتی می‌باشند. اگر بخواهیم گستره‌تر و کلی‌تر این اختلال را در نظر بگیریم بیش از یک سوم افراد می‌گویند؛ که گاهی برایشان پیش می‌آید که احساس می‌کنند در حال مشاهده خودشان در فیلم هستند. و ۷ درصد از افراد نیز به نوعی به این بیماری مبتلا هستند که به مرحله تشخیص نرسیده‎اند.

روند تشخیص و درمان بیماری چند شخصیتی

تشخیص این بیماری زمان‌بر می‌باشد. زیرا نشانه‌های این بیماری با بسیاری از اختلالات شخصیت مرزی یا اختلالات دیگر مانند: افسردگی و اضطراب شباهت دارد که به مراتب تشخیص این بیماری را دشوار می‌کند.

برای بیماری چند شخصیتی درمان قطعی وجود ندارد. ولی اگر فرد به برنامه‌های درمانی متعهد بوده و به درستی و کامل جلسات درمان راشرکت کند در بلند مدت می‌تواند نتیجه بخش باشد.

برای درمان این بیماری داروی خاصی وجود ندارد. بلکه قسمت عمده درمان به رویکردهای روان شناختی مربوط می‌شود. از نمونه روش‌های درمان این بیماری می‌توان به: روان‌درمانی، صحبت‌درمانی، درمان با هیپنوتیزم، هنردرمانی یا حرکت‌درمانی اشاره کرد.

درمان اختلالات دیگر بیمار مانند افسردگی و اضطراب یا مصرف مواد و داروهای اعتیادآور می‌تواند در بهبود حال کلی بیمار و روند درمان آن نقش اساسی و مهمی داشته باشد.