اختلال شخصیت نمایشی: افرادی با هیجانات وسیع اما سطحی
اختلال شخصیت نمایشی
اختلال شخصیت نمایشی با هیجانات سطحی، توجه خواهی و رفتارهایی که دیگران را بازی میدهند شناخته می شود. در اصطلاح اختلال شخصیت نمایشی به عنوان اختلال شخصیت هیستریونیک هم رایج است. histrionic از کلمه لاتین histrio میآید که به معنای actor (هنرپیشه) است. در زبان محاورهای زیاد میشنویم “فلانی فیلم بازی کرد” این عبارات قرابت زیادی با اختلال شخصیت نمایشی دارد. این افراد گویا همیشه بر روی صحنه هستند و برای تعریف کردن وقایع عادی و پیش پا افتادهی زندگی از ژستها، رفتارها و زبان پر طمطراق و تئاتری استفاده میکنند. از آنجایی که اختلالات شخصیت الگوی غیر منعطفی از رفتار و افکار است که از نظر خود فرد طبیعی میباشد؛ لذا عموما فرد مبتلا بقیه را علت مشکلات خود خصوصا در زمینه مسائل ارتباطی میداند.
علل اختلال شخصیت هیستریونیک
شخصیت ترکیبی از هیجانات، رفتارها و افکاری است که شما را منحصر به فرد میکند و طبق آن، هم شما با دنیای بیرون از خود ارتباط برقرار میکنید و هم درکی از خود به دست میآورید. شخصیت در طول کودکی طی تعامل دو عامل شکل میگیرد:
- وراثت: برخی از صفات شخصیت ممکن است توسط ژنها منتقل شوند. این ویژگیها عموما به عنوان خلق و خوی فرد شناخته میشوند.
- محیط: این عامل بر اساس محیطی که فرد در آن رشد کرده، ارتباط با والدین و اتفاقات رخ داده در زندگی تعریف میشود.
عواملی که در ادامه بیان میشوند میتوانند در بروز اختلال شخصیت نمایشی نقش داشته باشند:
- سابقه اختلال شخصیت یا سایر اختلالات روانی در یکی از اعضای خانواده
- سطح پایین تحصیلات یا موقعیت اقتصادی-اجتماعی پایین
- سابقه سوء رفتار کلامی، جسمی و یا جنسی در کودکی
- شرایط خانوادگی آشفته و یا شرایطی که کودک توسط والدین و مراقبین، مورد غفلت قرار میگرفته
- تشخیص اختلال سلوک در دوران کودکی
اختلال شخصیت نمایشی در مقابل اختلال شخصیت مرزی
بین علائم اختلال شخصیت هیستریونیک و اختلال شخصیت مرزی، همپوشانی گستردهای وجود دارد. به عنوان مثال در هر دو اختلال، هیجانات به سرعت تغییر میکنند و فرد سریعا متناسب با آن واکنش نشان میدهد. هر دو با رفتارهای تکانشی همراه هستند. همچنین در هر دو اختلال، واکنش هیجانی افراد، قوی است.
برخی از بالینگران معتقدند چگونگی این علائم در این دو اختلال، متفاوت است. به عنوان مثال، عمق و شدت تغییر سریع هیجانات در شخصیت نمایشی با مرزی متفاوت است. حتی برخی از بالینگران معتقدند این دو اختلال لزوما دو تشخیص متفاوت نیستند. با این حال این اختلال در آخرین طبقه بندی صورت گرفته از اختلالات روانی، همچنان به عنوان اختلال مستقلی حفظ شده است.
اختلال شخصیت نمایشی چیست؟ نشانهها و درمان
اختلال شخصیت نمایشی یکی از اختلالات شخصیتی است که در آن فرد به طور مداوم به دنبال جذب توجه و تأیید دیگران میباشد. این افراد برای جذب توجه دیگران، عملکرد و رفتارهای نمایشی و گاهی هم خشن و تجاوزکنندهای را انجام میدهند. این افراد عموماً در ارتباط با دیگران مشکلاتی دارند و اغلب توانایی ایجاد و نگه داشتن روابط عمیق با دیگران را ندارند.
نشانههای اختلال شخصیت نمایشی شامل نیاز به توجه دائمی، مشکل در ارتباط با دیگران، عدم توانایی در ایجاد و نگه داشتن روابط عمیق، عملکرد و رفتارهای نمایشی و گاهی خشن و تجاوزکننده، و همچنین افرادی که در این اختلال شخصیتی رنگ و لعاب برای پوشیدن یک نقش به کار میبرند.
درمان اختلال شخصیت نمایشی شامل درمان های شناختی رفتاری (CBT)، درمان های رفتاری شناختی (DBT)، درمان های گروهی و درمان های دارویی میباشد. این درمان ها برای کمک به فرد در تغییر رفتارهای نامناسب، بهبود ارتباط با دیگران و تقویت خودشناسی و تصمیم گیری درست هستند. همچنین، درمان های دارویی مانند آنتیدپرسان و آنتیاضطراب ها میتوانند به کنترل علائم این اختلال کمک کنند.
دلایل ایجاد اختلال شخصیت نمایشی
اختلال شخصیت نمایشی یکی از اختلالات روانی است که به علت وجود یک یا چند عامل مختلف در زندگی فرد شکل میگیرد. برخی از دلایل ایجاد این اختلال عبارتند از:
۱- تجربهی نوعی ترس، تنش، یا شوک در زندگی فرد، مانند تجربهی تحمل نشدنی یک حادثه، تحمل شدن آزارهای جسمی یا روحی، و یا تجربهی شکست در روابط عاطفی.
۲- وجود شرایط سخت و تنشزا در خانواده، مانند خشونت خانگی، سوء استفاده از فرد، یا وجود اختلافات مشترک.
۳- عدم قابلیت تطبیق با محیط اجتماعی، مانند عدم توانایی در تعامل با دیگران، عدم قابلیت پاسخگویی به نیازهای اجتماعی، یا نداشتن شبکهی اجتماعی قوی.
۴- وجود اختلالات شخصیتی و روانی دیگر، مانند اختلالات اضطرابی، افسردگی، اختلالات خوردنی، یا اختلالات خودکشی.
۵- پرورش شدن در یک فرهنگ یا محیطی که ارزشهای فردی را نادیده میگیرد، مانند فرهنگهایی که تنهایی، بیاعتمادی به دیگران، یا عدم قابلیت تحمل شکست را تحمیل میکنند.
به طور کلی، دلایل ایجاد اختلال شخصیت نمایشی بسیار متنوع هستند و ممکن است با توجه به شرایط فردی و محیطی متفاوت باشند. اما در هر صورت، تشخیص و درمان این اختلال میتواند بهبود روند زندگی فرد را به دنبال داشته باشد.
نشانهها و علائم اختلال شخصیت نمایشی
اختلال شخصیت نمایشی، یک اختلال روانی است که با خودنمایی زیاد و تلاش برای جلب توجه و احترام دیگران همراه است. برخی از نشانهها و علائم این اختلال عبارتند از:
۱- بیتوجهی به نیازها و احساسات دیگران: افراد مبتلا به این اختلال، معمولاً به نیازها و احساسات دیگران توجه نمیکنند و فقط به تلاش برای جلب توجه میپردازند.
۲- خودنمایی زیاد: این افراد به دنبال جلب توجه بیشتر دیگران هستند و به همین دلیل خودنمایی زیادی دارند.
۳- نداشتن هیچ گونه رابطه عمیق: به دلیل تمرکز بر خود و تلاش برای جلب توجه، این افراد قادر به برقراری رابطه عمیق با دیگران نیستند.
۴- تغییرپذیری بالا: افراد مبتلا به این اختلال، تغییرپذیری بالایی دارند و ممکن است به سرعت رفتارهایشان را تغییر دهند.
۵- نداشتن تحمل برای نقد: این افراد به دلیل خودنمایی زیاد، نمیتوانند نقد و انتقاد را تحمل کنند و معمولاً به شدت به آنها واکنش نشان میدهند.
۶- عدم احترام به مرزهای دیگران: این افراد، به دلیل تمرکز بر خود، ممکن است به مرزهای دیگران حمله کنند و به آنها توهین کنند.
۷- نداشتن هیچ گونه عاطفیت: این افراد، به دلیل نبود هیچ گونه رابطه عمیق با دیگران، عاطفیت زیادی ندارند و ممکن است سرد و بیاحساس به نظر بیایند.
۸- ضعف در مهارتهای اجتماعی: به دلیل تمرکز بر خود، این افراد دچار ضعف در مهارتهای اجتماعی میشوند و نمیتوانند به خوبی با دیگران ارتباط برقرار کنند.
درمان اختلال شخصیت نمایشی( هیستریونیک)
اختلال شخصیت نمایشی یکی از اختلالات روانی است که شخصیت فرد را به گونهای تغییر میدهد که باعث میشود رفتار و اعمال فرد با قوانین و ارزشهای اجتماعی متناسب نباشد. برای درمان این اختلال، ابتدا باید از مشکلات خودآگاه شدن و توانایی تحلیل رفتار و اعمال خود آگاهی پیدا کرد. سپس با مشاوره و روانشناسی، میتوان به شناسایی دلایل این اختلال و تعیین راهکارهایی برای کنترل رفتار و اعمال نامناسب رسید. همچنین، درمان دارویی و درمانهای پزشکی نیز میتواند به کاهش این اختلال کمک کند. اما باید توجه داشت که درمان اختلال شخصیت نمایشی به علت پیچیدگی و تنوع فردی، ممکن است زمان زیادی برای بهبودی نیاز داشته باشد.
- رواندرمانی: بیماران مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی معمولا از احساسات واقعی خود، آگاه نیستند و به همین دلیل، آگاه سازی آنها از احساسات درونیشان یکی از فرایندهای مهم در رواندرمانی است. رواندرمانی روانتحلیلی، چه به صورت فردی و چه به صورت گروهی، احتمالا بهترین درمان برای اختلال شخصیت نمایشی است.
- دارودرمانی: زمانی که هدف از درمان از بین بردن علایم باشد، دارودرمانی در کنار رواندرمانی میتواند به کار رود.
چه چیز باعث ابتلا به اختلال شخصیت نمایشی میشود؟
اختلال شخصیت نمایشی یک اختلال روانی است که با وجود عوارض بالقوه برای فرد و افراد محیط اطراف و همچنین برای جامعه به طور کلی، هنوز دقیقاً نمیتوانیم علت دقیق آن را تعیین کنیم. با این حال، برخی از عوامل و شرایطی که به احتمال زیاد میتوانند به ابتلا به این اختلال منجر شوند، عبارتند از:
۱. عوامل ژنتیکی: به نظر میرسد که برخی از افراد از ابتدای زندگی به بیش از حد حساسیت شخصیتی مبتلا میشوند. این افراد در برابر تغییرات و تنشهای زندگی، با واکنشهای نامناسبی مواجه میشوند، که میتوانند با گذشت زمان به اختلال شخصیت نمایشی منجر شوند.
۲. محیط خانوادگی: برخی از افراد به دلیل اختلالات خانوادگی، مانند سوء مصرف مواد، خشونت خانوادگی و سوء مدیریت ازدواج، ممکن است به اختلال شخصیت نمایشی مبتلا شوند.
۳. تجربیات ناگوار: تجربیات ناگواری مانند آزار و اذیت، خشونت، رانده شدن از خانه، ترس و وحشت، ممکن است با تحمل بیش از حد فشار روانی، به اختلال شخصیت نمایشی منجر شوند.
۴. مشکلات روانشناختی: برخی از افراد به دلیل مشکلات روان شناختی مانند اضطراب و افسردگی، به اختلال شخصیت نمایشی مبتلا میشوند.
به طور کلی، به دلیل پیچیدگی علل احتمالی این اختلال، نمیتوانیم به دقت بگوییم که چه چیزی به طور مستقیم و حتماً به ابتلا به اختلال شخصیت نمایشی منجر میشود. با این حال، فهم دقیق تر درباره این عوامل و شرایط میتواند به شناخت بهتر و درمان موثرتر این اختلال کمک کند.
عوارض ابتلا به اختلال شخصیت نمایشی
این نوع اختلال شخصیتی عوارضی شدید در زندگی فرد به وجود میآورد. این افراد به دلیل نوع اختلالی که دارند، دچار مشکلاتی در روابط اجتماعی و شخصی خود هستند. آنها معمولاً از دیدگاه های خود و احساسات خود برای ارتباط با دیگران استفاده میکنند که ممکن است با آنها در تناقض باشند و این میتواند منجر به مشکلات بسیاری در روابط شخصی و اجتماعی شود. افرادی که این نوع اختلال را تجربه میکنند، ممکن است دچار ناامیدی، افسردگی و اضطراب شدید شوند، که میتواند به مشکلات جدی در زندگی روزمره و کاری آنها منجر شود. بنابراین، پیشگیری از این نوع اختلال شخصیتی و درمان آن بسیار مهم است تا فرد بتواند زندگی بهتری داشته باشد.
شیوع اختلال شخصیت نمایشی
شیوع اختلال شخصیت نمایشی یکی از مشکلات روانی رایج در جامعه است که بسیاری از افراد به آن مبتلا هستند. این اختلال شخصیتی که با نام پرسونالیتی دیسوردر نیز شناخته میشود، مشخصاتی از قبیل نگرشهای منفی، رفتارهای خودمحور و مشکلات در ارتباط با دیگران را در خود دارد. این اختلال به طور عمده در دوران بالغی ظاهر میشود و معمولاً در سنین زیر ۱۸ سال تشخیص داده نمیشود.
از مشخصات این اختلال میتوان به فردی که به این اختلال مبتلا است، اشاره کرد که دارای علاقهها و عقاید خودمحوری است و به سختی میتواند با دیگران ارتباط برقرار کند. معمولاً این افراد به دنبال تأیید و تفاخر هستند و ممکن است به دنبال فرار از واقعیت باشند.
اختلال شخصیت نمایشی باعث میشود فرد به سختی با دیگران ارتباط برقرار کند و به سختی اعتماد به خود و دیگران داشته باشد. این اختلال میتواند بر روی عملکرد فرد در کار و روابط شخصی تأثیر بگذارد و به همین دلیل درمان آن ضروری است. درمان این اختلال با استفاده از روشهای روانشناختی و داروهای ضدافسردگی و ضد اضطراب انجام میشود که میتواند بهبودی علائم و تغییرات مثبت در رفتار فرد را به همراه داشته باشد.
روشهای مقابله با اختلال شخصیت نمایشی
اختلال شخصیت نمایشی یا بیماری هسته ای، یک بیماری روانی است که با وجود عوارض جدی مربوط به رفتار و روابط اجتماعی فرد تاثیرگذار است. این بیماری معمولا در دوران نوجوانی شروع می شود و می تواند تا زمان بزرگسالی ادامه پیدا کند. برای مقابله با این بیماری، می توان از روش های متعددی استفاده کرد که عبارتند از:
۱- درمان دارویی: درمان با داروهای ضد اضطراب، ضدافسردگی و ضدروان پریشی می تواند به کاهش عوارض بیماری کمک کند.
۲- درمان روانشناختی: درمان های روانشناختی مانند روان درمانی شناختی رفتاری و درمان های مبتنی بر شناخت می تواند به صورت مؤثری در کاهش عوارض این بیماری کمک کنند.
۳- مدیریت تغذیه: مصرف مواد غذایی سالم و متعادل و کاهش مصرف نوشیدنی های الکلی و قندی می تواند به کاهش عوارض بیماری کمک کند.
۴- ورزش و فعالیت بدنی: ورزش و فعالیت بدنی منظم می تواند به کاهش تنش و استرس کمک کند و سبب بهبود عوارض بیماری شود.
۵- پشتیبانی اجتماعی: حمایت و پشتیبانی از خانواده و دوستان می تواند به افزایش اعتماد به نفس و بهبود روابط اجتماعی کمک کند.
به طور خلاصه، مقابله با اختلال شخصیت نمایشی نیازمند یک رویکرد چند رشته ای و یک تیم متخصص است که با همکاری بین دارویی، روانشناختی و تغذیه ای می تواند به بهبود عوارض این بیماری کمک کند.
دارو درمانی اختلال شخصیت نمایشی
درمان اختلال شخصیت نمایشی یک فرایند پیچیده است که به طور کلی به داروها، روشهای شناختی رفتاری و روان درمانی اعمال میشود. درمان با دارو در صورتی که به درستی تجویز شود و برای مدت زمان کافی مصرف شود، میتواند به کاهش علائم اختلال شخصیت نمایشی کمک کند. اما درمان با داروها به تنهایی کافی نیست و باید با درمان های روان درمانی و روش های شناختی رفتاری همراه شود، تا بتوان بهبودی موثری در بیماران ایجاد کرد. یکی از روش های شناختی رفتاری که در درمان اختلال شخصیت نمایشی مورد استفاده قرار میگیرد، تحلیل رفتاری است که در آن فرد ابتدا به شناخت علائم و نشانه های خود و رفتارهای خود میپردازد و سپس با کمک مشاوره و راهنمایی، تلاش میکند رفتارهای نامطلوب خود را تغییر دهد و برای خود الگوهای رفتاری سالم تری را پیدا کند. این روش میتواند به فرد کمک کند تا با نگرشی جدید به خود و دیگران، درک بهتری از خود پیدا کند و رفتارهای خود را بهبود بخشد. در کل، درمان اختلال شخصیت نمایشی به دلیل پیچیدگی بیماری، نیازمند یک تیم چند تخصصی از متخصصین روانشناسی، روانپزشکی و داروسازی است که با همکاری و هماهنگی بتوانند بهبودی موثری در بیماران ایجاد کنند.
ویژگیهای افراد با اختلال شخصیت نمایشی:
افراد با اختلال شخصیت نمایشی یا شخصیت برانداز (Histrionic Personality Disorder) دارای ویژگیهایی هستند که باعث میشود در برخورد با دیگران و در روابط اجتماعی خود به مشکل برخورد کنند. این افراد به طور عمده به دنبال توجه و تمجید هستند و به همین دلیل تمایل دارند تا به شیوههای برجسته و جذابی ظاهر شوند.
یکی از ویژگیهای آنها این است که برای جلب توجه دیگران، در رفتار و حرکاتشان بسیار پرشور و غیرعادی هستند و از روابط جنسی به عنوان یک ابزار برای جذب توجه استفاده میکنند. همچنین، این افراد به دنبال ارتباطات محدود و شدید با دیگران هستند و به دنبال برقراری رابطه با افراد قدرتمند و موفق میباشند.
در مواجهه با اختلاف نظر با دیگران، این افراد به سختی قابل تغییر و تنظیم هستند و به دنبال رسیدن به هدف خود هستند. آنها میتوانند به راحتی در تعارض با دیگران قرار بگیرند و برای رسیدن به خواسته خود از روشهای تحت فشار استفاده کنند.
در کل، ویژگیهای افراد با شخصیت برانداز شامل جلب توجه، تمایل به استفاده از روابط جنسی به عنوان ابزار برای جلب توجه، تمایل به ارتباط با افراد قدرتمند و موفق، سختی در تعامل با دیگران به صورت مساوی و تمایل به استفاده از روشهای تحت فشار برای رسیدن به خواسته خود هستند.
شریک عاطفیام مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی است، چه کار کنم؟
شریک عاطفی که مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی است، ممکن است برای شما چالش برانگیز باشد. این اختلال میتواند باعث تغییرات ناگهانی در رفتار و احساسات شریک عاطفی شما شود و ممکن است باعث ایجاد تنش و اختلاف در رابطه شما شود.
اولین گامی که میتوانید برای کمک به شریک عاطفی خود بردارید، این است که با او در مورد اختلال شخصیت نمایشی او صحبت کنید و تلاش کنید تا درک بهتری از تجربه و احساسات او پیدا کنید. این کمک میتواند باعث بهبود روابط شما شود و به شریک عاطفی خود کمک کند تا با اختلال خود بهتر مقابله کند.
همچنین، میتوانید به شریک عاطفی خود پیشنهاد دهید که با یک مشاور یا روانشناس مشورت کند. این کمک میتواند باعث بهبود وضعیت شریک عاطفی شما شود و به او کمک کند تا با اختلال خود بهتر آشنا شود و بهترین راه حلها را برای مقابله با آن پیدا کند.
در نهایت، بهترین چیزی که میتوانید برای کمک به شریک عاطفی خود بردارید، این است که همیشه پایبند به یک روابط سالم و محترم با او باشید. این کمک میتواند باعث بهبود روابط شما شود و به شریک عاطفی شما کمک کند تا با اختلال خود بهتر مقابله کند.
هنوز هیچ دیدگاهی وجود ندارد.