اختلال شخصیت اسکیزویید شامل افرادی درونگرا است که انزوای اجتماعی را الگویی برای زندگی خود انتخاب کرده‌اند. در تجربه‌ی احساساتشان حالت عاطفی کند و محدود مشاهده می شود. تعاملات و روابط با انسانها برای این افراد رنج‌آور است. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزویید، افرادی منزوی اما راضی مشاهده می‌شوند. به نظر می‌رسد تمایل دارند در کار‌ها تک روی کنند و از بقیه پیروی نکنند. تمایل به حضور در مشاغل انفرادی نیز در آنها مشاهده می‌شود.

ویژگی های افراد با اختلال شخصیت اسکیزویید

این افراد، ویژگی های زیر را در کاراکتر خود دارند:‌

  • گسستگی از روابط اجتماعی
  • محدود بودن طیف احساسات و هیجانهای ابراز شده در روابط بین فردی
  • عدم تمایل به برقراری روابط نزدیک و صمیمانه و عدم لذت از این روابط
  • ترجیح فعالیتهای انفرادی
  • عدم علاقه و یا علاقه بسیار اندک به روابط جنسی
  • عدم لذت از هیچ کاری یا فقط تمایل به انجام کارهای معدود
  • نبود دوست صمیمی بجز بستگان درجه اول
  • بی اعتنا و بی تفاوت به خرده گیری یا تمجید
  • نمایش الگویی از سردی هیجانی، بی اعتنایی و بی تفاوتی
  • ناتوانی در ابراز مستقیم خشم

تشخیص اختلال شخصیت اسکیزویید

در فرایند مصاحبه با بیماران مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزویید، گویی بی‌حوصله هستند و فرایند مصاحبه ناراحتشان می‌کند. تمایل دارند مصاحبه خاتمه یابد و به صحبت با درمانگر ادامه ندهند. تماس چشمی اندکی برقرار می‌کنند و ممکن است نگاهشان را از درمانگر بدزدند. در تجربه‌ی احساساتشان حالت عاطفی کند و محدود مشاهده می شود در نتیجه در روند مصاحبه، نیز این حالت عاطفی را از خود نشان می‌دهند. بنابراین، نمی‌توانند وانمود کنند شاد هستند و چیزی ناراحتشان نکرده است. افراد اسکیزویید از آنجا که با انزوای خود به نظر می‌رسد مشکلی ندارند، در صحبت کردن پیشقدم نمی‌شوند و این رفتار در روند مصاحبه با مصاحبه‌گر نیز مشاهده می‌شود. به علاوه تلاشی برای مفصل کردن پاسخهای خود نشان نمی‌دهند و به جواب دادن خلاصه و کوتاه بسنده می‌کنند. احتمال استفاده از استعارات و تشبیهات عجیب و غریب نیز در آنها مشاهده می‌شود. ضرب‌المثل و تفسیر انتزاعی نیز در مکالماتشان به کار می‌برند.

در روند مصاحبه واقعیت‌سنجی، حافظه، هشیاری افراد اسکیزویید سالم است. از حافظه‌ی خوبی برخوردارند. اشیای بی‌جان آنها را به وجد می‌آورد. افراد خیالپردازی هستند که در رویای خویش غرقند و ممکن است ساعتها در رویا مدفون شوند بااین‌حال واقعیت‌سنجی دست‌نخورده باقی می‌ماند و با وجودی که غرق رویا و خیالپردازی خویشند اما از واقعیت قطع ارتباط نمی‌کنند.

چه کسی بیشتر در معرض اختلال شخصیت اسکیزویید قرار می گیرد؟

میزان شیوع این اختلال به درستی مشخص نشده است. نسبت جنسی این اختلال، نامعلوم است اما در برخی گزارش ها نسبت مرد به زن را دو به یک گزارش کرده اند.

روابط شخصیت اسکیزویید

افراد با شخصیت اسکیزویید در انزوای اجتماعی به سر می‌برند و مشکلی با منزوی بودن خودشان ندارند. به نظر می‌رسد به برقراری رابطه با دیگران تمایلی ندارند. با گوشه‌گیری خود روزگار سپری می‌کنند و و سرشان در لاک گوشه‌گیری و تنهایی است. از آنجایی که افرادی غرق در خیال و رویا هستند و تمایلی به رابطه‌ی عاطفی ندارند در نتیجه زندگی جنسیشان نیز در دنیای خیال سیر می‌کند و واقعیت در پس خیال و رویا پنهان است. زندگی خیالی جنسی و تمایل کم به برقراری رابطه عاطفی، مردان مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزویید را ممکن است به این سمت سوق دهد که هیچ وقت ازدواج نکنند چون صمیمیت برایشان کابوس است. اما زنان مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزویید ممکن است منفعلانه به ازدواج با مردان پرخاشگر که خواهان چنین زنهایی هستند، تن دهند.

مدل جایگزین پیشنهادی در DSM-5

اختلالات شخصیت به وسیله ی نقص در کارکرد شخصیت و صفات شخصیتی مرضی، مشخص می گردند. تشخیص های خاص اختلال شخصیت براساس این مدل، شامل اختلالات شخصیت ضد‌اجتماعی، اجتنابی، مرزی، خود شیفته، وسواسی جبری و اسکیزوتایپی هستند. همچنین این رویکرد شامل تشخیص اختلال شخصیت با صفت مشخص است که می تواند در مواقعی مطرح گردد که تصور می شود اختلال شخصیت وجود داشته باشد ولی با ملاکهای هیچ کدام از اختلالات شخصیت مشخص، مطابقت ندارد. در مدل جدید، نامی از اختلال شخصیت اسکیزویید نمی باشد و ویژگی هایش در اختلالات دیگر، ادغام شده است. البته این مدل پیشنهادی است و اختلالات شخصیت به صورت آنچه در ویراست چهارم بازبینی شده‌ی DSM آورده شده است، می‌باشد.

سیر و پیش آگهی

اختلال شخصیت اسکیزویید معمولا در کودکی شروع می شود و مانند بقیه اختلالات شخصیت، بادوام است اما الزاما مادام العمر نیست. مشخص نیست که این اختلال، چند درصد تشدید و به اسکیزوفرنی تبدیل می شود.

رواندرمانی در اختلال شخصیت اسکیزویید

افراد اسکیزویید اگر‌چه در روند مصاحبه پاسخ‌های کوتاهی به درمانگر می‌دهند و تماس چشمی اندکی برقرار می‌کنند با این‌حال همکاری نسبتا خوبی با درمانگر دارند. از آنجا که الگوی زندگیشان انزوای اجتماعی است و از صمیمیت فراری هستند و تمایل دارند فاصله را حفظ کنند اما در رواندرمانی فعالانه شرکت خواهند کرد. به مرور ممکن است نقاب سرد انزوا را زمین بنهند و آغوششان را به روی صمیمیت بگشایند و پرده از تعارضاتی که زندگی با شخصیت اسکیزویید برایشان رقم زده است، بردارند.