با سلام

یکی از آشنایان ما فوت کرده است و کودکم از این موضوع مطلع شده است و درباره مرگ سوالاتی از من و پدرش می کند. می خواستم بدانم چگونه باید درباره این موضوع با کودکم صحبت کنم و به سوالات وی پاسخ دهم؟

سلام خدمت شما مادر گرامی

مرگ یکی از سخت ترین موضوعاتی است که والدین باید با کودکان خود در میان بگذارند، به خصوص زمانی که آن ها در تلاش برای مقابله با غم و اندوه خود هستند. اما مرگ بخش اجتناب ناپذیر زندگی است و کودکان باید آن را درک کنند و راه هایی برای احساس ناراحتی و غم و اندوه خود که احساسی طبیعی است، بیابند.

کودکان دبستانی درک می کنند که مرگ دائمی و اجتناب ناپذیر است. آن ها به لحاظ فکری نه عاطفی، می دانند که مرگ می تواند برای افراد جوان، همانند افراد مُسن اتفاق بیفتد. آن ها ممکن است بترسند که مرگ مُسری باشد. اگر چه آن ها ممکن است دوست یا آشنایی را از دست داده باشند و از این حادثه شوکه شده و ترسیده باشند، اما فکر می کنند که مرگ برای آن ها اتفاق نمی افتد و می توانند از آن فرار کنند. . از این رو در ادامه به راهکارهایی اشاره می کنیم که شما را درباره توضیح موضوع مرگ به کودکتان راهنمایی می کند.

از پاسخ دادن به سوالات کودکتان طفره نروید. طبیعی است که وی درباره مرگ کنجکاو باشد، حتی اگر یکی از عزیزانش را از دست نداده باشد. در حقیقت، در زمان هایی که عواطف و احساسات کمتر حاکم هستند، می توانید درباره این موضوع با کودکتان گفتگو کنید و وی را برای مواجهه با مرگ یک شخص آماده کنید. لذا به سوالات کودکتان درباره مرگ پاسخ دهید و از خواندن داستان هایی درباره مرگ حیوانات و پدربزرگ یا مادربزرگ ها نترسید.

احساسات خود را بیان کنید. ابراز غم و اندوه، هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان مهم ترین بخش بهبود است. با غم و اندوه بیش از حد کودکتان را نترسانید، اما منکر موضوع هم نشوید. به کودکتان توضیح دهید که بزرگسالان نیز گاهی نیاز دارند، برای مثال، به خاطر دلتنگی برای مادربزرگشان، گریه کنند یا ناراحت باشند.

از بیان عبارات گیج کننده پرهیز کنید. عباراتی، مانند: مادربزرگ خوابیده است یا رفته است، می تواند کودکتان را گیج کند. او ممکن است فکر کند که وقتی می خوابد، خواهد مُرد یا اگر به سفر برود، دیگر بر نمی گردد. لذا دلایل واقعی مرگ را تا حد امکان به سادگی توضیح دهید. برای مثال بگویید: «مادربزرگ یک بیماری جدی داشت و بدنش نتوانست با آن مبارزه کند.»

درباره خدا و بهشت با دقت صحبت کنید. توضیح درباره مرگ و زندگی پس از مرگ، بسته با اعتقادات مذهبی شما دارد. اگر مفاهیم خدا و بهشت را وارد گفتگویتان می کنید، به آن چه که می خواهید بگویید، با دقت فکر کنید، زیرا ممکن است عباراتی را که می خواهید برای آرام کردن کودکتان به کار ببرید، وی را گیج کند.

کودکان به شیوه های گوناگون به مرگ واکنش نشان می دهند. بنابراین اگر کودکتان به شدت آرام شد یا از رفتن به مدرسه امتناع کرد، شگفت زده نشوید. او حتی ممکن است تصور کند به دلیل این که به برادرش حسودی می کرد، باعث مرگ او شده است یا از این که شما نتوانستید مانع مرگ برادرش شوید از شما عصبانی باشد. کودکتان ممکن است پس از تجربه از دست دادن یک شخص، جهان را دیگر همان طور که قبلاً تصور می کرده است، نبیند. از طرف دیگر او ممکن است هیچ واکنشی نشان ندهد یا واکنش هایش منقطع و همراه با شادی معمولی و بازی باشد.

انتظار داشته باشید که کودکتان موضوع را به طور مکرر مطرح کند. آماده باشید که بارها و بارها سوالات مشابهی را از فرزندتان بشنوید. او همچنین به احتمال زیاد سوال های جدیدی را درباره مرگ می پرسد، زیرا به مرور زمان، آگاهی و شناختش درباره مرگ افزایش می یابد.

کودک شما ممکن است بخواهد در مراسم تشییع جنازه شرکت کند. مراسم به خاک سپاری می تواند به برخی کودکان برای پذیرش مرگ شخصی که وی را دوست داشتند، کمک کند، به خصوص اگر پیش از مراسم توضیح دقیقی درباره مراسم، رفتار افراد و جایی که مُرده قرار است دفن شود، داده باشید. اما هرگز نباید کودکان را به شرکت در مراسم خاک سپاری مجبور کرد. کودکان می توانند در خانه شمع روشن کنند، نقاشی بکشند یا در سایر مراسم ها شرکت کنند.

در مورد سقط جنین می توانید به کودکتان بگویید این اتفاق غیر معمول است و جنین بدین دلیل مُرد که به اندازه کافی سالم نبود که در خارج از رحم زندگی کند. در مورد مرگ حیوانات خانگی عزاداری کودکتان را جدی بگیرید و با وی همدردی کنید. در مورد پوشش خبری رسانه ها از فاجعه ها و جنگ های رخ داده در سراسر جهان، به کودکتان اطمینان بدهید که از وی حمایت می کنید و او در امنیت است.

به فرزندتان اجازه دهید، سوالاتی بپرسد و با شنونده خوبی بودن و پاسخ به سوالاتش، با او همدردی کنید. در ادامه به چند نمونه از سوالات متداول کودکان درباره مرگ نزدیکان اشاره می کنیم.

وقتی کسی می میرد، چه اتفاقی می افتد؟

بدن از کار می افتد، قلب نمی زند، ماهیچه ها کار نمی کنند و مغز نمی تواند فکرکند. بسیاری از مردم به دلیل پیری می میرند و بدنشان از بین می رود، اما برخی دیگر از مردم بر اثر سانحه یا بیماری جدی می میرند. هیچ کس نمی داند که مردم بعد از مردن به کجا می روند، اما می دانیم که دیگر درد ندارند.

مراسم خاک سپاری چیست؟

مراسم خاک سپاری، مراسمی است که همه افراد به دلیل از دست دادن شخصی که دوست داشته اند، ناراحتند و گریه می کنند و به دلیل نشان دادن عشقشان به فرد مُرده و همدردی با اعضای خانواده اش در آن حضور می یابند.

ما چه وقت می میریم؟

ما دقیقاً نمی دانیم که چه وقت می میریم، اما اکثر افراد تا پیری زندگی می کنند.