بسیاری از «زوج‌های خوشحال» که در رسانه‌های اجتماعی به عنوان زوج موفق به تصویر کشیده می‌شوند، یک راز و مشکل در بطن زندگی زناشویی خود دارند: فقدان یا کاهش صمیمیت جنسی. کاهش میل جنسی به خصوص برای زنان یک راز بزرگ و مخفی محسوب می‌شود. در میان تمام خواسته‌هایی که زنان از زندگی مشترک دارند، این موضوعی است که درباره آن کمتر گفتگو می‌کنند.

زنان در مراجعه به مطب من چنین اذعان می‌کنند که کاهش یا از دست دادن میل جنسی، چالشی رو به افزایش در زندگی‌شان محسوب می‌شود. خانم دکتر روانشناس شریل کینگزبرگ توضیح می‌دهد که انگیزه و میل جنسی جزوی از مولفه‌های تمایلات بیولوژیکی است که خود را به شکل علاقه جنسی ناخواسته از جمله افکار، خیال‌پردازی و رویاپردازی شهوانی نشان می‌دهد.

اگر چه به طور کلی، مردان از لحاظ فیزیولوژیکی نسبت به زنان بیشتر برانگیخته می‌شوند، اما کاهش میل جنسی در مردان نیز مشاهده می‌شود. کاهش میل جنسی محدود به جنسیت، گرایش جنسی، نژاد یا گروه خاصی نیست. کاهش میل جنسی در افراد با جنسیت غیرعادی نیز می‌تواند چالش‌برانگیز بشود. اما در این مقاله تمرکز ما به علل کاهش میل به رابطه جنسی در زنان است:

نکات روانشناسی مهم در مورد سکس و رابطه زناشویی زن و شوهر

۱. اگر در مقایسه با شریک زندگی‌تان رابطه جنسی کمتری می‌خواهید، این بدان معنی نیست که با توجه به مرحله‌ای از زندگی‌ای که در آن واقع هستید، رفتاری خارج از هنجار دارید. با این حال این اختلاف عقیده در مورد اولویت‌بندی و دفعات سکس، می‌تواند زمینه‌ساز بروز مشکلاتی در رابطه زناشویی‌تان شود.

۲. ممکن است حتی با وجود کاهش انگیزه جنسی، نسبت به گذشته، رابطه شما مستحکم‌تر از همیشه باشد.

۳. هیچ عدد هفتگی یا ماهانه جادویی در تعریف کم بودن دفعات سکس وجود ندارد و این تعداد از فردی به فرد دیگر متغیر است.

علائم کاهش میل جنسی در زنان

۱. عدم علاقه به هر نوع فعالیت جنسی از جمله خود ارضایی

۲. فقدان یا بسیار نادر بودن افکار و خیال‌پردازی‌های جنسی

۳. نگرانی در مورد کاهش یا فقدان فعالیت یا خیال‌پردازی‌های جنسی

دلایل روانشناسی کاهش میل جنسی زنان

تمایل به سکس به خاطر چندوجهی بودن، مسئله‌ای پیچیده است و تحت تاثیر چند عامل مختلف است که بر صمیمیت زوجین تاثیرگذار است. این عوامل شامل سلامت جسمی و عاطفی، تجربیات، باورها، شیوه زندگی و وضعیت فعلی رابطه فرد است. اگر در هر یک از این زمینه‌ها مشکلی پیش آید، می‌تواند تمایلات جنسی را تحت تاثیر قرار دهد. در ادامه سه دلیل عمده برای کاهش تمایل جنسی در زنان را توضیح می‌دهیم:

۱. مشکلات جسمی زنان

طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها، تغییرات جسمانی و عوارض دارویی می‌توانند مسبب کاهش انگیزه جنسی شوند که شامل:

عوارض دارویی

برخی داروها به ویژه دسته داروهای ضدافسردگی که با نام مهارکننده جذب مجدد سروتونین انتخابی (SSRI) شناخته می‌شوند، از عوامل شناخته شده در کاهش میل جنسی هستند. (خاطرنشان شده است که برخی داروهای نسبتا جدید این عارضه جانبی را ندارند یا عوارض کمتری دارند

عادات مرتبط با سبک زندگی

کمبود مزمن خواب، باعث کاهش شدید میل جنسی هم در زنان و هم مردان می‌شود. در چنین مواردی فرسودگی ناشی از مراقبت از فرزندان خردسال یا والدین پیر، مقصر اصلی محسوب می‌شوند. خستگی ناشی از بیماری یا جراحی نیز ممکن است در کاهش انگیزه جنسی نقش داشته باشد. اگر چه اغلب افراد چنین فکر می‌کنند که شاید یک لیوان شراب بتواند خلقشان را بهتر کند و باعث ریلکس شدنشان شود، اما مصرف بیش از حد الکل می‌تواند بر انگیزه جنسی تاثیر منفی بگذارد. این موضوع در مورد سایر داروهایی که به اصطلاح مصرف سرگرمی و تفریحی دارند نیز صحت دارد.

مشکلات سلامت

تغییر در سطح هورمون ممکن است تمایل شما به داشتن رابطه جنسی را دستخوش تغییر کند. این مسئله می‌تواند در دوران یائسگی رخ دهد، زیرا در این دروان سطح استروژن افت می‌کند و باعث خشکی بافت واژن شده که منجر به رابطه جنسی دردناک یا ناراحت‌کننده می‌شود. اگرچه زنان زیادی در دوران یائسگی و حتی بعد از آن نیز رابطه جنسی رضایت بخشی را تجربه می‌کنند، اما برخی از خانم‌ها در طی این تغییر هورمونی، با کاهش میل جنسی روبرو می‌شوند. تغییر هورمون در دوران بارداری، درست پس از تولد نوزاد و در دوران شیردهی نیز می‌تواند انگیزه جنسی را خاموش کند. بسیاری از بیماری‌های غیرجنسی از جمله آرتریت، سرطان، دیابت، فشارخون بالا، بیماری عروق کرونر و اختلالات عصبی نیز می‌توانند بر میل جنسی تاثیر منفی بگذارند.

ناخوشایند بودن سکس

اگر در حین رابطه جنسی دچار درد شده یا نتوانید به ارگاسم برسید، این موضوع می‌تواند تمایل و انگیزه شما نسبت به سکس را کاهش دهد. کم نیستند زنانی که به دلایل مختلف از رابطه جنسی لذت نمی‌برند و مسلما اگر کاری خوشایند نباید تمایلی به انجام آن وجود نخواهد داشت.

۲. علل درونی و عاطفی کاهش میل جنسی زنان

وضعیت روحی عاطفی شما می‌تواند بر میل جنسی‌تان تاثیر بگذارد. دلایل روان‌شناختی زیادی در رابطه با کاهش انگیزه جنسی وجود دارد. استرس ناشی از کار و یا فشارهای خانوادگی می‌تواند میل جنسی را به کل از بین ببرد. در فرهنگی که داشتن بدن بی‌نقص با انواع تبلیغات رسانه‌ای برای زنان ارزش محسوب می‌شود، ادراک منفی فرد به دلیل احساس نقصان یا نازیبا بودن می‌تواند میل جنسی را لگدمال کند. در مورد افرادی که با استرس پس از ضربه روحی (PTSD)، اضطراب، یا افسردگی دست و پنجه نرم می‌کنند نیز، همین اتفاق می‌افتد.

رنجش و خشم نیز از دیگر احساسات قدرتمندی هستند که باعث کاهش میل جنسی می‌شوند. نحوه مدیریت افکار سمی درونی که منجر به سرخوردگی، عصبانیت و نارضایتی می‌شود، بسیار اهمیت دارد و در صورت عدم مدیریت صحیح، صمیمت بین زوجین را از بین می‌برد.

برای مثال، افکار سمی همچون «تو فرد خودخواهی هستی!» یا «تو به جز خودت به هیچ کس دیگری فکر نمی‌کنی!» منجر به حواس‌پرتی، فاصله و قطع ارتباط زوجین می‌شود. این افکار سمی باعث ایجاد احساس خشم و عصبانیت شده و همدلی میان زوجین را کاهش می‌دهد. از نظر روان‌شناختی همدلی همچون چسبی عاطفی است که دو نفر را کنار هم نگه می‌دارد و رابطه‌شان را عمیق‌تر می‌کند. این عدم درک متقابل، می‌تواند منجر به بروز احساسات منفی شود که همچون سدی در برابر تمایلات جنسی عمل می‌کنند.

۳. مشکلات رابطه عامل سرد شدن زنان

اگر به دلیل الگوی ناکارآمد تعامل با شریک زندگی، احساس کنید که ارتباط عاطفی‌تان قطع شده، در چنین شرایطی احساس صمیمیت و نزدیکی از بین خواهد رفت. این نحوه تعامل شما و همسرتان می‌تواند رابطه‌تان را با تنش و مشکل همراه کند. صمیمیت جنسی غالبا قربانی مشکلات رابطه از قبیل تعارضات و دعواهای حل نشده، عدم اعتماد‌پذیری و تعامل ضعیف در مورد نیازها و ترجیحات جنسی شود.

روش‌های افزایش میل جنسی زوجین

به پزشک مراجعه کرده و چکاپی کلی بکنید تا دلایل پزشکی یا جسمی را که می‌تواند علت کاهش علاقه جنسی شما باشد کشف کنید. شاید راه‌حلش تغییر داروهایی باشد که در حال حاضر مصرف می‌کنید.

استرس زندگی خود را توسط یک سبک زندگی سالم که شامل استراحت کافی، ورزش، فراهم آوردن فضایی آرام و کسب حمایت عاطفی از سوی افرادی که به آن‌ها اعتماد دارید، مدیریت کنید.

برای آنکه از نظر جنسی فعال‌تر شوید، خود را تحت‌فشار قرار ندهید. در عوض در درون خود، دنبال نشانه‌هایی مبنی بر نگرانی ناشی از کاهش میل جنسی باشید. اگر این نشانه‌ها را پیدا کردید با مشاور و افراد متخصص در این زمینه گفتگو کنید.

فارغ از طول مدتی که کاهش یا فقدان میل جنسی برایتان پیش آمده است، آن را به عنوان روتین جدید زندگی‌تان نپذیرید. اکثر زوج‌هایی که با این مشکل به مطب من مراجعه کرده‌اند، با چند جلسه مشاوره و درمان، پس از مدت‌ها قطع ارتباط جنسی، توانسته‌اند مجددا ارتباط جنسی برقرار کنند.

هر گونه مشکل در رابطه با همسرتان که ممکن است خود را به شکل کاهش صمیمیت و ارتباط جنسی نشان دهد حل و فصل کنید.

اگر شما و شریک زندگی‌تان در تلاش برای برقراری ارتباط و حل مسائل مابین خود احساس ناتوانایی می‌کنید، به مشاور مراجعه کنید.

در انتها دعوت می‌کنیم ویدئویی با عنوان «آنچه در مورد تمایلات جنسی زنان نمی‌دانیم!» را از سری مجموعه کنفرانس‌های TED تماشا کنید.