اختلال شخصیت نمایشی

اختلال شخصیت نمایشی با هیجانات سطحی، توجه خواهی و رفتارهایی که دیگران را بازی می‌دهند شناخته می شود. در اصطلاح اختلال شخصیت نمایشی به عنوان اختلال شخصیت هیستریونیک هم رایج است. histrionic از کلمه لاتین histrio می‌آید که به معنای actor (هنرپیشه) است. در زبان محاوره‌ای زیاد می‌شنویم “فلانی فیلم بازی کرد” این عبارات قرابت زیادی با اختلال شخصیت نمایشی دارد. این افراد گویا همیشه بر روی صحنه هستند و برای تعریف کردن وقایع عادی و پیش پا افتاده‌ی زندگی از ژست‌ها، رفتارها و زبان پر طمطراق و تئاتری استفاده می‌کنند. از آنجایی که اختلالات شخصیت الگوی غیر منعطفی از رفتار و افکار است که از نظر خود فرد طبیعی می‌باشد؛ لذا عموما فرد مبتلا بقیه را علت مشکلات خود خصوصا در زمینه مسائل ارتباطی می‌داند.

علل اختلال شخصیت هیستریونیک

شخصیت ترکیبی از هیجانات، رفتارها و افکاری است که شما را منحصر به فرد می‌کند و طبق آن، هم شما با دنیای بیرون از خود ارتباط برقرار می‌کنید و هم درکی از خود به دست می‌آورید. شخصیت در طول کودکی طی تعامل دو عامل شکل می‌گیرد:

  • وراثت: برخی از صفات شخصیت ممکن است توسط ژن‌ها منتقل شوند. این ویژگی‌ها عموما به عنوان خلق و خوی فرد شناخته می‌شوند.
  • محیط: این عامل بر اساس محیطی که فرد در آن رشد کرده، ارتباط با والدین و اتفاقات رخ داده در زندگی تعریف می‌شود.

عواملی که در ادامه بیان می‌شوند می‌توانند در بروز اختلال شخصیت نمایشی نقش داشته باشند:

  • سابقه اختلال شخصیت یا سایر اختلالات روانی در یکی از اعضای خانواده
  • سطح پایین تحصیلات یا موقعیت اقتصادی-اجتماعی پایین
  • سابقه سوء رفتار کلامی، جسمی و یا جنسی در کودکی
  • شرایط خانوادگی آشفته و یا شرایطی که کودک توسط والدین و مراقبین، مورد غفلت قرار می‌گرفته
  • تشخیص اختلال سلوک در دوران کودکی

اختلال شخصیت نمایشی در مقابل اختلال شخصیت مرزی

بین علائم اختلال شخصیت هیستریونیک و اختلال شخصیت مرزی، همپوشانی گسترده‌ای وجود دارد. به عنوان مثال در هر دو اختلال، هیجانات به سرعت تغییر می‌کنند و فرد سریعا متناسب با آن واکنش نشان می‌‍دهد. هر دو با رفتارهای تکانشی همراه هستند. همچنین در هر دو اختلال، واکنش هیجانی افراد، قوی است.

برخی از بالینگران معتقدند چگونگی این علائم در این دو اختلال، متفاوت است. به عنوان مثال، عمق و شدت تغییر سریع هیجانات در شخصیت نمایشی با مرزی متفاوت است. حتی برخی از بالینگران معتقدند این دو اختلال لزوما دو تشخیص متفاوت نیستند. با این حال این اختلال در آخرین طبقه بندی صورت گرفته از اختلالات روانی، همچنان به عنوان اختلال مستقلی حفظ شده است.