انواع سبک دلبستگی چیست؟ (دلبستگی ایمن و ناایمن)

دلبستگی به عنوان یک مفهوم روانشناختی و اجتماعی، به روابط انسانی و ارتباطات بین افراد در طول زندگی می‌پردازد. این مفهوم به دو دسته دلبستگی ایمن و ناایمن تقسیم می‌شود که هر یک ویژگی‌ها و نشانه‌های خاص خود را دارند.

دلبستگی ایمن به معنای حضور اعتماد و اطمینان در رابطه است که در آن افراد قادرند به طور صحیح و سالم با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. افرادی که دارای دلبستگی ایمن هستند، به طور طبیعی و بدون تردید و نگرانی به دیگران اعتماد کرده و به ارتباطات مثبت و سالم با آن‌ها پرداخته و در روابط درازمدت قادر به حفظ استحکام و پایداری آن‌ها هستند.

دلبستگی ناایمن، به عکس دلبستگی ایمن، وابستگی و نااطمینان در روابط را نشان می‌دهد. دلبستگی ناایمن به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: دلبستگی ناایمن اجتماعی و دلبستگی ناایمن اجتماعی. در دلبستگی ناایمن اجتماعی، افراد نااطمینانی هستند و به دیگران اعتماد نمی‌کنند و ارتباطاتشان به طور معمول با تردید و نگرانی همراه است. در دلبستگی ناایمن اجتماعی، افراد به دیگران بیش از حد وابسته هستند و نیازمندی‌های خود را فقط از طریق ارتباط با دیگران برطرف می‌کنند، بدون اینکه به استقلال و خودکفایی خود توجه کنند.

به طور کلی، دلبستگی ایمن و ناایمن دو انتهای طیف دلبستگی را نشان می‌دهند و ویژگی‌ها و عوامل مختلفی دارند که به شکل متناسب در روابط انسانی تاثیر می‌گذارند. این تقسیم بندی می‌تواند ما را در درک بهتر روابط انسانی و ایجاد روابط سالم و پایدار کمک کند.

سبک دلبستگی در کودک چیست؟

دلبستگی در کودکان به عنوان رابطه ای عاطفی و نزدیک بین کودک و مراقبین او تعریف می شود. این سبک دلبستگی شامل الگوهای ارتباطی، تعاملات اجتماعی و واکنش های عاطفی است که کودک با مراقبین خود برقرار می کند. سبک دلبستگی در کودکان تأثیر بسیاری بر رشد و توسعه آنان دارد و می تواند در طول زندگی تاثیرگذار باشد.

در سبک دلبستگی امن، کودکان احساس امنیت و آرامش در حضور مراقبین خود دارند و به آنان اعتماد کرده و به آسانی از هم جدا نمی شوند. آنها احساس می کنند که مراقبینشان به تمامی نیازهایشان رسیدگی می کنند و در صورت نیاز به آنها حمایت می کنند. این سبک دلبستگی معمولاً با ارتباط نزدیک و پایدار با مراقبین همراه است.

سبک دلبستگی ناامن-اجتنابی بیشتر به مواقعی اشاره دارد که کودکان از ارتباط با مراقبین خود دوری می کنند و در حالتی از خودباوری و خودباوری برجسته هستند. آنها معمولاً احساس می کنند که مراقبینشان به تمامی نیازهایشان رسیدگی نمی کنند و این مسئله باعث عدم اعتماد و نگرانی در کودکان می شود. آنها ممکن است با رفتارهای تعلیقی، اجتنابی یا حتی عدم تمایل به ارتباط برخورد کنند.

سبک دلبستگی ناامن-متقابل نشان دهنده کودکانی است که در رفتار خود نگرانی و ترس را با انتظار از دست دادن علاقه و حمایت مراقبین خود نشان می دهند. آنها معمولاً بین احساسات عدم اعتماد و تمایل به ارتباط دو خط راه دارند و به آسانی از مراقبین خود جدا نمی شوند، اما در همان زمان نگرانی های خود را نشان می دهند.

در نهایت، سبک دلبستگی در کودکان تأثیر بسیاری بر رشد و توسعه آنان دارد. یک رابطه دلبستگی امن و سالم با مراقبین، به کودکان اعتماد به نفس و احساس ارزشیابی می دهد و اساسی برای روابط بالغین سالم در آینده می باشد. علاوه بر این، سبک دلبستگی در کودکان می تواند در تنظیم هیجانات، خودتنظیمی و توانایی های اجتماعی آنان نقش مهمی ایفا کند.

انواع رفتار در سبک های دلبستگی کدامند؟

انواع رفتار در سبک‌های دلبستگی ممکن است شامل رفتارهای زیر باشد:

۱. رفتار مطلوب: این نوع رفتار شامل عملکردی است که باعث ایجاد ارتباط نزدیک و مستدام با شریک زندگی می‌شود. این رفتارها می‌توانند شامل اظهار عشق و احترام، حمایت و توجه به نیازهای همسر، به اشتراک گذاشتن وقت و تجربیات مشترک، تقدیر و تشکر از دیگر شخص و همچنین ابراز علاقه و توجه فیزیکی باشد.

۲. رفتار ناپایدار: این نوع رفتارها شامل رفتارهای تقابلی، عدم تعهد و عدم پایبندی به وعده‌ها و تعهدات، عصبانیت و خشم آمیزی، نقض حریم شخصی همسر و همچنین رفتارهای سلطه طلبانه و متمرکز بر خود است.

۳. رفتار فرار: افرادی که رفتارهای فراری را نشان می‌دهند، تمایل دارند از مسئولیت‌ها و تعاملات عمیق با همسرشان فرار کنند. این نوع رفتارها می‌توانند شامل اجتناب از بحث و صحبت در مورد مسائل دشوار، انجام فعالیت‌های دیگر به جای صحبت کردن با همسر، یا عدم توجه و عدم حضور ذهنی در زمان صحبت باشد.

۴. رفتار تقابلی: این نوع رفتارها ممکن است شامل انتقاد، سرزنش، تهدید، تحقیر، سردرگمی و پرخاشگری باشد. افرادی که این نوع رفتارها را نشان می‌دهند، در تلاش هستند تا با استفاده از قدرت و تهدیدها، همسر را کنترل کرده و نیازها و خواسته‌های خود را برآورده کنند.

۵. رفتار بی‌توجهی: در این نوع رفتارها، افراد به نیازها و احساسات همسر خود بی‌توجه هستند و توجه کافی به او نمی‌کنند. این ممکن است شامل عدم توجه به صحبت‌ها و احساسات همسر، عدم حضور ذهنی در زمان مکالمه، عدم حمایت و عدم توجه به نیازهای همسر باشد.

همه این انواع رفتارها می‌توانند در سبک‌های دلبستگی مختلف نمایان شوند و تأثیر بسزایی بر روابط زناشویی و ارتباطات زناشویی داشته باشند.

عواقب ایجاد سبک های دلبستگی ناایمن در افراد چیست؟

ایجاد سبک‌های دلبستگی ناایمن در افراد، عواقب جدی و گسترده‌ای دارد که می‌تواند بر زندگی شخصیت و روابط او تأثیر بسزایی داشته باشد. این سبک‌های دلبستگی، که اصطلاحاً به عنوان سبک‌های دلبستگی ناامن شناخته می‌شوند، معمولاً در دوران کودکی و نوجوانی شکل می‌گیرند و در طول زندگی به عنوان الگوهای ارتباطی متکرر تکرار می‌شوند.

یکی از عواقب ایجاد سبک‌های دلبستگی ناایمن، کاهش اعتماد به نفس فرد است. این افراد در روابط می‌توانند احساس ناامنی و ناراحتی کنند و ترس از ردیابی و رها شدن را تجربه کنند. آنها ممکن است به دلیل تجربه‌های قبلی ناامن در روابط، نتوانند ارتباطات عمیق و صمیمی برقرار کنند و به جای آن، به روابط سطحی و پراکنده روی بیاورند.

عواقب دیگری که ایجاد سبک‌های دلبستگی ناایمن می‌تواند داشته باشد، شامل مشکلات در ایجاد و حفظ روابط عاطفی سالم است. این افراد به دلیل ناامنی در روابط، ممکن است الگوهای ناسالم را تکرار کنند و در نتیجه، به روابط ناپایدار و مضطرب مبتلا شوند. آنها ممکن است به دلیل تجربه ناامنی در گذشته، به رفتارهای مضر و موضوعات مختلفی نظیر وابستگی بیش از حد، انزوا، نشانه‌های اضطراب و افسردگی وابسته شوند.

عواقب دیگر سبک‌های دلبستگی ناایمن شامل مشکلات در تشکیل و حفظ ارتباطات اجتماعی نیز می‌شود. این افراد ممکن است مشکلات در برقراری و حفظ دوستی‌ها، روابط همکاری و ارتباطات اجتماعی داشته باشند. آنها ممکن است به دلیل ناامنی در روابط، به روابط تحمیلی و کنترل‌کننده مبتلا شوند و در نتیجه، نتوانند ارتباطات سالم و متقابل را تجربه کنند.

در کل، ایجاد سبک‌های دلبستگی ناایمن در افراد، عواقب منفی و گسترده‌ای بر روابط و زندگی شخصیت دارد. این عواقب شامل کاهش اعتماد به نفس، مشکلات در ایجاد و حفظ روابط عاطفی سالم و مشکلات در تشکیل و حفظ ارتباطات اجتماعی است. از این رو، تشخیص و درمان سبک‌های دلبستگی ناایمن بسیار اهمیت دارد تا افراد بتوانند روابط سالم و رضایت‌بخشی را تجربه کنند.

انواع سبک های دلبستگی در روانشناسی چیست؟

در روانشناسی، دلبستگی به عنوان یکی از مفاهیم وحید شناختی مطرح می‌شود که به نوعی ارتباط و پیوند عاطفی و اموزشی بین افراد اشاره دارد. دلبستگی می‌تواند در انواع مختلفی بروز کند که به صورت زیر توضیح داده می‌شوند:

۱. دلبستگی امن:
دلبستگی امن به معنی ایجاد یک رابطه صمیمی و پایدار با همراهی، عاطفت و اعتماد است. افرادی که دارای دلبستگی امن هستند، به طور طبیعی قادر به ایجاد روابط سالم و مناسب با دیگران هستند و از حضور و نزدیکی آن‌ها لذت می‌برند.

۲. دلبستگی ناامن-اجتنابی:
دلبستگی ناامن-اجتنابی به معنای ترجیح دادن دوری و اجتناب از روابط عاطفی است. افراد با دلبستگی ناامن-اجتنابی، ممکن است به دلیل تجربه‌های ناامن در گذشته، اعتماد به نفس کمی داشته باشند و از روابط عاطفی دوری کنند.

۳. دلبستگی ناامن-مقتدرانه:
دلبستگی ناامن-مقتدرانه به معنای نسبت دادن توجه و اهمیت بیش از حد به نزدیکان و نیازمندی برای کنترل بیش از حد رابطه است. افراد با دلبستگی ناامن-مقتدرانه، ممکن است به دلیل ناامنی در روابط قبلی، تمایل داشته باشند که رابطه را کنترل کنند و نزدیکان را در محدوده خود نگه دارند.

۴. دلبستگی ناامن-مضطرب:
دلبستگی ناامن-مضطرب به معنای ایجاد روابط متناقض و ناپایدار است. افراد با دلبستگی ناامن-مضطرب، ممکن است به دلیل تجربه‌های ناامن و ناپایدار در گذشته، در روابط خود نامطمئنی و تردید داشته باشند.

علاوه بر این انواع، روانشناسان به دلبستگی وابسته، دلبستگی فراگیر و دلبستگی ناامن-ازدواجی نیز اشاره می‌کنند که با توجه به مفاهیم و ویژگی‌هایشان، هر یک نقش مهمی در روابط و رفتارهای افراد بازی می‌کنند.

انواع سبک دلبستگی ناایمن کدامند؟

۱. سبک دلبستگی ناایمن اجتنابی:
در این سبک، فرد نسبت به ایجاد رابطه عاطفی نزدیک با دیگران اجتناب می‌کند. او ممکن است به دلیل تجربه‌های ناخوشایند در گذشته، عدم اعتماد به نفس یا ترس از ناپایداری در روابط، تمایلی به خودداری و دوری از احساسات عمیق نشان دهد.

۲. سبک دلبستگی ناایمن اضطرابی:
در این سبک، فرد تمایل دارد به صورت مداوم نگرانی و اضطراب درباره روابط خود با دیگران را تجربه کند. او ممکن است نگران از دست دادن عزیزان باشد، به طور مداوم نیاز به تأیید و تایید دیگران داشته باشد و به دنبال تقویت احساس امنیت و انتظارات خود باشد.

۳. سبک دلبستگی ناایمن مقاومتی:
در این سبک، فرد تمایل دارد احساسات منفی و تنفر نسبت به روابط عاطفی را نشان دهد. او ممکن است به دلیل تجربه‌های ناخوشایند در گذشته باورهای منفی و نگرانی های زیادی را درباره روابط داشته باشد و از تجربه نزدیکی و ارتباطات عمیق دوری کند.

۴. سبک دلبستگی ناایمن پرخطر:
در این سبک، فرد تمایل دارد رفتارهای خطرناک و مخاطره‌آمیزی را در روابط خود نشان دهد. او ممکن است به دلیل نااعتماد به دیگران و احساس عدم ارزشیابی خود، به نحوی خودریشه‌ای به رفتارهای خطرناک و خودتحمیلی پرداخته و روابط خود را به خطر بیندازد.

این انواع سبک دلبستگی ناایمن می‌توانند تأثیرات منفی بر روابط فردی و روابط عاطفی داشته باشند و نیازمند مراقبت و توجه خاصی باشند.