دوران شیردهی غیر از انتقال مواد مغذی از طریق شیر ، موجب وابستگی مادر و کودک می شود. در این دوران مادر با فرزندش وقت بیشتری را می گذارند و هنگام قطع کردن این ارتباط ؛ دچار افسردگی بعد از شیرگرفتن کودک می شود.

مشکلات بعد از شیرگرفتن کودک

گذراندن دوران شیردهی و از شیر گرفتن کودک از سخت ترین مراحل است زیرا قطع کردن شیر دهی با مشکلات زیر همراه است:

1. افسردگی : از شیر گرفتن کودک با کاهش هورمون های پرولاکتین و اکسی توسین همراه است. این هورمون ها به خلق و خو کمک می کنند که با کاهش آنها ، مادر افسرده می شود.
2. ورم پستان : تجمع شیر در سینه ها سبب درد و ورم می شود.قطع کردن شیردهی به تدریج باعث می شود افراد کمتر به این عارضه دچار شوند.
3. احساس گناه : بعد از گرفتن شیر ، مادران با دیدن گریه کردن کودک ، بی قراری کردن و بهانه گیری احساس گناه می کنند و از این کار خودشان پشیمان می شوند.

دلایل افسردگی بعد از شیرگرفتن کودک

افسردگی بعد از شیر گرفتن نوزاد به دلیل برخی عوامل محیطی، روانی و محرک‌های عاطفی مختلف ایجاد می‌شود.

• از دست دادن رابطه شیردهی : اولین دلیلی که باعث می شود مادران دچار افسردگی بعد از شیرگرفتن کودک شوند این است که احساسات مادران در این دوران افزایش می یابد و با قطع کردن رابطه شیردهی افسرده می شوند.

• تغییرات هورمونی : شیردهی به نوزاد باعث ترشح هورمون‌های پرولاکتین و اوکسی توسین می‌شود. این هورمون ها باعث ایجاد حال خوب و بالا رفتن خلق در انسان می‌ شوند. هرکدام از این هورمون ها مسئولیت خاصی دارند برای مثال : هورمون پرولاکتین که به تولید شیر کمک می کند، باعث ایجاد احساس آرامش و خواب آلودگی می‌شود و هورمون اوکسی توسین که به ترشح شیر کمک می‌کند به هورمون عشق مشهور است و به مادر کمک می‌کند تا از نظر عاطفی به نوزاد وابسته باشد.

علائم افسردگی بعد از شیرگرفتن کودک

تجربه کردن افسردگی در این دوران در افراد مختلف ، متفاوت است. بعضی از مادران از اینکه وابستگی فرزندشان کاهش می یابد ؛ خوشحال اند و بعضی دیگر احساس گناه می کنند. علائم افسردگی بعد از شیرگرفتن کودک اعم از :

1. اضطراب و تحریک ‌پذیری
2. حساسیت بیش از حد و گریه کردن
3. احساس گناه و تغییرات خلقی
4. کاهش تمرکز ، کاهش انگیزه و علاقه نسبت به فعالیت‌ ها

در هما مشاور بخوانید : شناخت مادر افسرده و راهکارهایی برای درمان افسردگی مادران

درمان افسردگی بعد از شیرگرفتن کودک

تحمل کردن افسردگی ، ناراحتی و رنج به علت شیر ندادن به فرزند بسیار سخت است. افراد می توانند برای بهبود افسردگی موارد زیر را انجام دهند :

1. روان درمانی : صحبت کردن با روانشناسان و سایر متخصصان در این زمینه به شما کمک می کند تا این دوران را سریع تر بگذرانید و در مسیر بهبودی قرار بگیرید.
2. داروهای افسردگی : استفاده از داروهای افسردگی تحت نظر دکتر از راه های دیگر درمان افسردگی ست.به علت اینکه ممکن است دوباره به فرزندتان شیر دهید ؛ داروهایی را استفاده کنید که عوارض کمتری داشته باشد.
3. خود مراقبتی : یکی از راه های کم هزینه و بی خطر درمان افسردگی ؛ خود مراقبتی از طریق ورزش کردن ، داشتن خواب کافی ، خوردن غذاهای مقوی ، ارتباط برقرار کردن و سرگرم کردن خودتان است.

بهترین زمان از شیر گرفتن

دلایلی مانند مقدار ناکافی بودن شیر برای کودک ، دردناک و خسته کننده بودن شیر دادن و گاز گرفتن کودک باعث می شود مادران اقدام به قطع کردن شیردهی کنند اما برای رساندن مواد مغذی و جلوگیری از مشکلات روانی بعد از قطع کردن شیردهی باید راه های زیر را انجام دهند :

• جایگزین کردن مکمل : شیر مادر حاوی مقدار طبیعی و مناسبی از ویتامین هاست. هنگام قطع کردن شیردهی ، این ویتامین ها کاهش می یابد.برای جایگزین کردن این ویتامین ها می توانید از مکمل های ویتامین استفاده کنید.
• جایگزین کردن فعالیت : یکی از مشکلاتی که قطع شیردهی با خود به همراه دارد ؛ اختلال در خوابیدن نوزاد است زیرا پیش از قطع کردن شیردهی ، نوزاد به شیرخوردن قبل از خواب عادت داشته است. راه هایی که می توانید به جای شیر دادن قبل از خواب امتحان کنید ؛ کتاب خواندن ، لالایی خواندن یا موسیقی های ملایم است.
• استفاده از پستونک : در صورت عادت داشتن فرزندتان به مک زدن می توانید از پستونک استفاده کنید.

بهترین غذا های کمکی

برای تامین کردن مواد مورد نیاز و مغذی بدن فرزندان بعد از قطع شیردهی ، جایگزین کردن غذا های زیر می تواند گزینه ی خوبی باشند :

• حبوبات پخته شده یا دال حبوبات
• گلابی یا سیب آب ‌پز، انبه و موز
• ذرت و یا غلات حجیم شده با شیر، فرنی ، تخم مرغ .
• سوپ های مختلف ، پوره سیب ‌زمینی و برنج، وهویج فرنگی و یا هویج زرد

نکته *مواد غذایی مانند کره بادام زمینی به علت بروز رسوبات و مشکلات دهان و دندان کودک ، ماهی به علت تحریک آلرژی و آثار منفی روی کودک ، عسل به علت داشتن اسپور و دیگر موادی است که ممکن است باعث ایجاد عفونت در کودک شود ، غذا های کنسرو شده که موجب ابتلا شدن کودک به عفونت بوتولیسم می شود ؛ برای کودکان مضر هستند.

کلام آخر

دوران شیردهی مهم ترین دوران نوزاد ست زیرا قطع ناگهانی شیردهی موجب مشکلات روانی و روحی کودک می شود.طبق نظریه فروید افراد در این دوران از نظر روانی و جنسی رشد می کنند و با مک زدن از نظر دهانی ارضا می شوند. در صورت ارضای بیش از حد (یعنی مکیدن و خوردن شیر )یا کمبود مکیدن در این دوران موجب اعتیاد و علاقه به رابطه دهانی در آینده می شوند.

1. مشکلات بعد از شیرگرفتن کودک چیست ؟
2. دلایل افسردگی بعد از شیرگرفتن کودک چیست ؟
3. درمان افسردگی بعد از شیرگرفتن کودک چگونه است؟
4. بهترین غذا های کمکی کدام اند ؟