با توجه به اینکه از دست دادن یک شیء می تواند افراد را ناراحت کند؛ از دست دادن عزیزان می تواند افراد را به افسردگی خفیف ابتلا کند. حال زمانی که والدین مرگ فرزند خود را تجربه کنند؛ قطعا به افسردگی بعد از مرگ کودک مبتلا می شوند. بروز این نوع افسردگی به عوامل زیادی همچون سابقه افسردگی، ژنتیک و… بستگی دارد. با توجه به عوارض افسردگی، افراد بعد از مشاهده کردن علائم این اختلال باید به دنبال راه های درمان آن باشند. معمولا افراد برای درمان افسردگی به دنبال یک روانشناس مجرب هستند، در حالی که روش های زیادی برای درمان افسردگی وجود دارد مثل درمان افسردگی با طب سوزنی که در کنار روان درمانی یا گفتار درمانی بسیار موثر است.

افسردگی بعد از مرگ کودک

غم و اندوه از واکنش های طبیعی در برابر مرگ عزیزان مخصوصا فرزندان است که ممکن است برای دیگران قابل درک نباشد و افراد توانایی لازم برای کنترل کردن آن را نداشته باشند. همچنین هیچ الگوی مشخصی برای نحوه واکنش افراد به فقدان عزیزان وجود ندارد. در بعضی موارد افراد توانایی کنار آمدن با مرگ کودک خود را ندارند و به غم و اندوه خود ادامه می دهند که این باعث بروز افسردگی بعد فوت فرزند می شود. بنابراین از دست دادن عزیزان نیاز به رهایی و تخلیه روانی دارد.

تفاوت افسردگی با سوگواری

ممکن است افراد تفاوت غم بعد از مرگ عزیزان را با افسردگی بعد از مرگ عزیزان را اشتباه بگیرند. با توجه به اینکه، غم و اندوه می تواند محرک افسردگی باشد اما همه کسانی که غصه می خورند افسردگی را تجربه نمی کنند. این دو تفاوت های زیادی باهم دارند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:

• افسردگی باعث عدم حضور افراد در محل کار، مدرسه و اجتماع می شود؛ در حالی که کسی که غصه می خورد هنوز هم می تواند به کار یا مدرسه برود.
• مدت زمان علائم افراد مبتلا به افسردگی با افرادی که فقط غمگین هستند تفاوت دارد. معمولا افسردگی دو ماه و بیشتر به صورت تداوم بروز می کند اما غمگین بودن متغیر است و به صورت موجی بروز می کنند.
• افراد ناراحت از مرگ عزیزانشان با مشارکت در فعالیت های مختلف به خود کمک می کنند اما افراد افسرده از حضور در این فعالیت ها اجتناب می کنند.

مراحل سوگواری

از علائم سوگواری و غمگین بودن می توان به ناباوری و عدم پذیرفتن حقیقت، شوک و بی حسی، خشم، غم و گریه های طولانی مدت و اختلال خواب و اشتها اشاره کرد که این علائم به تدریج کاهش می یابد و فرد حقیقت فقدان شخص فوت شده را می پذیرد و کم کم به زندگی عادی خود باز می گردد. معمولا سوگواری و احساس غم و اندوه سه مرحله دارد و ممکن است ترتیب متفاوتی داشته باشند. این مراحل عبارتند از:

1. شوک و ناباوری: در این مرحله پذیرفتن نبود شخص از دنیا رفته دشوار است. این مرحله می تواند چند دقیقه تا چند هفته طول بکشد.
2. غم و اندوه حاد: مرحله احساس غم و اندوه حاد معمولا چند هفته تا چند ماه طول می کشد. این مرحله ای است که علائم مشابه به افسردگی نیز بروز می کند. برنامه ریزی در این مرحله از زندگی دشوار است.
3. برگشت به حالت عادی: مرحله برگشتن به حالت عادی که معمولا از چند ماه تا چند سال ممکن است طول بکشد.

در هما مشاور بخوانید: شناخت مادر افسرده و راهکارهایی برای درمان افسردگی مادران

کاهش علائم افسردگی بعد از مرگ کودک

با توجه به اینکه افسردگی بعد از مرگ عزیزان راه درمانی قطعی ندارد اما افراد می توانند با پیروی از خود مراقبی ای که برای درمان افسردگی عمومی پیش می گیرند، این نوع افسردگی را نیز بهبود دهند. برخی از راه های کاهش علائم افسردگی با خود مراقبتی عبارت هستند از:

1. حضور در اجتماع با شرکت در کلاس های مختلف مانند: کلاس آشپزی، عضویت در یک باشگاه کتاب و..
2. پرهیز از مصرف دخانیات و مشروبات الکلی به علت اینکه این دو باعث تشدید علائم افسردگی می شود.
3. یادداشت احساسات خود برای کاهش افسردگی و احساس غم که نوشتن برای کاهش استرس نیز موثر است.
4. شرکت در گروه هایی که افراد از افسردگی بعد از فون فرزند رنج می برند.
5. رعایت رژیم غذایی برای حفظ سلامت جسمانی و بالا رفتن توان مقاومت
6. استراحت کافی و ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه برای تجدید انرژی
7. گذراندن وقت خود با دوستان و افرادی که پشتیبان خوبی هستند.
8. سرکوب نکردن احساسات و مهربان بودن با خود

درمان افسردگی بعد از مرگ کودک

روش های زیادی برای درمان افسردگی بعد از مرگ کودک برای والدین وجود دارد که به افراد کمک می کند تا از افکار منفی جلوگیری کند. همچنین این روش ها به کاهش علائم افسردگی، پیدا کردن ریشه افسردگی و بروز احساسات سرکوب شده کمک می کنند. وقتی افراد احساس غم خود را بیان می کنند، مقداری از فشار روانی حاصل از غم، تخلیه می شود. از اصولی ترین روش های درمان افسردگی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مراجعه به روانشناسی

از دست دادن کودک می تواند زندگی را تغییر دهد و باعث بروز افکاری همچون مشکل در انجام فعالیت های روزمره، احساس گناه و مقصر دانستن خود در مرگ کودک، احساس اینکه انگار هدفی در زندگی ندارید و بی ارزش دانستن زندگی، از دست دادن تمایل به انجام فعالیت های اجتماعی شود.با وجود اینکه افسردگی بعد از مرگ کودک با انجام دادن فعالیت های خود مراقبتی بهبود می یابند اما در بعضی موارد افراد با علائم شدید افسردگی مواجه می شوند که فقط با مراجعه به مشاوره افسردگی می توانند علائم افسردگی را بهبود دهند. معمولا افراد در این موقعیت ها شروع به دوری از دیگران و انزوا می کنند که این عامل باعث افزایش شدت افسردگی آنها می شود؛ این افراد می توانند با مراجعه به روانشناس غم سرکوب شده ی خود را بیان کنند.

• روانکاوی

یکی از انواع روش های درمانی برای افسردگی، درمان افسردگی با مشاوره روانکاوی است. روانکاوان بر این باور هستند که رفتار فرد تحت تأثیر ذهن ناخودآگاه و تجربیات گذشته آنهاست. روانکاوی برای از بین بردن نشانه های افسردگی نیست بلکه این روش به دنبال یافتن علت های زیر بنایی افسردگی افراد است که روشی طولانی مدت شناخته شده است. روانکاو از روش گفتگو درمانی برای کشف الگوهای تفکر، واکنش ها و احساسات استفاده می کند و بعد از یافتن علت اصلی افسردگی، به درمان آن می پردازند.

• درمان شناختی رفتاری

درمان شناختی رفتاری افسردگی نوعی روان درمانی است که با دو مرحله تغییر افکار و تغییر رفتار طی می شود. روانشناسان سعی می کنند تا افکار افراد را نسبت به موقعیت ها تغییر دهند و رفتار یا واکنش افراد در برابر موقعیت های خاص را مورد بررسی قرار دهند.

کلام آخر

مرگ فرزند یکی از تلخ ترین تجربه هایی است می تواند برای والدین رخ دهد. در این مواقع والدین به افسردگی بعد از مرگ کودک دچار می شوند. بروز این اختلال بسیار طبیعی است اما در صورت تداوم یافتن افسردگی به مدت ۹ ماه و بیشتر، افراد باید به مشاوره افسردگی مراجعه کنند. مشاوران با بررسی شدت میزان افسردگی در افراد آنها را به روانشناسان مختلفی که راه های متفاوتی را برای درمان پیش می گیرند، معرفی می کنند.