خودشناسی چیست و چه کمکی به ما انسانها میکند؟

خودشناسی چیست و چه کمکی به ما انسانها میکند؟

خودشناسی یکی از مهمترین و مفیدترین مباحثی است که برای بهبود و توسعه شخصیت انسان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مفهوم به معنای شناخت خود، تفکر درباره خود، تعریف خود و آگاهی از مزایا و معایب خود در تمامی جنبه‌های زندگی از جمله شخصی، اجتماعی و حرفه‌ای است.

خودشناسی به شخص این امکان را می‌دهد تا بیشتر با خود آشنا شود، به نقاط ضعف و قوت خود پی ببرد و در نتیجه مسیر بهتری برای دستیابی به اهداف خود برای زندگی تعیین کند. همچنین، خودشناسی می‌تواند به شخص کمک کند تا احساسات خود را بهتر درک کند و با بیشترین احترام به خود، روابطش با دیگران را بهبود ببخشد.

از آنجا که هیچ کس بهتر از خود شخص نمی‌تواند درباره خودش بداند، خودشناسی به شخص کمک می‌کند تا با محیط اطراف خود بهتر رابطه برقرار کند. با مطالعه خودشناسی، شخص می‌تواند از خودش برای بهبود روابط خود با دیگران استفاده کند و بهترین روش برای رسیدن به اهداف خود را پیدا کند.

همچنین، خودشناسی به شخص کمک می‌کند تا در فرآیند تصمیم‌گیری‌های خود از نگاهی شفاف استفاده کند. با آگاهی از مزایا و معایب خود، شخص می‌تواند تصمیمات بهتری بگیرد و مسیر بهتری برای به دست آوردن اهداف خود تعیین کند.

با وجود همه این مزایا، خودشناسی هنوز توسط بسیاری از مردم نادیده گرفته می‌شود. این می‌تواند به دلیل عدم آگاهی افراد از اهمیت خودشناسی باشد. با این حال، با توجه به تأثیرات مثبتی که خودشناسی بر زندگی شخصی، اجتماعی و حرفه‌ای دارد، توصیه می‌شود که هر فردی به مطالعه و تحقیق در این حوزه بپردازد.

خودشناسی چیست ؟ شاید با شنیدن نام خودشناسی همگی به تصاویر افرادی که دورهم جمع شده اند و عارفانه درکنارهم راز و نیاز میکنند برایمان زنده شود برخی هم با شنیدن نام خودشناسی سراغ شناخت استعدادها و توانمندیهای فردی میروند و تصور دارند که خودشناسی یعنی این. هرچند که نمیتوان منکر شد قطعا خودشناسی در این قضیه بسیار موثر و مهم است اما از شما سوالی دارم که اگر اجازه دهید بعد از مطرح کردن یک داستان با شما آن را مطرح میکنم.

چندوقت پیش بود که در یک میهمانی خانوادگی با فردی از آشنایان هم صحبت شدم ایشان پزشک ۴۰ ساله ایی بود که مدیریت یک مرکز درمانی را برعهده داشت. گپ و گفت و صحبت ما به موضوع کسب و کار بازشد و جالب است که بدانید ایشان بسیار به این موضوع علاقه مند بود. برایم تعریف میکرد که درسن ۲۷ سالگی دوست داشته چه کارهایی را انجام دهد سپس چه ایده هایی در سرش داشته که هیچ کدام را یپاده سازی نکرده و اکنون بسیاری از آنها توسط دیگران درحال اجراست. از اوپرسیدم الان به چه میاندیشی در پاسخ گفت الان دوست دارم رستورانی خاص بزنم با یک شرایطی جالب که خود من هم واقعا از ایده ایشان حیرت کردم.

خب این داستان چه ربطی به خودشناسی داشت ؟

پرسشم را حالا با شما مطرح میکنم شما چه ایده ها و افکاری در سر دارید که تا بحال به سراغش نرفته اید.؟

خودشناسی چه کمکی به ما میکند ؟

اگر به سوال بالا کمی فکر کنید دقیقا متوجه میشوید که چرا تا بحال به سراغ بسیاری از کارهایی که تمایل داشتید آرزو داشتید جزو اهداف شما بوده یا در ذهنتان میچرخیده نرفته اید. خودشناسی یکی از بزرگترین کمکهایش به انسان این است که گیرو بندههای درون ما را شناسایی میکند اینکه کجاها ترمز داریم کجاه خودمان مانع پیشرفت خودمان هستیم دستهای نامریی که جلوی حرکت ما را گرفته کجاهاست و اینکه چگونه میتوانیم از این دستهای نامریی نجات یابیم.

آیا خودشناسی پایه علمی دارد ؟

قطعا خودشناسی که ما به دنبالش هستیم پایه و اساس علمی خواهد داشت. اجازه بدهید با یک مثال این را برای شما باز کنم. اصطلاح کودک درون را همه شما شنیده اید این واژه را گاهی به طنز در محافل مختلف هم به کار مبیرده اند و جالب است نقل مجالس شده بود تا چند سال گذشته. اگربخواهم این واژه را که توسط اریک برن در تظریه تحلیل رفتار متقابل بیان میشود در قالب مفهوم خودشناسی برایتان باز کنم دقیقا کودک درون بازنمایی هیجانات دوران کودکی ما در بزرگسالیست. تا بحال دقت کرده اید که وارد یک جمع جدید میشوید و احساس میکنید به این جمع تعلق ندارید. تابحال دیده اید در حمع نشسته اید حرفی برای گفتن دارید اما از درون یک مانع جلوی شما را گرفته که صحبت نکنید این گیروبندهای درونی دقیقا همان گیروبندهایی است که از دوران کودکی در قسمت شناختی و هیجانی ما ایجاد شده و اکنون د ربزرگسالی که باید رشد و پیشرفت داشته باشیم جلوی ما را گرفته است. پس با ذکر این مثال متوجه شدیم که خودشناسی که ما به دنبال آن هستیم کاملا برمبنای تئوریهای علمی روانشناسی بنیان نهاده شده است.

پس اینکه میگویند خودشناسی برای شناخت استعدادهاست چه میشود ؟

کاملا حرف درستی است اما موضوع ما انسانها پیچیدگی خاصی دارد. شعر زیبای مولانا که میگوید هرزمان نو میشود دنیا و ما دقیقا به همین قصه اشاره دارد که ما شخصیت متغیر و پیچیده ایی داریم من بسیار دیده ام انسانهایی که در سن ۲۰ سالگی مثلابه هنر و سمینا علاقه داشته اند اما در سن ۲۸ سالگی به سراغ ورزش رفته اند. یا افرادی که تا ۲۴ سالگی رشته مهندسی را دنبال کرده اند اما سپس به سراغ فلسفه رفته اند. بنابراین رسیدن به این مرحله که در جه سنی ما به آن استعداد و ذات اصلی خود روی میاوریم کاریست دشوار. دربسیاری از مواقع یک اتفاق سرنوشت زندگی ما را رقم میزند و ناگهان مسیر ما را دچار دگرگونی میکند. هرچند که در این آموزشها ما به این موضوع نیز میپردازیم.

چرا باید در زندگیمان خودشناسی داشته باشیم ؟

اگر وارد حیطه خودشناسی و خودآگاهی شویم وارد اقیانوس بزرگی میشویم که هرچه جلوتر برویم میل و اشتیاق مان نسبت به خودمان و شناخت جنبه های مختلف شخصیتیمان بیشتر میشود اگر واقعا خودشناسی را از مسیر درست و علمیش پیش برویم پس از مدتی حس میکنم عزت نفس و خودپذیری ما نسبت به انواع خصوصیات اخلاقیمان بیشتر میشود و با خودمان راحت تر کنار میاییم.

اگر خودشناسی را تجربه نکنیم چه خواهد شد ؟

اگر خودشناسی نکینم درواقع نمیخواهیم با واقعیات درون خودمان روبروشویم و همیشه در حالت اجتناب و انکار از درونیات خود سیر خواهیم کرد. همیشه این ترمزهای درونی در ما و زندگیمان وجود خواهد داشت و باوجود افکار و ایده ها و توانمندیهای بسیار قدم از قدم برنخواهیم داشت.

خودشناسی به بهبود شخصیت ما انسانها کمک میکند.

یکی از دلایلی که اهمیت خودشناسی را برای ما اثبات میسازد این است که خودشناسی به ما کمک میکند جنبه های مثبت و منفی شخصیت خود را بهتر بشناسیم. همیشه در روانشناسی شناخت نقاط ضعف و نقاط قوت فردی بسیار مهم است. ما با شناخت ضعفهای شخصیت خودمان بر آنها تسلط بیشتری خواهیم داشت. من وقتی که بدانم بخاطر چه مسائلی زودتر خشمگین و عصبانی میشوم احتمالا در روابط و برخوردهایم با دیگران اهرم خشم و عصبانیت خودم را بهتر کنترل میکنم تا زمانیکه هرگز به آن فکر نکرده باشم.

از کجا خودشناسی را شروع کنم؟

شاید یکی از اولین گامهای خودشناسی این باشد که خودتان را توصیف کنید. واقع بینانه خودتان را درچندجمله توصیف نماییدو کاغذو قلمی به دست بگیرید و بنویسید که خودتان را چگونه فردی میبینید هم نکات مثبت و هم نکات منفی خودتان. این تمرین به ظاهر ساده را که شاید بارها و بارها شنیده اید انجام دهید. به این مهارت درون نگری یا شناخت احساسات و افکار خودمان میگویند.این قدم اولین قدم برای ورود به خودشناسی است.