راهنمای تحصیل در انگلستان

امروزه بسیاری از جوانان در رویای تحصیلات تکمیلی و طی کردن پله های موفقیت در دانشگاه های تاپ و درجه یک دنیا هستند. کشورهایی که هم از لحاظ شاخص های رشد اقتصادی، رفاه اجتماعی و هم از لحاظ رتبه علمی در دنیا حرفی برای گفتن داشته باشند. تحصیل در انگلستان از مواردی است که خواهان زیادی در سرتاسر دنیا دارد به طوریکه دانشگاه های انگلستان هر ساله دانشجویان بسیاری را پذیرش کرده و فارغ التحصیلانی با معلومات علمی بسیار زیاد به بشریت عرضه می کنند. بر اساس آماری که از سوی متقاضیان تحصیل در خارج از کشور استخراج شده است انگلستان پس از آمریکا دومین کشور مقصد تحصیلی دنیاست. وجود دانشگاه هایی مانند دانشگاه آکسفورد (University of Oxford)، دانشگاه کمبریج (University of Cambridge)، دانشگاه یو سی ال  (UCL)، دانشگاه امپریال کالج (Imperial College London) و مدرسه اقتصاد لندن(LSE) و غیره.

از نظر رتبه بندی دانشگاه های انگلستان چه از لحاظ رتبه کلی و چه از لحاظ موضوعی، همواره در بین دانشگاه های برتر دنیا بوده اند. ذکر این نکته بسیار مهم است که زمانی که از رنکینگ یک دانشگاه صحبت می شود، بیش از اینکه رنکینگ کلی آن مدنظر باشد رنکینگ موضوعی آن ملاک ارزیابی است.  متقاضیان رشته های مختلف تحصیلی مختلف بیش و پیش از صحبت در مورد رنکینگ کلی باید در مورد رنکینگ موضوعی که انحصارا رنکینگ دانشگاه در آن رشته مد نظر است صحبت شود و ملاک ارزشیابی قرار گیرد.

وزارت علوم ایران دانشگاه های هر کشور را دسته بندی کرده و در سه دسته دانشگاه های ممتاز، دانشگاه های خوب و دانشگاه های متوسط قرار می دهد. البته برای برخی کشورها دسته گروه ضعیف نیز تعریف شده است که مدارک صادره از سوی این دانشگاه های تنها تا سطح کارشناسی قابل ارزیابی می باشد. ضمن اینکه دانشجویان دکترا نیز از تاریخ ۲۲ جون ۲۰۱۹ تنها باید از دانشگاه های گروه ممتاز و خوب پذیرش داشته باشند تا مدارک آن ها پس از فارغ التحصیلی قابل ارزیابی باشد. در غیر اینصورت مدارک آن ها تنها تا مقطع کارشناسی ارشد ارزشیابی خواهد شد.

بسیاری از متقاضیان تحصیل در خارج از کشور خواهان تحصیل در دانشگاه های همچون آکسفورد و کمبریج و دانشگاه های تاپ انگلستان را دارند اما لازم به ذکر است که اولا این دانشگاه به هیچ شرکت یا موسسه ای نمایندگی اعطا نمی کنند و ثانیا شرایط خاصی برای پذیرش دانشجو دارند مانند معدل و نمره زبان بالا، موفقیت در آزمون ورودی، سابقه تحصیلی و … که در صورت عدم احراز این شرایط متقاضیان در این دانشگاه ها پذیرفته نخواهند شد.

مقاطع تحصیلی در انگلستان

مردم انگلستان از سن ۵ سالگی وارد مدرسه می شوند و ۱۳ سال تحصیلی را در مدارس خود می گذرانند. پذیرش دوره های ابتدایی به دلیل کم سن و سال بودن بچه ها برای افراد خارجی مشکل تر از سایر دوره هاست ضمن اینکه بچه ها کمتر به زبان انگلیسی آشنا هستند و به دلیل وجود مشکلات ویزایی والدین عمدتا نمی توانند فرزندشان را همراهی کنند و این بر مشکلات می افزاید. اما برای دوره های دبیرستان این مشکلات کمتر شده و مشکلاتی در آن سطح وجود ندارد. دوره های دبیرستان با نام GCSE شناخته می شوند که سه سال است. دوره بعدی در انگلستان یک دوره دو ساله به نام A-Level است و در واقع دیپلم انگلستان است و در تمام دنیا اعتبار دارد. البته دوره دیگری به نام فاندیشن Foundation نیز وجود دارد که برای متقاضیان خارجی است که دیپلم خود را در کشور مبدا گذرانده اند و برای ورود به دانشگاه باید این دوره یک ساله را بگذرانند. این دوره ها باید در یکیار کالج های انگلستان گذرانده شوند البته دوره فاندیشن را هم می توان در کالج و هم در دانشگاه گذراند. البته تفاوت هایی بین تحصیل این دوره در کالج و دانشگاه وجود دارد که در مقالات بعدی به این تفاوت ها اشاره خواهد شد. پس از این دوره ها افراد وارد دوره های دانشگاهی شده که سه مقطع است شامل کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا.

کارشناسی در کشور انگلستان

کارشناسی در انگلستان سه سال است. البته در برخی رشته ها ممکن است دوره هایی حرفه ای نیز وجود داشته باشد که مانند چیزی است که در ایران با نام ارتباط با صنعت شناخته شده است. این دوره یک دوره یک ساله است که در بیشتر موراد پس از سال دوم، این دوره یک ساله گنجانده می شود که فرد طی آن تحت حمایت دانشگاه وارد یک کمپانی شده و می تواند کار کند. پس از آن سال چهارم که در واقع سال سوم آکادمیک است را خواهد گذراند.

کارشناسی ارشد در انگلستان

کارشناسی ارشد در انگلستان یک دوره یک ساله است. در برخی موارد نیز دیده نیز شود برای برخی رشته این دوره دو ساله است. هر سال تحصیلی در انگلستان سه ترم است.

دکترا در انگلستان

دوره دکترا در انگلستان دوره ای بین ۳ تا ۵ سال است که بسته به اینکه دانشجو پایان نامه خود را طی چند سال به اتمام می رساند می تواند بین ۳ تا ۵ سال باشد.

دوره آمادگی کارشناسی ارشد پری مستر Pre-Master و آمادگی دوره دکترا Pre-Phd

این دوره مخصوص افرادی است که شرایط خاصی دارند. گاهی اوقات متقاضی سطح زبان کمتری نسبت به آیلتس مورد نظر دانشگاه دارد که در اینصورت گذراندن دوره پری مستر یا pre-phd به وی پیشنهاد می شود. البته لازم به ذکر است زمانی که متقاضی سطح زبان کمتری دارد بهترین راه گذراندن دوره زبان Pre-sessional English course در دانشگاه است اما تمام این موارد با توجه به شرایط دانشجو پیشنهاد می شود. اگر فردی وقفه تحصیلی طولانی داشته باشد یا اگر بخواهد تغییر رشته نامرتبط داشته باشد می تواند از دوره آمادگی کارشناسی ارشد یا آمادگی دکترا استفاده کند. هزینه این دوره ها بین ۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ پوند بسته به طول دوره دارد.

دوره های زبان بر اساس نمره مورد نظر دانشگاه و نمره ای که متقاضی کسب کرده است می تواند بین ۳ هفته تا ۳ ماه باشد. البته این کلیت موضوع است اما هر دانشگاه قانون خاص خود را دارد. برخی دانشگاه ها دوره های طولانیتری نیز دارند اما به دلیل وجود محدودیت های ویزایی که برای ورود به انگلستان وجود دارد بهتر است متقاضی تمام تلاش خود را به کار گیرد تا بتواند نمره مورد نظر دانشگاه را کسب کند تا هم در پروسه ویزا موفق تر باشد و هم اینکه باید پیش از ورود به انگلستان تمام هزینه های این دوره زبان را یکجا به دانشگاه بپردازد. اما اگر فردی این دوره زبان را نداشته باشد تنها باید بخش بسیار کمی از شهریه را بپردازند. البته این مقدار با توجه به دانشگاه و مقطع تحصیلی متفاوت خواهد بود.

سطح آیلتس مورد نیاز برای تحصیل در انگلستان

برای مقاطع دبیرستان نمره آیلتس مورد نظر ۵ و برای دوره A-Level نمره ۵.۵ است. برای دوره فاندیشن نیز آیلتس ۵.۵ قابل قبول است. البته نکاتی در این رابطه وجود دارد. این نمرات در شرایطی می تواند تغییر کند و وابسته به برخی موارد است. برای مثال نمرات مورد نظر گاهی بر حسب ترم ورودی متفاوت است. ممکن است کالجی برای ترم سپتامبر آیلتس ۵ و برای ترم ژانویه آیلتس ۵.۵ درخواست کند. اگر متقاضی سطح زبان پایینتری از حدنصاب لازم را داشته باشد باید ۱ ترم یا ۱ سال دوره زبان به عنوان پیش نیاز بگذراند. نمره آیلتس مورد نظر برای دوره کارشناسی عمدتا ۶ و برای برخی دانشگاه های تاپ و برخی رشته ممکن است ۶.۵ باشد. برای کارشناسی ارشد ۶.۵ و برای دکترا ۶.۵ یا ۷ مورد نیاز است.

قوانین تغییر رشته در انگلستان

دانشجویان خارجی که قصد ادامه تحصیل در انگلستان را دارند باید مطابق با رشته پیشین خود درخواست پذیرش نمایند. به این معنی که فرد می تواند در رشته خود یا یکی از گرایش های رشته خود را ادامه دهد و یا یکی از رشته های مدیریتی. در صورتی که متقاضی بخواهد رشته های مدیریتی را ادامه دهد باید سابقه کار مرتبط(ترجیحا) یا غیرمرتبط ارائه کند. اخذ پذیرش برای متقاضیان رشته های معماری، هنر و رشته هایی از این دست که نیاز به نمونه کار عملی دارد برای دانشجویان ایرانی بسیار مشکل است زیرا در اکثر موارد سطح پورتفولیوهای ارائه شده از نظر دانشگاه های انگلستان بسیار پایین است و دانشجو حائز شرایط دریافت پذیرش تحصیلی نخواهد بود.

در مواردی نیز برخی دانشگاهها رشته هایی با عنوان conversion courses دارند. همانطور که گفته شد متقاضیان نمی توانند رشته خود را به طور محسوسی به رشته های نامرتبط تغییر دهند اما گاهی اوقات به کمک این رشته های conversion course این تغییر رشته قابل انجام است. تعداد این رشته ها و دانشگاه هایی که این نوع رشته ها را ارائه میکنند محدود است و عمدتا طول دوره های بلندتری نسبت به حالت عادی دارند چون لازم است برخی واحدها به عنوان پیش نیاز برای افرادی که هیچ پیش زمینه ای از این رشته ندارند گذرانده شود. در اکثر موارد نمره آیلتس بالاتری نسبت به مواقع عادی مورد نیاز است.

هزینه های تحصیل در کشور انگلستان

هزینه تحصیل در انگلستان بر اساس مقاطع تحصیلی و همینطور رشته و دانشگاه های مختلف متفاوت است. برای سه سال دوره دبیرستان که با نام  GCSE شناخته می شود هزینه تحصیل برای هر کالج متفاوت است. اما اگر فرد قصد تحصیل در در یک کالج مناسب را داشته باشد شهریه سالیانه کالج از ۲۵۰۰۰ پوند شروع می شود. در مورد A-Level نیز همین طور است و شهریه سالیانه این دوره دو ساله از ۲۵۰۰۰ پوند شروع خواهد شد. در مورد هزینه های تحصیل در دوره فاندیشن نیز شهریه این دوره در کالج از حدود ۲۰۰۰۰ پوند شروع می شود و بر اساس کالج متفاوت خواهد بود. هزینه تحصیل در کارشناسی کاملا به دانشگاه و رنکینگ و رتبه آن بستگی دارد. هزینه سالیانه آن بین ۱۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ پوند در سال است. در مورد هزینه تحصیل در کارشناسی ارشد نیز همین طور است و حدود هزینه آن در این دامنه است یعنی بین ۱۰۰۰۰ الی ۲۰۰۰۰ پوند در سال. هزینه تحصیل در دوره دکترا سالیانه بین ۱۵۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ پوند در سال است و همانطور که گفته شد کاملا بسته به دانشگاه است.

بورسیه تحصیلی در انگلستان

بورسیه تحصیلی یا همان کمک هزینه تحصیلی برای مقاطع مختلف متفاوت است. برای دانش آموزان دوره دبیرستان معمولا با داشتن سطح آیلتس مورد نظر کالج و داشتن معدل بالای ۱۹ کمک هزینه هایی بین ۱۰ تا ۴۰ درصد به دانش آموزان اعطا می شود. در مورد دوره کارشناسی در دانشگاه معمولا بورسیه تحصیلی کمتری وجود دارد و یا بر اساس ملیت بوده و یا از سال دوم تحصیل به شرط موفقیت و نمرات خوب در سال اول. کمک هزینه های تحصیلی معمولا برای دوره های کارشناسی به بالا رواج دارد که معمولا به متقاضیان با معدل بالای ۱۸ و با پیشینه آکادمیک و علمی و پژوهشی خوب تعلق می گیرد. دانشجویان دکترا نیز می توانند از کمک هزینه های تحصیلی با هناوین مختلف استفاده کنند. هر چند که وام های دانشجویی هر دانشگاه می تواند دانشجویان را در پرداخت هزینه های تحصیل کمک کند. لازم به ذکر است بورسیه های تحصیلی به شرط پذیرش هستند یعنی زمانی که فرد پذیرش خود را از دانشگاه اخذ کرده و آن را تایید کرده است پس از آن می تواند درخواست بورسیه را به دانشگاه ارائه دهد.

هزینه های زندگی در انگلستان

هزینه های زندگی در انگلستان کاملا وابسته به سبک زندگی فرد دارد. اما هزینه های زندگی فرد شامل هزینه اقامت و هزینه رفت و آمد و هزینه تفریحات و … خواهد بود. هزینه زندگی برای دانشجویان خارجی در انگلستان شامل هزینه اقامت در خوابگاه های دانشجویی و یا هزینه اجاره مسکن در شهر، هزینه لوازم التحریر، هزینه رفت و آمد در شهر و مسائلی از این دست خواهد بود. بر اساس قانون سفارت انگلستان هزینه زندگی در لندن ماهیانه حدود ۱۲۰۰۰ پوند و هزینه زندگی در شهرهای دیگر حدود ۱۰۰۰۰ پوند است.

خوابگاه های دانشجویی در انگلستان

دانش آموزان دبیرستانی که زیر ۱۸ سال هستند باید در خوابگاه های کالج اقامت داشته باشند اما در صورتی که بالای ۱۸ سال داشته باشد می تواند هم در خانواده های انگلیسی و هم در خوابگاه های کالج اقامت داشته باشند البته هر کالجی شرایط خاص خودش را دارد و باید بررسی شود. دانشگاه ها نیز برای دانشجویان کارشناسی مخصوصا سال اول گارانتی ارائه خوابگاه دارند البته این به شرطی است که ددلاین مورد نظر دانشگاه را از دست ندهند. باید توجه داشت که ظرفیت خوابگاه ها بسیار سریع تکمیل می شود بنابراین متقاضیانی که درخواست خوابگاه دارند نباید کار خود را به روزهای پایانی ددلاین موکول کنند چون ممکن است ظرفیت خوابگاه ها تکمیل شده و یا حداقل نتوانند خوابگاه های مورد نظر خود را رزرو کنند.