ملاک های تشخیص برای کژ کاری جنسی ناشی از بیماری های طبی-عمومی

الف) کژکاری جنسی بالینی که در شکا بالینی سبب ناراحتی عمده یا مشکلات بین فردی می شود

ب) قرائن حاصل از شرح حال، معاینه جسمی یا یافته های آز مایشگاهی حاکی است که کژکاری جنسی به طور کامل براساس تاثیرات فیزیولوژیک مستقیم بیماری طبی عمومی قابل توجیه است.

پ) یک اختلال روانی دیگر(مانند اختلا ل افسردگی اساسی) توضیح بهتری برای مساله نباشد.

از بخش های ارووژی خدمات درمانی اختلال نعوظ را برای بیمارانی که بامشکلاتی مانند سرطان پروستات روبرو هستند،
ارئه دهند.

اثرات دارویی بر عملکردی جنسی

تقریبا هر دارویی به خصوص داروهای مورد مصرف در روانپزشکی، روی تمایلا ت جنسی تاثیر دارند. در مرد ها این تاثیرات عبارتند از: کاهش سائق جنسی ، اختلال نعوظ (ناتوانی ها)، کاهش حجم انزال و تا خیر در انزال یا انزال واپس گرا.

در زنان کاهش سائق جنسی، کاهش لیز شدن مهبلی، مهار یا تاخیر ارگاسم و کاهش یا فقدان انقباضات مهبلی ممکن است روی دهد. دارو ها ممکن است همچنین پاسخ های جنسی راتقویت سائق جنسی را افزایش دهند ولی این امر کمتر از اثرات معکوس آن (کاهش میل جنسی و پاسخهای جنسی) شایع است.

برخی دارو های ضد روانپریشی که در مهار ارگاسم زن تاثیر دارد:

ضد افسردگی های سه حلقه ای: ایمی پرامین (توفرانیل)،

کلومیپرامین(آنا فرانیل)، نور تریپ تلین

آنتا گونیست های گیرنده ی آلفا،آدرنرژیک وبتا آدرنرژیک

آنتا گونیست های گیرنده آلفا آدرنرزیک و بتا آدرنرزیک در درمان فشار خون ،درد قفسه ی صدری (آنژین )و برخی آریتمی های قلبی به کار می روند .این داروها برون ده اعصاب سمپاتیک از مراکز وازوموتور مغز را کاهش می دهند ودر نتیجه ممکن است سبب ناتوانی جنسی ،کاهش حجم انزال و انزال واپس گرا شوند .در هر دو جنس تغییراتی در میل جنسی گزارش شده است.

پیشنهاد

پیشنهاد شده است که اثرات جانبی داروها استفاده درمانی به عمل آید بنابراین دارویی که سبب تاخیر انزال یا اختلال آن می شود (مانند فلوکستین )ممکن است برای درمان انزال زودرس به کار رود .
آنتی کولینرژیک

داروهای آنتی کولینرژیک گیرنده های کولینرژیک را مسدود می کنند و شامل داروهایی نظیر آمانتادین و بنزوتروپین هستند .این داروها سبب خشکی مخاط (واز جمله مخاط مهبل ) وناتوانی جنسی می شوند . البته آمانتادین ممکن است کژکاری جنسی ناشی از داروهای SSRI را از طریق اثرات دوپامینرژیک برطرف کند.

آنتی هیستامین ها

داروهایی نظیر دیفن هیدرامین فعالیت آنتی کولینرژیک دارند و خواب آورهای ملایمی هستند.در نتیجه این داروها ممکن است کارکرد جنسی را مهار کنند .سیپروهپتادین هر چند آنتی هیستامین است ،آنتاگونیست قوی سروتونین نیز هست و برای سرگوب عوارض جانبی سرتونرژیک SSRIs نظیر تاخیر ارگاسم و ناتوانی به کار می رود.
داروهای ضد اضطراب

بنزودیازپین ها بر گیرنده های گاما آمینو بوتیریک اسید (GABA) تاثیر می گذارند که در کنترل حافظه ،شناخت و حرکت دخالت دارند . از آن جا که این داروها غلظت پلاسمایی اپی نفرین را کاهش می دهند ،اضطراب را تخفیف داده و در نتیجه سبب بهبود کارکرد جنسی در افرادی می شوند که فعالیت جنسی شان بر اثر اضطراب مهار شده است.

اختلالات عملکرد جنسی ناشی از مواد

این تشخیص وقتی به کار می رود که قرائن به دست آمده از شرح حال ،معاینات جسمی با یافته های آزمایشگاهی حاکی از مسمومیت یا ترک مواد باشد.ضمن یک ماه مسمومیت قابل ملاحظه یا ترک مواد کزکاری جنسی ناراحت کننده ای روی می دهد.مواد مشخص شده عبارتند از :الکل ،آمفتامین ها یا مشتقات آنها ،کوکائین ،مواد شبه افیونی ،رخوت زاها ،خواب آورها یا ضد اضطراب ها و سایر مواد یا مواد ناشناخته

مواد تفننی مورد سوء استفاده به طرق گوناگون بر کارکرد جنسی تاثیر می گذارد.بسیاری از مواد در مقادیر پایین یا کاهش مهار یا اضطراب یا بالا بردن موقتی خلق عملکرد جنسی را تقویت می کنند ولی با استفاده ی مداوم احتقان نعوظی و توانایی ارگاسمی و انزال مختل می شوند . سوء مصرف رخوت زاها،ضداضطراب ها ،خواب آورها ،و به خصوص مواد افیونی و شبه افیونی میل جنسی را تقریبا همیشه کاهش می دهند .

الکل ممکن است با برداشتن مهارهای فعالیت جنسی شروع این فعالیت ها را تسهیل کند اما موجب اختلال عملکرد جنسی می شود.

کوکائین و آمفتامین هم اثر مشابهی دارند .هر چند هیچ شواهد مستقیمی از تقویت سائق جنسی وجود ندارد مصرف کنندگان این مواد در ابتدا احساس افزایش نیرو کرده و ممکن است از لحاظ جنسی فعال شوند ولی در نهایت کژکاری روی می دهد .

مردها معمولا از دو مرحله می گذرند :

عوظ طولانی بدون انزال و بعد کاهش تدریجی توانایی نعوظ.

بیمارانی که از وابستگی مواد در آمده اند مکن است برای بازیابی کارکرد جنسی نیاز به درمان داشته باشند که تا حدودی به دلیل سازگاری مجدد روانی بایک وضعیت غیر وابسته است.

بسیاری از کسانی که سوءمصرف مواد دارند ،همیشه در تعاملات صمیمانه مشکل داشته اند برخی نیز که در سال های بحرانی رشد را تحت تاثیر ماده ای گذرانده اند ،فرصت یادگیری مهارت های اجتماعی و جنسی را از دست داده اند.

الکل

الکل به طور کلی فعالیت دستگاه عصبی مرکزی را تضعیف میکند و در نتیجه در مردان سبب اختلال نعوظ می شود. الکل به طور مستقیم بر غدد جنسی تاثیر می گذارد ودر مردان سطح تستوسترون خون را کاهش می دهد ؛شگفت اینکه این دارو در زنان ممکن است سبب افزایش مختصری در میزان تستوسترون شود .این یافته ممکن است توضیح دهد که چرا برخی زنان با نوشیدن مقادیر کمی الکل دچار افزایش لیبیدو می شوند .متاکوالون به عنوان یک تقویت کننده ی جنسی شهرت یافت ولی این شهرت در واقع هیچ پایه ی زیستی نداشت و در حال حاضر دیگر به فروش نمی رسد.

مواد شبه افیونی

مواد شبه افیونی (اپیوئیدها)نظیر هروئین عوارض ،جانبی جنسی نظیر اختلال نعوظ و کاهش لیبیدو دارند در مصرف کنندگان اتفاقی تغییر هشیاری ممکن است تجربه ی جنسی را تقویت کند.

توهم زاها

توهو زاها عبارتند از : لیسرزیک اسید دی اتیلامید (LSD)فن سیکلیدین (pcp) پسیلوسیبین (از برخی قارچ ها )و مسکالین (از کاکتوس ).این داروها علاوه بر القاءتوهمات سبب کاهش تماس با واقعیت و توسعه و بالابردن هشیاری می شوند .برخی مصرف کنندگان گزارش می کنند که تجربه ی جنسی هم تقویت می شود ولی برخی دیگر با مصرف این داروها دچار اضطراب ،روان آشفتگی (دلیریوم )یا روان پریشی می شوند که واضحا مانع کارکرد جنسی می شود .

حشیش

حالت تغییر یافته ی هشیاری که با مصرف حشیش ایجاد می شود ،ممکن است در برخی افراد لذت جنسی را تقویت کند اما مصرف طولانی مدت آن سطح تستوسترون را کاهش می دهد.

باربیتورات ها و داروهای با فعالیت مشابه

اربیتورات ها و داروهای رخوت زا –خواب آور که فعالیت مشابه دارند ممکن است در افرادی که به دلیل اضطراب پاسخ دهی جنسی ضعیفی دارند این پاسخ دهی را تقویت کنند این داروها هیچ اثر مستقیمی بر اعضاء جنسی ندارند ولی سبب تغییری در هوشیاری می شوند که در برخی افراد لذت بخش است .این داروها ممکن است مورد سوء استفاده واقع شوند و اگر همراه الکل و سایر مضعف ها ی CNS مصرف شوند ممکن است کشنده باشند .

ملاک های تشخیصی برای کژکاری جنسی ناشی از مواد

الف ) وجود کزکاری جنسی بالینی چشمگیر که سبب ناراحتی یا مشکلات بین فردی می شود.

ب) از شواهد حاصل از شرح حال ،معاینه جسمی یا یافته های آزمایشگاهی چنین بر می آید که کژکاری جنسی را به طور کامل می توان با مصرف مواد توجیه کرد که به یکی از دو شکل زیر بروز می کند

1. علائم مندرج در ملاک (الف)ظرف یک ماه مسمومیت با ماده ی خاصی پدید آمده است.
2. مصرف داروها با اختلال جنسی رابطه سببی دارد.

شواهدی که نشان می دهد اختلال کژکاری جنسی ناشی از مواد نیست ممکن است شامل موارد زیر باشد:

علائم پیش از شروع مصرف ماده یا وابستگی به آن (یا مصرف دارو ) ظهور کرده است :علائم مدت قابل ملاحظه ای             (حدود یک ماه ) پس از قطع مسمومیت تداوم یافته اند.

مسایل تشخیصی مربوط به رابطه ی جنسی و داروهای ضد روان پریشی

تشخیص افتراقی مربوط به کزکاری جنسی ناشی از مواد :

معضل پس از دارو درمانی یا افزایش میزان دارو ایجاد می شود.
مشکل مختص موقعیت یا نامزد خاصی نیست .
معضل سراسر عمر یا عود کننده نیست.

هیچ عامل غیر دارویی آشکار تسریع کننده ای وجود ندارد . با قطع دارو برطرف می شود.

برخی اختلالات طبی و جراحی که غالبا با مختل شدن عملکرد جنسی همراهند:

طبی

غدد درون ریز : دیابت ،پرکاری تیروئید،میکزدم ،بیماری ادیسون
بیماری های زنان : واژینیت ،آندومتریوز ،عفونت های لگنی
قلبی – عروقی : آنژین قفسه سینه ،انفارکتوس میوکارد
تنفسی : آسم ،بیماری انسداد راه های هوایی
مفصلی کورم مفصلی با هر علت
کلیوی : نارسایی کلیوی با یا بدون دیالیز
عصبی : نوروپاتی اتونومیک لگنی ،ضایعات نخاعی
جراحی : ماستکتومی ،کولوستومی ،ایلتوستومی ،برداشتن بیضه ها ،اپیزیوتومی عمل جراحی برای پرولاپس ،قطع عضو.