مراحل کسب مهارتهای دستی کودک

مهارت‌های دستی، به‌عنوان یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر رشد و توسعه کودکان، در اوایل دوران کودکی شکل می‌گیرند و با گذشت زمان، بهبود می‌یابند. این مهارت‌ها، از نوشتن و آماده کردن غذا، تا بازی با اسباب‌بازی‌های کوچک و میکروبازی‌ها، برای کودکان بسیار مهم هستند و در برنامه‌های آموزشی کودکستان و پیش‌دبستانی مورد توجه قرار می‌گیرند. در این مقاله، مراحل کسب مهارت‌های دستی کودکان را بررسی می‌کنیم.

مرحله اول: تمرین و تقویت عضلات دست

در این مرحله، برای کودک، تمرین و تقویت عضلات دست بسیار مهم است. او به وسیله بازی با اسباب‌بازی‌های کوچک، کنترل دست‌های خود را بهبود می‌دهد. همچنین، بازی با مهره‌های بزرگ و کوچک، می‌تواند به کودک کمک کند تا دستانش را برای فعالیت‌های دیگر نیز آماده کند.

مرحله دوم: تمرین مهارت‌های روی کاغذ

در این مرحله، کودک به تمرین مهارت‌های روی کاغذ می‌پردازد. او می‌تواند با رسم خطوط و شکل‌های ساده، همچون دایره و مربع، دستان خود را برای نوشتن آماده کند. این مهارت، او را برای نوشتن حروف و ارقام آماده می‌کند.

مرحله سوم: تمرین برای نوشتن حروف و ارقام

در این مرحله، کودک به تمرین برای نوشتن حروف و ارقام می‌پردازد. او با استفاده از مدادهای رنگی و کاغذ، تمرین نوشتن حروف و ارقام را انجام می‌دهد. در این مرحله، تمرین و تقویت عضلات دست بسیار مهم است.

مرحله چهارم: تمرین برای برش کاغذ

در این مرحله، کودک به تمرین برش کاغذ می‌پردازد. او با استفاده از قیچی، می‌تواند کاغذ را به شکل‌های مختلف ببرد. این کار، دستان کودک را برای فعالیت‌های دیگر نیز آماده می‌کند.

مرحله پنجم: تمرین با پلاستیسین

در این مرحله، کودک با بازی با پلاستیسین، می‌تواند دستان خود را برای فعالیت‌های دستی دیگر نیز آماده کند. او با استفاده از پلاستیسین، می‌تواند شکل‌های مختلفی را بسازد و این کار، به او کمک می‌کند تا تخیل خود را تقویت کند.

در نهایت، برای تقویت مهارت‌های دستی کودک، باید به او فرصتی برای بازی با اسباب‌بازی‌های کوچک، تمرین نوشتن حروف و ارقام و برش کاغذ، بازی با پلاستیسین و دیگر بازی‌های دستی بدهید. با توجه به اینکه هر کودکی متفاوت است، ممکن است مراحل کسب مهارت‌های دستی برای هر کودکی متفاوت باشد، بنابراین باید به نیازهای هر کودک با توجه به سطح توانایی‌هایش توجه کنیم.

نوزاد از بدو تولد واکنش‌های غیرارادی خاصی از خود نشان می‌دهد. پیش از این که مهارت‌های دستی کسب شوند، این واکنش‌ها باید از بین بروند.

واکنش «گرفتن» در نوزاد به قدری قوی است که می‌تواند تمام وزن او را تحمل کند. این واکنش باید از بین برود تا او بتواند به طور ارادی چیزی را بگیرد و بلند کند. واکنش دیگر حالتی است که معمولاً دست‌های نوزاد دارند. کاملاً باز و ستاره‌مانند. تنها در صورت از بین رفتن این واکنش است که کودک در آینده می‌تواند اشیاء را به دست گیرد.

نوزاد اولین بار از دهان خود برای لمس اشیاء استفاده می‌کند و پس از آن انگشتانش را به کار می‌گیرد. در طول سال اول زندگی، این واکنش‌های غیرارادی به تدریج کاهش می‌یابند، دیگر کودک یک شیء را نه با کف دست، بلکه با شست و انگشتانش می‌گیرد و این یکی از وجوه تمایز مهم انسان با گونه‌های دیگر است، چون غیر از انسان هیچ یک از موجودات عالی از چنین توانایی‌هایی برخوردار نمی‌باشند.

با استفاده از نمودار زیر شما می‌توانید به کسب و تکامل این مهارت‌ها که به طور روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرند، کمک کنید.

نوزادی

نوزاد شما بیشتر اوقات دست‌های خود را محکم می‌بندد و به علت واکنش «گرفتن» یک انگشت را محکم می‌چسبد. با این وجود اگر به علت یک صدای ناگهانی یا یک حرکت شدید ناراحت شود، انگشتان او بر اثر واکنش مربوط به «یکه خوردن و ترسیدن» از هم باز می‌شود.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• کودک شما قبل از این که بتواند به طور ارادی چیزی را بگیرد باید واکنش «گرفتن» خود را از دست بدهد. شما می‌توانید میزان کاهش این واکنش را امتحان کنید.
• اجازه دهید کودک انگشتان اشاره‌ی شما را بگیرد، سپس سعی کنید آن‌ها را از دست او بیرون بکشید و ببینید تا چه حد می‌توانید این کار را انجام دهید.

 

واکنش «گرفتن» نوزاد را امتحان کنید

اجازه دهید انگشتان اشاره‌ی شما را بگیرد و سپس آزمایش کنید که چقدر می‌توانید آن‌ها را به طرف تشک بکشید، در طی چند هفته‌ی اول این واکنش کاهش می‌یابد و شما راحت‌تر می‌توانید انگشتان خود را آزاد کنید.

۴ هفتگی

واکنش «گرفتن» او کاهش یافته، اما هنوز دست‌هایش را به حالت بسته نگه می‌دارد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• برای این که او را تشویق کنید انگشتانش را آزاد کند، با او بازی‌هایی کنید که در آن بتوانید انگشتان او را باز نگه دارید.

 

انگشتان او را باز کنید

با او بازی‌هایی کنید که در طی آن بتوانید دست‌های او را باز و انگشتانش را از هم جدا کنید. شما می‌توانید این کار را در مورد انگشتان پای او نیز انجام دهید.

۶ هفتگی

واکنش «گرفتن» نوزاد شما تقریباً به طور کامل از بین رفته است و دست‌های او بیشتر اوقات باز می‌مانند.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• او را از وجود دست‌هایش آگاه سازید
• به بازی‌های قبلی ادامه دهید
• کف دست و انگشتان او را با چیز نرم و پشمالویی غلغلک دهید.
• دست‌های او را به آرامی مالش و ماساژ دهید.

او را با دست‌هایش آشنا کنید

دست‌های او را به آرامی ماساژ دهید. اگر ممکن است برای این کار از شیء یا پارچه‌ی نرمی استفاده کنید.

 

۸ هفتگی

اکنون دست‌های نوزاد شما راحت‌تر باز شده و او از وجود آن‌ها آگاه می‌شود.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• با استفاده از انواع تحریکات لامسه آگاهی او را نسبت به دست‌هایش افزایش دهید. اشیایی با جنس‌های متفاوت برای این کار مناسبند.
• هنگامی که چیزی در کف دست او قرار می‌دهید، آن را در جهت عرضی و در امتداد شیارهای دست او حرکت دهید.
• به خاطر داشته باشید که نوک انگشتان حساس‌ترین قسمت دست او هستند، گرچه در ابتدا او اشیاء را با کف دست می‌گیرد و سپس انگشتان خود را به طور مستقیم پایین می‌آورد.

آگاهی او را نسبت به دست‌هایش افزایش دهید

بگذارید نوزاد شما اشیاء و اسباب‌بازی‌هایی را که از جنس، دما و مواد مختلف هستند، لمس کند. آب، پودر بچه، پوست گرم نیز برای این کار مناسبند.

۱۲ هفتگی

دیگر از واکنش «گرفتن» خبری نیست. او دست‌های خود را باز نگه می‌دارد و به آن‌ها نگاه می‌کند. اگر جغجغه‌ای را در دست او قرار دهید آن را می‌گیرد و حتی برای چند دقیقه نگه می‌دارد و به گونه‌ای نگاه می‌کند که گویی می‌خواهد چیزی را بگیرد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• برای این که او را تشویق کنید تا به طور سنجیده چیزی را بگیرد، به او جغجغه بدهید.
• هنگامی که به پشت خوابیده و می‌تواند انگشتان خود را ببیند با آن‌ها بازی کنید.
• به او چیزی بدهید تا به آن نگاه کند و دستش را به طرفش دراز کند.
• وسیله‌ی متحرکی را در بالای تخت او قرار دهید تا سعی کند به آن ضربه بزند.
• اجازه دهید حواس چند گانه را تجربه کند.
• در حمام دست‌های او را با صدا در آب بزنید (شلپ‌شلپ).
• اسباب‌بازی‌هایی از جنس‌های مختلف به او بدهید.

به او چیزی بدهید تا بگیرد

جغجغه‌ای به او بدهید تا چند لحظه نگه دارد. صدا و جنس آن برای او جالب توجه است.

۱۶ هفتگی

در این سن نوزاد شما آغاز به کنترل دست‌ها و پاهای خود می‌کند. می‌تواند آن‌ها را با هم حرکت دهد، همچنین می‌تواند یک پایش را روی زانوی پای دیگر یا کف پایش را روی تشک قرار دهد. او می‌تواند جغجغه را تکان دهد، اما نمی‌تواند آن را بردارد، علاوه بر این در هنگام بازی لباس‌هایش را روی صورتش می‌کشد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• هنگامی که نوزاد دراز کشیده یا به چیزی تکیه داده، با نشان دادن وسایلی که برای او جالب است، او را وادار سازید تا خود را به آن‌ها برساند.
• برای جبران هر خطا، هنگامی که مطمئن شدید چیزی را گرفته است، به موفقیت او بخندید. او نیز با شما خندیده و خوشحال خواهد شد.

اشیاء جالبی را به او نشان دهید

به او اشیاء مختلفی نشان دهید تا سعی کند خود را به آن برساند. اگر احتمالاً خطایی رخ داد، دوباره شیء را در دست‌هایش بگذارید.

۲۰ هفتگی

اکنون نوزاد شما انگشتان پای خود را می‌شناسد و می‌تواند مشت‌هایش را در دهانش بگذارد. در حقیقت هر چیزی را در دهانش خواهد گذاشت. برای گرفتن اشیاء بزرگ‌تر هر دو دستش را دراز می‌کند و اشیاء را با کف دست و کنار انگشت کوچک می‌گیرد. او هر چیزی را که بتواند، می‌گیرد و دوست دارد کاغذ را مچاله کند.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• برای این که او را تشویق کنید دست‌هایش را باز کند، با او بازی‌هایی انجام دهید.
• آگاهی او به انگشتان پایش را با گذاشتن آن‌ها در دهان او و بازی با آن‌ها تقویت کنید.
• به او دستمال کاغذی بدهید تا با آن بازی کند.

 

تمرین «گرفتن و دادن» را انجام دهید

به این صورت بازی کنید: چیزی را در دست او قرار دهید و سپس انگشتان او را باز کرده و آن را بردارید. او دستش را برای گرفتن شیشه دراز کرده یا سعی می‌کند آن را به شما برگرداند.

۲۴ هفتگی

اکنون حرکات کودک شما پیشرفته‌تر می‌شود و می‌تواند چیزی را از یک دست به دست دیگر بدهد. اگر چیزی در دست دارد، آن را می‌اندازد تا دیگری را بردارد. همچنین می‌تواند شیشه‌ی خود را گرفته و نگه دارد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• برای تشویق حرکات دقیق انگشتان، خوراکی‌هایی به او بدهید که با انگشتانش بگیرد.
• برای این که توانایی «گرفتن» را در او اصلاح کنید به او یاد دهید که خود با قاشق غذا بخورد.
• به او نشان دهید که چگونه وسیله‌ای را از یک دست به دست دیگر بدهد.

استفاده از غذاهایی را که می‌تواند با دست بخورد، آغاز کنید

بیسکوییت، گوشت نرم، نان نرم و قطعات پنیر، غذاهای مناسبی هستند که کودک می‌تواند به کمک دست یا قاشق آن‌ها را بخورد.

 

۲۸ هفتگی

 

کودک شما می‌‌تواند اشیاء را با درک بیشتری بگیرد و انگشتانش را برای رسیدن به آن دراز کند. به آسانی می‌تواند چیزی را از یک دست به دست دیگر بدهد و هنگامی که یک شیء را در دست دارد دستش را به طرف شیء دیگر دراز کند. اسباب‌بازی‌هایش را روی میز می‌اندازد و غذا خوردن با قاشق را صحیح‌تر انجام می‌دهد. همچنین می‌تواند خوراکی‌هایی مانند بیسکوییت را با دست بخورد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• او را با بشقاب غذا تنها بگذارید تا به تنهایی غذا خوردن را در او تشویق کنید. اجازه دهید غذا را با استفاده از دست آغاز کند و با قاشق آن را به اتمام برساند. غذاهایی به او بدهید که با دست بتواند بخورد.
• برای این که او را تشویق کنید همراه با درک اشیاء آن‌ها را بگیرد، پنیر را به صورت قطعات کوچک درآورید تا بتواند آن‌ها را بگیرد و بخورد.

اجازه دهید به تنهایی غذا بخورد

او را تنها بگذارید تا در روش خود پیشرفت کند، غذا را در ظرف ریخته، قاشق را کنار آن بگذارید و اجازه دهید با آن غذا بخورد. او ممکن است با دست یا قاشق غذا بخورد.

۳۲ هفتگی

در این سن از انداختن و پرت کردن اسباب‌بازی‌هایش و سر و صدای آن لذت می‌برد. حرکات او پیشرفته‌تر شده است، طوری که می‌تواند کاغذ را پاره کند و هر چیزی را با انگشتانش محکم بگیرد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• به منظور این که علاقه‌ی او را به ایجاد صدا تأمین کنید، به او قاشق، ظروف یا اسباب‌بازی‌هایی بدهید که با پرتاب آن‌ها صدا ایجاد شود.
• به او یاد بدهید قطعات بازی را بلند کرده و روی دیگری بگذارد. او می‌تواند برج دو طبقه‌ای بسازد.

به او چیزی بدهید که صدا ایجاد کند

برای او وسایلی مثل قاشق‌های چوبی، ظروف فلزی، دیگچه و سینی اسباب‌بازی یا وسایل دیگری تهیه کنید تا بتواند با آن‌ها صداهای مختلفی به وجود آورد.

 

۳۶ هفتگی

 

حرکات او باز هم پیشرفته‌تر می‌شود. دیگر کمتر اشیاء را به دهانش می‌گذارد. او می‌تواند با انگشت اشاره‌ی خود به چیزی اشاره کند. همچنین می‌تواند دو قطعه اسباب‌بازی را آورده و آن‌ها را با هم مقایسه کند. حتی ممکن است قادر باشد چیزی به کوچکی یک نخود را با کمک انگشت‌ها و شست خود بلند کرده یا سعی کند این کار را انجام دهد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• یک مکعب بازی را دقیقاً روی دیگری یا کنار آن قرار داده و به کودک خود نشان دهید که این مکعب‌ها هم‌اندازه و هم‌حجم می‌باشند.
• بازی‌هایی انجام دهید که در آن به چیزی اشاره می‌شود.
• حداقل یک وعده غذا را به صورتی درست کنید که حاوی قطعات کوچکی باشد و او بتواند آن‌ها را با دست بردارد.

او را تشویق به ساختن کنید

مکعب‌ها و قطعات هم‌اندازه را روی یکدیگر یا در کنار هم قرار دهید، طوری که بتواند ببیند. البته او هنوز آمادگی این را ندارد که حتی یک برج کوچک بسازد.

 

۴۰ هفتگی

 

اکنون کودک شما می‌تواند چیز کوچکی را با کمک شست و انگشت نشانه‌ی خود بردارد، این موفقیت بزرگ‌تری محسوب می‌شود. اشیاء را با انگشت نشانه‌ی خود نشان می‌دهد، حالا تقریباً می‌تواند با دو قطعه اسباب‌بازی برجی بسازد و با دقت اسباب‌بازی‌های صدادار را بررسی کند.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• اسباب‌بازی‌های زیادی در دسترس او قرار دهید و اجازه دهید آن‌ها را به اطراف پرتاب کند. اگر بخواهید می‌توانید این اسباب‌بازی‌ها را به کناره‌های صندلی او ببندید. هنگامی که او اشیاء را برمی‌دارد تشویقش کنید.
• او را تشویق کنید که توپی را به طرف شما بغلتاند، هنگامی که نشسته است توپی را بین پاهای او بزنید تا بتواند آن را بگیرد.
• به او نشان دهید که چطور اشیاء کوچک را مثلاً از درون یک جعبه بردارد و بگذارد. هنگامی که او از شما تقلید می‌کند، رضایت خود را نشان دهید.

۴۲ هفتگی

کودک شما می‌تواند اشیاء را به آسانی بردارد و مدت زمان بیشتری را صرف گذاشتن و برداشتن اشیاء از جعبه‌ها نماید. اگر شما چیزی را بخواهید، آن را برای شما برمی‌دارد و بازی‌هایی را که همراه با دست زدن باشد، دوست دارد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• به او یاد دهید اشیاء را به سادگی پیدا کرده و بردارد، این حرکت پیچیده‌ای برای هدایت و کنترل مغز است که نیاز به تمرین دارد. اشیایی را فراهم کنید که در جعبه بگذارد و بیرون آورد.
• با او بازی کنید و چیزهایی را به یکدیگر بدهید، سپس آن‌ها را به آرامی دورتر بیندازید تا بیاورد.
• بازی‌هایی همراه با آهنگ‌هایی که مرتب تکرار می‌شود، انجام دهید.

تمرین‌هایی برای برداشتن و گذاشتن انجام دهید

به او چند قوطی و یک جعبه، چند قطعه و یک سبد یا چند قاشق چوبی و یک لگن پلاستیکی بدهید تا گذاشتن و برداشتن را تمرین کند.

۴۸ هفتگی تا یک سالگی

اکنون او می‌تواند اشیاء را پرتاب کند. دیگر هر چیزی را به دهانش نمی‌برد. همچنین سعی می‌کند دو قطعه یا مکعب اسباب‌بازی را در یک دستش نگه دارد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• به او کمک کنید که بیش از یک قطعه را نگه دارد. دو قطعه را در یک دست او نگه دارید.
• او را تشویق کنید بیشتر غذای خود را با قاشق بخورد.

به او دو قطعه اسباب‌بازی بدهید تا نگه دارد

بگذارید احساس کند می‌تواند بیش از یک چیز را در دست خود نگه دارد.

یک سالگی

اکنون کودک شما به تنهایی غذا می‌خورد و غذای خود را کمتر می‌ریزد. او می‌تواند با گردش دست، غذا را به دهان بگذارد. از پرتاب اشیاء لذت می‌برد، می‌تواند با مداد خط بکشد و دو قطعه اسباب‌بازی را در یک دست بگیرد و اگر مکعب‌های اسباب‌بازی جدا از هم را به او بدهید می‌تواند با دو قطعه برج بسازد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• برای جلوگیری از ریختن غذا، فقط اجازه دهید غذاهای نیمه‌جامد را به تنهایی بخورد.
• به او مداد شمعی یا معمولی بدهید که نگه دارد و مقداری کاغذ معمولی برایش بگذارید که روی آن خط‌خطی کند. عکس‌هایش را به خودش نشان دهید.

اجازه دهید غذا را با قاشق بخورد

اگر به او غذاهای سفت‌تری بدهید که بهتر با قاشق برداشته می‌شوند و به آسانی نمی‌ریزند، او تشویق می‌شود که به تنهایی غذا بخورد.

۱۵ ماهگی

در این سن می‌تواند فنجانی را بردارد، آن را نگه دارد و بدون این که مقدار زیادی بریزد از آن بنوشد. او می‌تواند با قاشق غذا بخورد و قبل از این که چیزی بریزد آن را به دهانش بگذارد. همچنین می‌تواند با سه قطعه برج بسازد.

علاوه بر این سعی می‌کند که کتاب را ورق بزند و بعضی از لباس‌هایش را به تنهایی بپوشد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• تمریناتی برای ساختن برج به او بدهید.
• به او کتاب‌های بزرگی بدهید و نشان دهید که چگونه ورق بزند.
• هنگامی که سعی می‌کند لباس بپوشد با حوصله باشید و به او یاد بدهید چگونه جوراب، کلاه یا کفش خود را بپوشد.
• با کمک وسایل موسیقی اسباب‌بازی، با هم آهنگی بسازید.

وقت بیشتری را صرف ساختن برج کنید

اکنون او می‌تواند برج سه‌طبقه‌ای بسازد و یکی را روی دیگری قرار دهد. برای افزایش مهارت او، ساختن برج را تمرین کنید.

۱۸ ماهگی

از بین انواع حرکات دقیق، او می‌تواند دو یا سه صفحه از کتاب را در هر دفعه ورق بزند. به کتاب و چیزهایی از این قبیل توجه می‌کند و می‌تواند غذای خود را همراه با استفاده از فنجان به تنهایی و به طور کامل بدون این که چیزی از آن را بریزد، بخورد. همچنین نقاشی را دوست دارد و می‌تواند خط‌خطی کند.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• چرخاندن دست حرکتی است که نیاز به هدایت مغزی و ماهیچه‌ای مشکلی دارد. برای همین با مواد مختلفی که نیاز به حرکات دقیق انگشت دارد به او تمرینانی بدهید. به عنوان مثال به او کیت‌های مخصوصی بدهید که شامل انواع وسایل اتاق‌بازی یا حمام مثل دستگیره، اهرم، کلید و … باشد. یا وسایلی به او بدهید که دکمه، قفل، زیپ یا دکمه‌ی فشاری داشته باشد.
• به او مقداری کاغذ و مدادرنگی یا مداد شمعی بدهید.

به او وسایلی بدهید که با آن کار کند

حرکاتی نظیر چرخاندن، گرداندن، پیچاندن، کشیدن، گرفتن، حرکاتی است که نیاز به تمرین دارد. این تمرینات را می‌توان به وسیله‌ی کیت یا اسباب‌بازی‌های مشابه فراهم کرد.

دو سالگی

حالا او می‌تواند کتاب را به درستی یعنی هر بار یک صفحه را ورق بزند. می‌تواند جوراب، کفش و دستکش‌هایش را بپوشد. می‌تواند با چرخاندن دستگیره در را باز کند، در شیشه‌ها را در صورتی که محکم نشده باشد، بردارد، زیپ را باز و بسته کند و مداد را آگاهانه‌تر بکشد. همچنین می‌تواند برجی با ۴ مکعب بسازد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• به تنهایی لباس پوشیدن نیاز به حرکات ظریفی دارد، به خصوص اگر لباس‌ها دکمه، دکمه فشاری یا زیپ داشته باشند. اجازه دهید لباس را خودش انتخاب کند و پوشیدن و درآوردن آن را تمرین کند. با این وجود هنوز شلوارهای زیپ‌دار به او نپوشانید.
• تمرینات بیشتر برای ماهیچه‌های کوچکتر را می‌توان با اسباب‌بازی‌هایی فراهم آورد که باید به هم جفت شوند. مانند خانه‌سازی.

او را تشویق کنید که خودش لباس بپوشد

اگر تا آن‌جا که می‌توانید به او اجازه دهید خودش لباس بپوشد، به او امکان این را داده‌اید که حرکات ظریف انگشتان را تمرین کند.

دو و نیم سالگی

در این سن کودک شما می‌تواند مهره‌ها را به نخ بکشد و به آسانی دکمه را در جادکمه بیاندازد. همچنین می‌تواند شلوار، زیرپیراهن و پیراهن خود را بپوشد و از تن درآورد. نقاشی‌های او تصویرگری بیشتری دارد و او می‌تواند برجی با ۸ مکعب بسازد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• او را تشویق کنید که با کمک اسباب‌بازی‌هایش ساختمان‌های پیچیده‌تری بسازد.
• برای او سه پایه‌ای تهیه کنید و مقدار زیادی کاغذ و انواع مختلفی از وسایل رنگ و نقاشی را در اطراف آن قرار دهید.

حرکات ظریف‌تر را تحریک کنید

به او قطعات، مکعب‌ها و اسباب‌بازی‌های دیگری بدهید که مدل‌های پیچیده‌تری بسازد. این کار احتیاج به جور کردن قطعات و وصل کردن آن‌ها به هم دارد که ماهیچه‌های کوچک دست در آن به کار می‌آیند.

سه سالگی

کودک شما اکنون می‌تواند شکل مشخصی بکشد، همچنین دکمه‌هایش را خود باز و بسته کند. بنابراین اگر بخواهد می‌تواند لباسش را به طور کامل بپوشد یا از تن درآورد. او می‌تواند برج نه طبقه‌ای با مکعب‌ها بسازد. در این سن او سعی می‌کند استفاده از قیچی را آغاز کند که گام مهمی در جهت هماهنگی مغزی ـ ماهیچه‌ای و مهارت دستی است.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• به او کارهایی را محول کنید که نیاز به انعطاف دارد.
• اشکال و نقاشی‌های پیچیده‌ای به او بدهید که آن‌ها را رنگ کند و ملاحظه کنید که او نظم خطوط را حفظ می‌کند یا نه.
• به او طرح‌ها و مدل‌های ساده‌ای بدهید تا بسازد.
• به او نشان دهید که چگونه با عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی، نمایش بدهد.

از مهارت دستی او استفاده کنید

اجازه دهید در کارهای ساده که در آن حرکات هماهنگ بسیاری دخالت دارند، مثل چیدن میز به شما کمک کند.

چهار سالگی

در این سن اگر به او یاد بدهید می‌تواند یک دایره را به خوبی و دو خط راست را که زاویه‌ی راست دارند تا حدودی کپی کند. کارهای دقیق مانند چیدن میز، شستن دست و صورت، آماده کردن رختخواب و تا کردن لباس‌ها را بهتر انجام می‌دهد.

چگونه می‌توانید به کودک خود کمک کنید

• با کمک یکدیگر پازل‌هایی ساده بسازید.
• تصویر ساده‌ای بکشید و از او بخواهید به وسیله‌ی قیچی آن را به قطعات مختلفی تقسیم کند و سپس دوباره آن‌ها را مثل یک پازل در کنار هم قرار دهد.
• نام او را برایش بنویسید، اگر می‌خواهد اجازه دهید آن را کپی کند. این کار، او را برای کنترل مداد که در نوشتن لازم است آماده می‌کند.
• شکل یک آدم را به طور ناقص بکشید و از او بخواهید آن را کامل کند.

انجام حرکات ظریف را برای او تسهیل کنید

چیدن اشیاء کوچک در کنار هم از توانایی‌های کودک شماست و برای تکمیل آن نیاز به تمرین دارد. به او اسباب‌بازی‌های کوچکی بدهید که آن‌ها را در کنار هم قرار دهد.