عزت نفس و انگیزه ی پیشرفت یکی از مسائل مطرح در روان شناسی می باشد که اخیرا توجه بسیاری از روان شناسان را به خود جلب کرده است. یکی از نمودهای پیشرفت و نیز مقدمه ی پیشرفت در دیگر مبادی زندگی پیشرفت تحصیلی می باشد. به همین جهت بسیاری از پژوهشگران حوزه ی روان شناسی تربیتی به دنبال بررسی رابطه  بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی بوده اند و مقالات علمی بسیاری در این رابطه نوشته شده است. ما در این بخش از سایت موفقیت خود ساخته چکیده ایی از این مقالات را در اختیار شما عزیزان گذاشته ایم.

ابعاد عزت نفس

از دیر باز انسان دریافته است که به عزت نفس نیازمند است و این توسط فیلسوفان و روان شناسان در طول تاریخ تایید شده است. عزت نفس به معنای خودپنداری مثبت است. بدین ترتیب فرد برخوردار از عزت نفس توانایی ابراز وجود بالایی دارد، خود را خلاق و توانمند می داند و به راحتی تحت تاثیر مسائل محیط اطرافش قرار نمی گیرد. همچنین احساس ضعف و ناتوانی به سراغ چنین فردی نخواهد آمد، در مقابل او احساس ارزشمندی و با استعداد بودن می کند، برای کسب موفقیت همیشه در تلاش است و پیش بینی مثبتی از موفقیت های آینده اش دارد. این توضیح دورنمایی از رابطه عزت نفس و پیشرفت تحصیلی را در اختیار شما قرار می دهد.

تقویت عزت نفس بدیلی برای تعیین تکلیف

قطعا آینده ی فرزندانتان برای شما در اولویت تمام مسائل زندگی تان قرار دارد. امروزه بسیاری از والدین در آینده  فرزندانشان به دنبال دست یابی به آرزوهای بر باد رفته خودشان هستند؛ این نوع نگاه اشتباه و ویرانگر آینده دلبندان شما است. در مقابل شما می توانید با دادن عزت نفس به بچه هایتان آینده آنها را  تأمین کنید و یاریگر آنها در دستیابی به آرزوهایشان باشید. زیرا تحقیقات علمی ثبات کرده اند که باور فرد به توانایی ها و استعدادهایش عامل تعیین کننده در کسب موفقیت در تمام عرصه های زندگی است. از آنجایی که پیشرفت تحصیلی مقدمه ی تمام پیشرفت ها در زندگی فرد است، لازم است که نوع رابطه ی بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی را به خوبی دریابید.

عزت نفس چگونه منتج به پیشرفت تحصیلی می شود

به طور کلی نتیجه ی تحقیقات علمی درباره رابطه عزت نفس و پیشرفت تحصیلی حاکی از وجود رابطه ی معنا دار بین این دو مسأله است. ما تک تک ابعاد عزت نفس و نحوه ی تاثیرگذاری آنها بر پیشرفت تحصیلی را ادامه ی این مطلب بیان کرده ایم تا درک رابطه بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی برای شما آسان شود.

مورد اول: باور به توانایی ها و انگیزه تلاش

می توان گفت عدم برخورداری از عزت نفس کافی به اندازه ی عدم برخورداری از توانایی های ذهنی در یادگیری و به تبع پیشرفت تحصیلی تاثیر می گذارد. در واقع برای پیشرفت تحصیلی تنها ظرفیت ذهنی و توانمندی های بالقوه کافی نیستند؛ بلکه باید فرد بر این توانمندی ها واقف باشد و آن ها را ارزشمند و تاثیرگذار بداند. اگر فرزند شما عزت نفس بالایی داشته باشد از انگیزه ی کافی برای تلاش نیز برخوردار است؛ زیرا معتقد است که می تواند در محیط اطرافش تغییر بزرگی ایجاد کند و با تلاش در درس و مسائل درسی به دنبال ایجاد این تغییر است.

مورد دوم: توانایی غلبه بر استرس

مسأله ی دیگری که در بررسی رابطه بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی قابل توجه است توانایی غلبه بر اضطراب و استرس است. فرد بهره مند از عزت نفس به استعدادها و توانایی های خود در کسب موفقیت و پیروزی ایمان دارد. چنین فردی به آسانی در امتحانات و آزمون های مختلف دچار استرس نمی شود، همچنین او قدرت مدیریت استرس های اجتناب ناپذیر را دارد. این مسأله قطعا منتهی به پیشرفت تحصیلی خواهد شد.

مورد سوم: قدرت حل مسأله

فردی که از عزت نفس بالایی برخوردار است قدرت حل مسأله بالایی نیز دارد و می تواند مسائل و مشکلاتش را با دیگران و با محیط اطرافش به خوبی حل کند. چنین فردی می تواند بر ناملایمات و ناکامی ها فائق آید. دانش آموز برخوردار از عزت نفس می داند شکست تحصیلی مقطعی یا مسائلی مانند مورد تشویق قرار نگرفتن، از توانایی ها و استعدادهای او نمی کاهد و این امر تداوم پیشرفت تحصیلی فرد را تضمین می کند. به علاوه او به راحتی برای مشکلات محیطی مربوط به درس راه حل های خلاقانه ایی پیدا می کند.

مورد چهارم: تاثیر مثبت تجارب موفقیت آمیز

به علاوه تاثیر پیشرفت های قبلی نیز در رابطه ی بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی شایان توجه است. بدین صورت که دانش آموز برخوردار از عزت نفس با هر بار کسب نمره ی خوب، انگیزه ی بیشتری برای تلاش و کسب دوباره ی نتایج مثبت خواهد داشت زیرا او پندار مثبتی نسبت به تکالیف و مطالب درسی پیدا کرده است. او همواره توانایی های خود را مثبت ارزیابی می کند و عطشی سیری ناپذیر برای کسب موفقیت و جشن گرفتن پیروزهایش در او شکل گرفته است.

مورد پنجم: دو سویه بودن رابطه بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی

اضافه بر موارد فوق باید گفت رابطه عزت نفس و پیشرفت تحصیلی یک رابطه دو سویه است. دانش آموزی که در مدرسه نمره ی بالا کسب می کند و از سوی معلم، هم سالان و والدین مورد تشویق قرار می گیرد؛ عزت نفس دو چندانی به دست می آورد. بدین معنا پیشرفت تحصیلی نیز به افزایش عزت نفس منتهی می شود.

سخن پایانی

به عنوان آخرین نکته لازم می دانم یادآوری کنم مسئولیت بزرگی بر عهده ی والدین است. شما والدین گرامی باید  با الگوهای رفتاری خود زمینه ی برخورداری فرزندانتان از عزت نفس را فراهم کنید. فراموش نکنید این مساله ثبات شده است که مادران در عزت نفس فرزندانشان بیشترین تاثیر را دارند.